سبد گرانی در دستان یلدا

نویسنده : شیری

در آستانه شب یلدا به دلیل افزایش تقاضا برای خرید اقلام مورد نیاز در این شب، بازار  حال و هوای دیگری دارد و در این میان بازار میوه یکی از پرتقاضاترین بازارهاست و مغازه های میوه فروشی و آجیل و خشکبار روزهای پررفت و آمدی را پشت سر می گذارند. با این که امسال نگرانی بابت کمبود و گرانی میوه وجود ندارد اما برخی متقاضیان برای احتیاط بیشتر از چند روز قبل خریدهای شب یلدای خود را آغاز کرده اند. با این که شواهد نشان می دهد متقاضیان در بازارهای میوه و خشکبار در جست و جوی قیمت و حتی خرید هستند اما اگر بخواهیم مقایسه ای با سال های گذشته داشته باشیم متوجه خواهیم شد که دیگر از آن شور و حال و خریدهای فراوان اقلام مختلف برای شب یلدا خبری نیست زیرا به گفته برخی شهروندان و حتی فروشندگان، قدرت مالی مردم نسبت به گذشته کاهش یافته است.
در یکی از فروشگاه های آجیل و خشکبار یکی از شهروندان که در حال مقایسه قیمت پسته است، گرانی را تنها یکی از دلایل کاهش تقاضا در بازار ذکر می کند و می گوید: گرانی و افزایش چند درصدی قیمت برخی اقلام در مناسبت های مختلف هر سال تکرار و میزان خرید مردم کمتر می شود اما مشکل اصلی کاهش توان خرید مردم است.
«رسولی» می افزاید: اگر در چند سال گذشته یک کیلو پسته را در اوج گرانی 19 هزار تومان خریداری می کردیم امسال قیمت آن حتی به 89 هزار تومان هم رسیده است و اگر بخواهیم اقتصادی فکر کنیم و پسته ارزان تر بخریم متأسفانه باید پسته های نامرغوب بخریم.
وی به وضعیت قیمتی میوه هم اشاره می کند و می گوید: با این که برای شب یلدا، میوه به مقدار زیاد تأمین می شود، تنها لطفی که تاکنون در حق مشتری شده این است که گران نشده و قیمت ها تثبیت شده است.
در این میان خانم میان سالی با ورود به فروشگاه آجیل و خشکبار، نگاهی به اجناس و قیمت های درج شده می اندازد و  تنها از فروشنده می پرسد: قیمت ها همیشه این قدر بالاست یا چون در آستانه شب یلدا هستیم گران شده است؟ فروشنده هم که این روزها ناگزیر به پاسخ این گونه سؤالات است سری از روی تأسف تکان می دهد و می گوید: «گران می خریم و مجبور هستیم گران هم بفروشیم» و دیگر پاسخی نمی دهد و خانم میان سال بدون خرید از فروشگاه خارج می شود.
فروشنده با دیدن این وضعیت خود شروع به صحبت می کند و می گوید: روزانه 10 تا 20 درصد از مشتریانی که به قصد خرید وارد مغازه می شوند به دلیل نداشتن توان مالی مناسب دست خالی از مغازه خارج می شوند.
وی اظهارمی کند: امسال نسبت به سال های گذشته افزایش قیمت زیادی در اقلام مختلف نداریم اما وقتی تقاضا زیاد می شود  چون با عرضه ناهمخوانی دارد قیمت ها مقداری افزایش می یابد.فروشنده هنوز در حال صحبت است که  آقایی  وارد مغازه می شود و پس از سلام و احوال پرسی  با فروشنده، بدون این که قیمت ها را جویا شود از انواع مختلف آجیل برمی دارد و مبلغ مورد نظر را پرداخت می کند.
وی سوالم را که چرا  با این که قیمت یک نوع پسته از 69  هزار به 89 هزار تومان رسیده است حتی علت گرانی اش را هم جویا نشد با لبخندی پاسخ می دهد:  اگر تنها خودم و خانواده ام بودیم از خرید آجیل و خشکبار صرف نظر می کردم اما چون بزرگان اقوام شب یلدا مهمان ما هستند ناگزیر به تأمین آجیل شده ام.
در روزهای منتهی به شب یلدا، فروشگاه های خشکبار و میوه بازار داغی دارد و عده ای دست پر و عده ای هم دست خالی هستند یا محصولاتی را که کیفیت کمتری دارد خریداری می کنند.برخی برچسب های قیمت روی اجناس فروشگاه آجیل و خشکبار، قیمت تخمه ژاپنی را  28 هزار، بادام هندی را 84 هزار و پسته را 81 هزار تومان نشان می دهد.
شهروندی که یک ماه پیش آجیل و خشکبار با قیمت مناسب تری خریداری کرده است، می گوید: با این که گفته می شود قدرت خرید کاهش یافته و بازار راکد است و قیمت ها افزایشی ندارد اما با نزدیک شدن به شب یلدا قیمت ها نسبت به یک ماه گذشته فرق کرده است.وی اظهارمی کند: اگر یک ماه قبل خرید نمی کردم شاید امروز متوجه تغییر قیمت ها نمی شدم.یکی دیگر از فروشندگان خشکبار نیز در این باره می گوید: قیمت آجیل و خشکبار افزایش چندانی ندارد اما یکی از ارقام پسته طی یک ماه اخیر 20 هزار تومان افزایش یافته و اکنون که خرید انبوه در بازار آغاز شده است متقاضیان متوجه قیمت ها می شوند.
«قاتقچی» می افزاید: دلیل این گرانی هم مشخص نیست اما چون تقاضا در بازار وجود دارد ناگزیر به تأمین اقلام مورد نیاز حتی با قیمت های بالا هستیم.یک میوه فروش هم که به گفته خودش به دلیل فراوانی، قیمت های میوه تغییری نکرده است می گوید: امسال چون میوه به صورت آزاد فراوان است افزایش قیمت نداریم و حتی در آخرین شب منتهی به شب یلدا هم افزایش قیمت نخواهیم داشت.
وی با اشاره به قیمت 7 هزار و 500 تومانی انار ادامه می دهد: از آن جایی که از همان ابتدا با کمبود انار در بازار مواجه بودیم قیمت بالایی داشت و هنوز هم گران است. وی اظهارمی کند: در حال حاضر انار از 5 هزار تا 7 هزار و 500 تومان در بازار موجود است اما برخی فروشگاه هایی که اذعان می کنند انار کیلویی 9 هزار تومان است مطمئن باشید گران فروشی می کنند. به گفته وی سیب، پرتقال، نارنگی، موز و دیگر میوه ها با قیمت های مناسبی در بازار موجود است.
رئیس اداره بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی با اشاره به برنامه ریزی های انجام شده برای نظارت بیشتر بر بازار شب یلدا می گوید: به منظور جلوگیری از تخلف های احتمالی، تیم هایی را تشکیل داده ایم که روزهای سه شنبه و چهارشنبه 3 اکیپ متشکل از سازمان های صنعت، معدن و تجارت، تعزیرات حکومتی، بهداشت و اتحادیه و روز پنج شنبه نیز 6 اکیپ بر بازار نظارت دارند.
«ابراهیمی» می افزاید: اقلامی که مورد بازرسی قرار می گیرد میوه، شیرینی، شکلات، آجیل و خشکبار است که 60 درصد بازرسی ها در بازار میوه متمرکز است.وی خاطرنشان می کند: مبنای کار ما فاکتورهای خرید و درصد سود اعمال شده است که اگر تخلفی در این بخش انجام شده باشد با متخلف برخورد می شود.
وی اظهارکرد: تمرکز اصلی بازدیدها میدان های شهید و کارگر و چهارراه مخابرات بجنورد است.به گفته وی، در زمان های پیک خرید احتمال تخلف افزایش می یابد به همین دلیل نظارت ها در این ایام تشدید می شود.