مشاغل خانگی در بن بست فروش

 یکی از بهترین و شاید کارآمدترین روش ها برای کاهش نرخ بیکاری، خوداشتغالی در منازل است که در مقابل باید مسئولان با اعطای تسهیلات ویژه از آن حمایت کنند.
کسب و کارهای خانگی در خراسان شمالی، همزمان با سراسر کشور از سال 90 جایگزین طرح های زودبازده شد تا وضعیت مطلوبی در مشاغل خانگی ایجاد شود.
با این که در گام نخست انتظار می رفت، کسب و کارهای خانگی مثبت تر از آن چه که هست، انجام و مشکلات اقتصادی برطرف شود اما شواهد نشان می دهد، هنوز اتفاق خاصی در این بخش نیفتاده است و گاهی حتی سودآوری برای شاغلان هم ندارد.
در حال حاضر بازار فروش مهم ترین دغدغه شاغلان است که متأسفانه نبود مدیریت درست و ناآگاهی از شیوه های نوین تجارت و همچنین افزایش رقابت پذیری در بازار، مشاغل خانگی را از رونق انداخته و تشکیل زنجیره های تولید نیز هنوز اثری در وضعیت کنونی این کسب و کارها نداشته است.
«رعنایی» یکی از فعالان عرصه مشاغل خانگی که در زمینه تولید توانسته است موفق عمل کند، در این باره می گوید: با این که به تنهایی و با استفاده از تسهیلات مشاغل خانگی توانستم از نظر کمی و کیفی تولیدات خوبی داشته باشم اما رکود و حضور دلالان در بازار مانع کسب سود و درآمد مکفی شده، به طوری که همان تولیدات اندک هم روی دستم مانده است.وی که تداخل کار و زندگی را عامل محدود بودن درآمد و سرمایه در این بخش می داند، می افزاید: از آن جایی که خدمات و تولید در این بخش از کسب و کار، نسبت به دیگر مشاغل کمتر است، بازار خاص خود را می طلبد که متأسفانه هنوز بازاری برای فروش این محصولات در نظر گرفته نشده و در نتیجه این شیوه اشتغال نمی تواند در بخش اقتصاد کمک حال ما باشد.
«علیپور» دیگر فعال عرصه مشاغل خانگی است که او نیز از محل تسهیلات مستقل در این بخش، کسب و کاری راه انداخته و اکنون عمده تولیداتش به دلیل نبود بازار مناسب روی دستش مانده است.
او می گوید: با این که تولیدات با کیفیت بالایی داریم، اما چون قیمت تمام شده محصول به دلیل گران بودن مواد اولیه بیشتر از قیمت محصولات بی کیفیت وارداتی است، استقبال در این بخش بسیار اندک است و تا زمانی هم که فروش و بازگشت سرمایه نداشته باشیم، نمی توانیم به طور مستمر تولید داشته باشیم.
وی اظهارمی کند: متأسفانه موانع ساختاری و قانونی زیادی در بخش مشاغل خانگی وجود دارد و به همین دلیل تاکنون مشاغل خانگی به شیوه مدرن توسعه نیافته است.
وی با اشاره به تسهیلات اندک در این بخش نیز می گوید: تسهیلات پرداختی مشاغل خانگی فقط برای راه اندازی یک کارگاه مناسب است، به همین دلیل نمی توانیم فعالیتمان را با توجه به شرایط کنونی بازار توسعه دهیم.
یکی دیگر از فعالان در این بخش که از نبود بازار فروش تولیدات به شدت گلایه مند است، می گوید: با این که در ابتدای ورود به کار، بازار بسیار مناسب به نظر می رسید اما در شرایط فعلی به دلیل نبود محلی برای فروش محصولات، نمی توانم تولیدات خود را معرفی و در بازار عرضه کنم.
وی می افزاید: با شرایط موجود برای فروش محصولات خود از دلالان کمک گرفتم که متأسفانه سودی عاید من نمی شود و اگر بازار به همین صورت ادامه داشته باشد، ناگزیر به تعطیلی کارگاه تولیدی خواهم بود.
«حمیدی» از دیگر فعالان عرصه مشاغل خانگی است که از 3 سال پیش، در زمینه پرورش قارچ فعالیت می کند. او می گوید: چون رشته تخصصی ام کشاورزی است و این رشته نیز اشتغال زایی بالایی دارد، به همین دلیل به صورت مستقیم وارد عرصه تولید شدم.وی می افزاید: اگر دولت بتواند کمبود امکانات و سرمایه را با اعطای تسهیلات جبران کند، به طور حتم مشاغل پایدار در استان ایجاد خواهد شد و تأثیر بسیاری در اقتصاد خانواده دارد.
وی اظهار می کند: متأسفانه پیگیری مسئولان در رابطه با تأمین مکانی برای عرضه محصولات تولیدی کم رنگ است که این مسئله باعث بی رغبتی در تولید شده است.
در همین ارتباط، مدیر توسعه کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان شمالی با بیان این که قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی در سال 89 مصوب و از سال 90 اجرایی شد، می گوید: همزمان با اجرای طرح، ابلاغ اعتبارات از بانک مرکزی نیز انجام شد.
«نجفی» می افزاید: از آن جایی که هدف از مشاغل خانگی ایجاد اشتغال پایدار است، سال گذشته با این که میزان اعتبارات مشاغل خانگی کاهش یافت اما عمده اعتبارات در بخش مشاغل پشتیبان پرداخت شد و بند مشاغل مستقل را حذف کردند.
وی با اشاره به ماده 16 قانون بهبود فضای کسب و کار که شهرداری ها مکلف به پیش بینی فضایی برای عرضه محصولات کسب و کارهای کوچک و خانگی هستند، اضافه می کند: از آن جایی که تولیدکنندگان در این بخش محلی برای فروش محصولاتشان ندارند، طی رایزنی هایی با شهرداری مقرر شد یک بخش از بازار روز جدید، یک روز در هفته به تولیدات مشاغل خانگی اختصاص داده شود این در حالی است که این موضوع قبلا هم چندین بار در کارگروه اشتغال مطرح و حتی مکاتبه هم شد  اما هنوز محلی برای این بخش از مشاغل در نظر گرفته نشده است.
وی ادامه می دهد: مشاغلی که مرتبط با مواد غذایی هستند باید استانداردهای بهداشتی داشته باشند به همین دلیل معاونت غذا و دارو مقداری دید سختگیرانه نسبت به این موضوع دارد چون تولیدات در منزل انجام می شود و امکان نظارت کامل وجود ندارد.
وی تصریح می کند: از آن جایی که تولید، بازاریابی و مباحث مالی در مشاغل مستقل بر عهده یک نفر است این مشاغل نمی توانند پایدار باشند، در نتیجه معتقدیم بیشتر اعتبارات به سمت مشاغل پشتیبان متمایل شود که متأسفانه در کشور، این امر خیلی عملیاتی نشده است. به گفته وی، پرداخت تسهیلات در بخش پشتیبان مزایای بیشتری دارد و در قیمت تمام شده تأثیرگذار است.