ادای دین

علوی- خوانندگان عزیز روزنامه می توانند سوالات حقوقی خود را طی تماس با دفتر روزنامه مطرح کنند. در این شماره «نبی ا... داوری» وکیل پایه یک دادگستری به سوال یکی از خوانندگان پاسخ می دهد.
اگر مدیون چند دین به طلبکار داشته باشد و آنچه که می پردازد برای همه دیون کافی نباشد مبلغ پرداختی را باید بابت کدام دین محاسبه کرد؟
مقنن در ماده ۲۸۲ قانون مدنی مقرر می کند: «اگر فردی به یک نفر دیون متعددی داشته باشد تشخیص این که تادیه بابت کدام دین است، با مدیون می باشد». بنابراین تعیین این که مبلغ پرداختی بابت کدام دین است با خود مدیون خواهد بود.البته حکم مقنن در ماده ۲۸۲ قانون مدنی مطلق نبوده و در سه مورد مدیون حق انتخاب ندارد:
1- اگر دیون متعدد از جنس واحد نباشند (به طور مثال اگر یک دین به ریال و دین دیگر به دلار باشد و مدیون به دلار بپردازد، مبلغ پرداختی بابت دین به دلار محاسبه می شود).
2- اگر یک دین حال و دیگری موجل باشد و مدیون قبل از سر رسید دین موجل، مبلغی را بپردازد هنگامی حق انتخاب دارد که شرط اجل به سود او باشد.
3- اگر میزان یک دین، از دین دیگر کمتر باشد و مبلغ پرداختی معادل مبلغ کمتر باشد مدیون حق انتخاب برای دین بیشتر ندارد، زیرا متعهدله را نمی توان به پذیرش قسمتی از طلب مجبور کرد و مدیون حق تجزیه طلب را ندارد.