تولید علم در مسیر نادرست

هنگامی که نخستین دانشگاه کشور 80 سال قبل تاسیس شد هدف واقعی تولد آموزش عالی تولید ثروت از علم بود آن هم با تربیت نیروی متخصصی که بتواند  نیروی انسانی خوبی تربیت کند، به جامعه تحویل دهد و بستر ساز ایجاد اشتغال و توسعه که از قضا  وابستگی شدید هم به هم دارند، شود.

اگر چه ما نسبت به اروپا 100 سال دیر دانشگاه تاسیس کردیم اما اکنون رشد و رتبه ایران در تولید علم مناسب است، ولی این رتبه کمی است و در عرصه تبدیل علم به عمل وضعیت مطلوبی نداریم و با توجه به گزارش ادواری نمایه رقابت پذیری جهانی کشورها، رتبه ایران در بین 138 کشور به لحاظ وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی 76 و همچنین در تحصیلات عالی 49 و آموزش تکنولوژی 97 است که نشان می دهد با وجود افزایش سطح علم در زمینه آموزش تکنولوژی عقب هستیم.

 در عین حال شاخص همکاری صنعت و دانشگاه در ایران وضعیت مطلوبی ندارد و حال باید دید که با وجود این که گفته می شود، دانشگاه و صنعت دو بال پرواز توسعه پایدار و همه جانبه کشور هستند چرا نمی شود از این دوبال به شکلی هماهنگ برای پرواز به سمت ثروت استفاده کرد.

 با نگاهی به کشورهای اطراف می بینیم که ثروت ملل را منابع انسانی تشکیل می دهند نه منابع طبیعی، سرمایه و درآمد و مهم ترین دلیل نبود ارتباط بین صنعت و دانشگاه، نبود اعتماد صنعت به دانشگاه و نبود انگیزه در دانشگاه برای ارتباط با صنعت و به تبع آن تولید ثروت از علم است.

متاسفانه هر گاه  بحث پژوهش و طرح پژوهشی و ارائه آن مطرح می شود این تصور وجود دارد که دانشگاه ها در پی دریافت پول هستند تا گزارش کلی و غیر کاربردی ارائه کنند که در نهایت نیز در کارایی و راندمان صنعت تاثیری نخواهد داشت و در نتیجه ساده ترین راه یعنی واردات تکنولوژی را انتخاب می کنند، در صورتی که عمر چرخه فناوری کوتاه است و سرعت بومی سازی و انتقال فناوری باید بیشتر از سرعت تغییرات جهانی باشد. در صنعت باید نگرش هزینه بودن پژوهش به نگاه سرمایه گذاری تبدیل شود چرا که ویژگی بارز اقتصاد علمی بودن آن است و در بازار رقابت به روز رسانی و سرمایه گذاری های علمی – تحقیقاتی باید در اولویت قرار گیرد تا بتوان به آن چه هدف گذاری می شود رسید.