هم کلام با کارگردان سریال شبانه شبکه 5 سیما

«روزهای آبی» بدون اکبر عبدی لطفی نداشت

مریم ضیغمی- شبکه 5 سیما چند سالی می شود که در قالب مسئولیت و رسالت های خود آثار نمایشی را تولید می کند، این شبکه این شب ها سریال «روزهای آبی» را روی آنتن دارد؛ سریالی که با جمعی از بازیگران طنزپرداز و کمدی، جوان و بومی توانسته نظر مخاطبان را جلب کند. به بهانه پخش این سریال متفاوت با کارگردان آن «محمدرضا حاجی غلامی» هم کلام شدیم.
 
 ایده ساخت سریال «روزهای آبی» از کجا آمد؟
 قبل از این که وارد این پروژه شوم طرح سریال و چند قسمت فیلم نامه با نام «دل خوش» در گروه فیلم و سریال شبکه 5 آماده شده بود و فیلم نامه در شورا با حضور من بررسی و از من خواسته شد بازنویسی صورت بگیرد و با توجه به نظراتی که از شورا آمده بود با «حامد افضلی» شروع به بازنویسی فیلم نامه کردیم. در طول کار مجبور شدم به پروژه دیگری بروم و فاصله ای افتاد. پروسه بازنویسی توسط نویسنده ادامه داشت و بعد از اتمام کارم به پروژه برگشتم. با توجه به مشغله نویسنده قرار شد افراد دیگری بازنویسی را بر عهده بگیرند که در آن تغییر و تحول، اسکلت اصلی طرح حفظ و با ترکیبی از نویسندگان جوان و باتجربه به صورت کارگاهی و گروهی فیلم نامه نوشته شد و بعد وارد مرحله تولید شدیم. در کل ایده توسط حامد افضلی شکل گرفته بود.
چه ویژگی سریال سبب شد همکاری دیگری با تلویزیون داشته باشید؟
 انتخاب مدیر گروه بود. وقتی طرح را خواندم احساس کردم ویژگی‌های مثبتی دارد و بعد از مدت ها می توان سریالی را کارکرد که فضای آن با سریال های فعلی تلویزیون متفاوت است، البته می دانستم کار سختی است. اسکلت اصلی خیلی نوآورانه یا خاص نبود، اصل این بود که از فضای آپارتمانی خارج شدیم و در یک فضای روستایی قصه های مان را طراحی کردیم. چون با نوع کار من هماهنگی زیادی داشت انتخابش برایم راحت تر بود. علاوه بر آن من از ابتدا کارم را با تلویزیون شروع کردم ولی در حوزه سریال می توانست شروع خوبی باشد یعنی می توانستم ایده ها و فکرهایی را که در روستا دارم پیاده و شیوه گرافیکی و تصویری را حفظ کنم.
این سریال در قالب طنز مباحث و موضوعات روز را به تصویر می کشد. چرا این ژانر را با این زبان برای کارتان انتخاب کردید؟
ابتدا قرار نبود سریال طنز یا کمدی ساخته شود ولی به صورت طبیعی کارهای من لحن شیرینی دارد! این کار هم دارای لحن شیرینی بود. متن ها به خصوص از قسمت 2 به بعد این فضا را مهیا کرده بود و علاوه بر آن، استفاده از بازیگرانی که قبلاً تجربه کمدی داشتند خودش کار را به سمت شیرین تر شدن و گاهی طنز و کمدی برد. ابتدا کمدی رمانتیک مدنظرم بود ولی ساخت آن سخت است. برایم تجربه متفاوتی بود. بحث مسائل روز هدف اول ما بود اما نمی خواستیم مسائل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را به صورت مستقیم بیان کنیم. می خواستیم در یک جامعه کوچک تر و در یک فضای محدودتر مثل روستا همین حرف های مهم را بزنیم. ما داریم حرف های روز را می زنیم‌ ولی در قالب جامعه ای کوچک تر. گاهی ناهنجاری های اجتماعی را با غلو بیشتر ارائه کردیم.
چه چالش هایی در ساخت داشتید؟
 مهم ترینش این بود که با توجه به بعضی از تصمیماتی که گاهی گرفته می شود و حساسیت‌هایی که وجود دارد هم می‌خواستیم سریال در روستا و هم این که فضا بومی باشد و آن طرف هم بحث ناکجاآباد بودنش بود. علاوه بر آن استفاده نکردن از لهجه به صورت متمرکز بر مبنای سیاست‌هایی که وجود داشت کار را سخت می کرد. سعی کردیم در عین حفظ فضای بومی و کار در روستا،  لهجه را حفظ کنیم.
چالش دوم موضوع کرونا و بعدی آب و هوا بود. چالش دیگر این بود که بالاخره چون این نوع کارها در شهرستان تولید می شوند اگر بخواهیم تنوع لوکیشن و فضا داشته باشیم و در قصه های مان از فضای گفت و گو کم کم دور شویم نیازمند حمایت بیشتر هستیم. برآورد سریال ما نسبت به دیگر سریال های در دست تولید خیلی مطلوب نبود ولی باز هم سریال «روزهای آبی» بازیگران بسیار خوب و تنوع لوکیشن و فضا دارد.
تجربه کار در شرایط کرونایی چگونه بود؟
 سریال «پدر پسری» را در اوج شیوع کرونا داشتم که تجربه سخت تری نسبت به این سریال بود. از تجربیات این سریال در «روزهای آبی» استفاده کردیم. خدا را شکر هیچ کدام از عوامل در طول پروژه درگیر کرونا نشدند. هم عوامل این سریال و هم دیگر سریال ها که برای سرگرمی در دوران کرونا اثر تولید می کنند، ایثار مضاعفی می کنند.
ملاک های انتخاب بازیگران چه بود؟
 ابتدا جلسات مشورتی برگزار شد و انتخاب ها و معیارهایی داشتیم. 4 گروه بازیگر را برای این کار تعریف کردیم که انتظار داشتیم در هر 4 گروه بتوانیم موفق عمل کنیم. گروه اول بازیگران پیش کسوت بودند که در گذشته تجربه حضور در کارهای بزرگ و سریال‌ها را داشتند؛ به طور مثال اکبر عبدی، فریبا متخصص و سامان صفاری و دیگر دوستان که ترکیب وزین و سنگینی است. گروه دوم بازیگران جوانی بودند که قبلاً تجربه بازی داشتند ولی به خوبی دیده نشده بودند که ما از این استعدادهایی که قبلاً توانمندی های خود را اثبات کرده بودند استفاده کردیم تا در این سریال در یک نقش طولانی تر بتوانند استعدادهای خود را بیشتر لحاظ کنند. گروه سوم معرفی بازیگران جوانی بود که برای اولین بار در یک سریال با این میزان قرار بود بازی کنند که در انتخاب آن ها هم موفق بودیم. یکی، 2چهره خوب را معرفی کردیم که بتوانند در آینده بازیگری موثر باشند، گروه چهارم استفاده از بازیگران بااستعداد و توانمند استان گیلان بود که ترکیبی از این چهار گروه را سعی کردیم برای کل سریال در نظر بگیریم و خودم از مجموع انتخاب ها رضایت دارم‌.
همکاری با تلویزیون رضایت بخش است؟در پخش دچار ممیزی نشدید؟
 فعالیت ام را با تلویزیون شروع کردم و با سیاست های آن آشنا هستم. اعتقاد دارم که ما با افتخار باید برای تلویزیون کار کنیم و هنوز این رسانه مخاطب گسترده ای دارد و حق هم این است که کارهای با کیفیت بهتر برای مردم ساخته شود و این وظیفه ما و سیاست گذاران سازمان است ولی رقابت در تلویزیون با فضای مجازی و شبکه نمایش خانگی یک مقدار به تحول و تحرک در نوع نگاه و سیاست‌گذاری در تلویزیون نیاز دارد. بحث من ممیزی های روزانه یا عادی که همیشه وجود داشته نیست ولی احساسم این است که یک نوع فکر و تحرک جدید در حوزه تولید فیلم و سریال برای تلویزیون نیاز است و مهم ترین جایی که من دست روی آن می گذارم و می تواند تحول ایجاد کند حوزه تولید طرح و فیلم نامه است. معتقدم طرح های ما کهنه هستند و باید جرئت به خرج داد و ریسک و به نیروهای جوان اعتماد کرد که طرح های جدید و متفاوتی بیاورند در این صورت قطعاً تلویزیون موفق خواهد شد.
 شرایط حضور «اکبر عبدی» چگونه بود؟
 قبل از پروژه سلامت آقای عبدی دچار مشکل بود. 2 تصمیم می شد گرفت؛ یا حضور آقای عبدی را نداشته باشیم یا فقط در چند سکانس حضور داشته باشد و از حضور و توانمندی و محبوبیتی که در بین مخاطبان دارد استفاده کنیم. می دانستیم که شاید در طول پروژه مشکلاتی برای ما پیش بیاید و مجبور شویم سختی‌هایی را تحمل کنیم. بالاخره حضور آقای عبدی و بیماری اش سختی‌های خاص خودش را داشت ولی وقتی تصمیم گرفتیم سعی کردیم مدیریت کنیم. از طرف مقابل، آقای عبدی به صورت حرفه ای و اخلاق مدارانه خود را در اختیار گروه کارگردانی قرار داد و در هنگام ضبط با تمام انرژی بازی کرد ولی در دوره ای  بیماری وی موجب شد شرایط سخت تر شود هم در نوع کار ما و هم در نحوه استفاده از آقای عبدی ولی او زحمت کشید و با این که بیماری اش سخت تر شده بود حضور پیدا کرد. در اواخر کار نمی توانستیم به دلیل شرایطش از او استفاده کنیم و مجبور شدیم قصه و بعضی از سکانس ها و نوع پایان‌بندی داستان را به شکلی پیش ببریم که کمتر از او استفاده شود و این هم برای خودمان و هم برای مخاطب قطعاً ناخوشایند است ولی اولویت اول و آخر گروه این بود که ذره ای سلامت آقای عبدی دچار خطر نشود. در این جا تشکر می‌کنم که به کارگردان جوانی همچون من اعتماد و در کار حضور پیدا کرد. «روزهای آبی» بدون «اکبر عبدی» لطفی نداشت.
بازتاب های سریال «روزهای آبی» را چگونه دیدید؟
سریال ها متناسب با شبکه ها پخش می شوند، هر شبکه میزان مخاطب خود را دارد و باید ببینیم متناسب با شبکه ای که پخش می شود سریال توانسته است مخاطبان را راضی کند یا خیر؟ احساس من با توجه به شبکه ای که سریال در آن در حال پخش است این است که خیلی خوب دیده می شود. بازخوردی که ما از بیرون داریم برای مان راضی کننده بوده و حتی انتظار این بازخورد را نداشتیم یعنی تصور می کردیم کمتر دیده شود اما بازخورد هم در فضای مجازی، هم در تلویزیون و هم پیرامون مان نشان می دهد کار به شدت دیده می شود. سریال «روزهای آبی» از ابتدا قرار بود به طور اپیزودیک، داستانک و خرده داستان باشد که این مدل در جذب مخاطب تاثیر منفی دارد اما اسکلت اصلی داستان ها بر این شکل استوار بود یعنی قرار نبود یک داستان پیچیده باشد‌. بعضی ها از پخش سریال اطلاع ندارند و این را هم در فضای مجازی و هم اماکن عمومی متوجه شدم.