سیر تا پیاز بازار
تعداد بازدید : 126
خودنمایی کالاهای غیراستاندارد و تقلبی در بازار
زهره اسدی
سال گذشته بازار چندین ماه آشفتگی را تجربه کرد، اینک پس از چند ماه آشفتگی، گرانی و کمبود در بازار، گویا نوبت به فروش اجناس تقلبی رسیده است، به نحوی که به گفته فعالان اقتصادی تولید و عرضه نسبتاً آزاد کالاهای غیراستاندارد و تقلبی در بازار به یکی از موانع کسب و کار در استان تبدیل شده است. در سالی که به نام رونق تولید نام گذاری شده است، رواج این گونه محصولات چالشی جدی برای تولید محسوب می شود و از سوی دیگر مصرف کنندگان را نیز متضرر می کند. خبرنگار ما برای بررسی وضعیت عرضه کالاهای غیر استاندارد و تقلبی سری به بازار زده است، آن چه می خوانید حاصل این بررسی است.
بازار لوازم خانگی
بازار بجنورد نبض اقتصادی شهر است اما این بازار در ماه ها و سال های گذشته فراز و فرودهای بسیاری را متحمل شده است، این بازار که مصرف کننده کالاهای تولیدی است، این روزها متناسب با شرایط اقتصادی، وضعیت معیشت مردم و برخی سودجویی ها به سمتی سوق پیدا کرده که نه خواست مردم است و نه خواست فعالان اقتصادی.
یکی از بازاریان بجنورد که در صنف لوازم خانگی فعالیت می کند در خصوص میزان توزیع کالاهای غیر استاندارد و تقلبی در این بازار می گوید: شاید به جرئت می توان گفت که بیش از 70 درصد کالاهای تقلبی و غیر استاندارد در این بازار توزیع می شود. این محصولات به شکل مستقیم از بانه وارد استان می شوند و با این که نام برندهای معتبر را دارند اما تقلبی هستند.
وی که در خیابان شریعتی شمالی بجنورد مشغول به کار است، معتقد است که غیر استاندارد بودن این کالاها نیز به این دلیل است که هیچ کدام از این محصولات علامت استاندارد ندارند و با وجود این که دارای ضمانت نامه هستند اما تعهدی از سوی فروشنده و تولید کننده در قبال آن ها وجود ندارد.وی به جارو برقی های پشت ویترین مغازه اشاره و اضافه می کند: این روزها می توان گفت که بسیاری از جارو برقی های توزیع شده در بازار غیر استاندارد و تقلبی هستند.
بازار محصولات پلاستیکی
بسیار شنیده می شود که عمده محصولات پلاستیکی که در استان توزیع می شوند غیر استاندارد و بی کیفیت هستند، البته گویا راستی آزمایی در این خصوص انجام نشده اما برخی فروشندگان این محصولات معتقدند وضعیت معیشت مردم موجب شده محصولاتی با کیفیت پایین تر در بازار توزیع شوند بی کیفیت بودن آن ها موجب غیر استاندارد بودن شان شده است.
یکی از فروشندگان این محصولات معتقد است که این محصولات از دیگر استان ها وارد می شوند و با این که گفته می شود درجه یک هستند اما نیستند و این را می توان از گلایه های مشتریان دریافت.
درآمد پایین و بنجل فروشی
یکی از فعالان اقتصادی استان نیز نظری در این خصوص دارد. «شمسیان» از تولید کنندگان و مدیرعامل یک واحد صنعتی در خراسان شمالی است، این فعال اقتصادی بر این باور است که محصولات غیر استانداردی که در بازار استان عرضه می شود متناسب با تقاضا در بازار است و تا زمانی که تقاضا باشد، عرضه نیز ادامه پیدا می کند.
بنا به گفته او معیشت و بافت معیشتی استان مبتنی بر کشاورزی و تغییرات اقلیمی است و معیشت و درآمد با تغییرات اقلیمی دستخوش تغییرات می شود بنابراین پایین بودن درآمدها ناخواسته مردم را به سمت محصولات بی کیفیت، غیر استاندارد و تقلبی و در یک کلام بنجل سوق داده است.
«شمسیان» می گوید: از طرف دیگر راستی آزمایی در خصوص میزان محصولات تقلبی در بازار وجود ندارد و ما نمی دانیم که واقعاً این محصولات تقلبی هستند یا نه.
او نظر دیگری هم دارد؛ طبق این نظر، نظارت ها در بازار به درستی انجام نمی شود زیرا تمرکز بیشتر بر قیمت هاست و کیفیت محصولات مورد بررسی و نظارت قرار نمی گیرد و این موضوع باعث شده سودجویان برای رونق کسب و کار خود به فروش چنین محصولاتی اقدام کنند، زیرا حاشیه سود این محصولات بسیار بالاست.
وی به عرضه لوازم بهداشتی و آرایشی در استان اشاره و اعلام می کند: به عقیده من در بازار لوازم بهداشتی و آرایشی و پوشاک بیشترین توزیع کالاهای غیراستاندارد و تقلبی وجود دارد.
بازار لوازم آرایشی و بهداشتی خود تایید کننده قسمتی از سخنان این فعال اقتصادی است، در حالی انواع برندهای معتبر روی این محصولات دیده می شود که اصل بودن آن ها جای سوال دارد، این را از روی قیمت این محصولات به راحتی می توان دریافت اما محصولاتی نیز وجود دارند که قیمت گزافی دارند اما اصل بودن آن ها نیز برای مشتریان مشخص نیست و پس از خرید ممکن است خریدار متوجه غیر استاندارد بودن محصول شود.
بنجل فروشی که در بازار رواج دارد نیز پدیده ای است که آرام آرام در بازار نفوذ کرده است زیرا مردم به دنبال جنس ارزان تر هستند و چنان بازار بر سر فروش محصولات بی کیفیت و ارزان در حال رقابت است که به تبعات آن کمتر توجه می شود و خروجی و حاصل این رقابت نامطلوب شدن فضای کسب و کار است، البته عرضه کالاهای غیر استاندارد یکی از شاخص های این ارزیابی است اما در استان وضعیت نگران کننده ای دارد.
محصولات تولیدی درجه بندی نمی شوند
اما رئیس خانه صنعت و معدن خراسان شمالی حرف هایی برای گفتن دارد. «حیدریان» می گوید: ما در کیفیت سنجی محصولات مشکل داریم زیرا هیچ نهاد و سازمانی بر کیفیت محصولات تولیدی نظارت ندارد و محصولات تولیدی درجه بندی نمی شوند.طبق سخنان این مسئول زمانی که افزایش قیمت اتفاق می افتد تولید کنندگان به دنبال راه حلی برای کاهش قیمت هستند از این رو کیفیت محصول را کاهش می دهند تا تولید ارزان تر شود از این جهت کالاهای غیراستاندارد تولید و وارد بازار می شود.
او می افزاید: برخی تولید کنندگان محصولات بی کیفیت را جای با کیفیت جا می زنند و با قیمت با کیفیت می فروشند و این اتفاق در بازار رخ می دهد.
وی با اشاره به این که هر کالایی با هر کیفیتی وارد بازار استان می شود، اعلام می کند که باید بر کالاهایی که وارد استان می شوند نظارت وجود داشته باشد زیرا سودجویی برخی موجب مخدوش شدن بازار رقابت می شود و از دلایلی که تولید کنندگان داخلی نمی توانند تولید را افزایش دهند وجود این محصولات بی کیفیت در بازار است.
بنا به گفته های او در استان تنوع تولید محصول وجود ندارد و ما بیشتر استان مصرف کننده هستیم و این محصولات از دیگر استان ها وارد می شود و اگر این رویه اصلاح نشود، تولید کنندگان به جای رشد کیفیت محصولات، افزایش راندمان و ارزش افزوده به تولید محصولات بی کیفیت اقدام می کنند.