از کابوس زلزله تا سقف های آرامش

کارگاه آبادانی

قدم به قدم همراه با بنیاد در تغییر چهره «هاور»

گروه گزارش- در میان روستاهای توریستی خراسان شمالی، «هاور» یک تفاوت اساسی با دیگر روستاهای هدف گردشگری استان دارد و آن تپه های پوشیده از جنگل های بلوط اطراف این روستاست. هاور تنها جنگل های پوشیده از بلوط شرق کشور را دارد و به همین دلیل یکی از مقاصد اصلی کوهنوردان و طبیعت گردان استان و کشور محسوب می شود. هر چند این روستا در گذشته تنها از مواهب طبیعی زیبا برخوردار بود اما طی یک سال گذشته چهره دیگری پیدا کرده است.
 سال قبل با وقوع زلزله گرمه و جاجرم منازل خشتی و گلی این روستا نیز بدون آسیب نماند تا این روستای مانه و سملقان نیز در زمره روستاهای آسیب دیده از زلزله قرار بگیرد.
هفته گذشته راهی این روستا شدیم تا از نزدیک روند بازسازی را مشاهده و از آن گزارشی تهیه کنیم. برای رسیدن به این روستا باید در مسیر روستای هدف گردشگری درکش قرار گرفت. ابتدای روستای درکش، جاده ای خاکی و پر از سنگلاخ پیش روی ماست، مسیری ۱۶ کیلومتری که کاش تنها سختی عبور از آن خاکی بودن و سنگلاخ بودن آن باشد؛ تقریباً تمام طول این ‌مسیر کوهستانی و پر پیچ و خم است به گونه ای که در قسمت هایی از آن خودروی ما به سختی عبور می کند. با این وجود اما نمی توان زیبایی های مسیر را ندید و طبیعت بکر منطقه بیشتر از سختی های مسیر به چشم می آید.

 کوچه های سنگ فرش شده
اوج زیبایی منطقه زمانی است که به خود روستای هاور می رسیم. وقتی وارد روستا می شویم جنگل های بلوط به زیبایی در قاب هایی منحصربفرد هر چه بیشتر رخ نمایی می کند. همان طور که اشاره شد با وجود طبیعت زیبای منطقه اما در گذشته هاور روستایی با کوچه های نازیبا و خانه های زهوار دررفته بود و این سوال را در ذهن آدمی ایجاد می کرد چرا چنین روستای زیبایی باید در این حد از محرومیت باشد. اما هم اکنون که وارد روستا می شویم دیگر خبری از آن روستای فرسوده نیست و در همان ابتدا کوچه های سنگ فرش شده آن خودنمایی می کند. بنیاد مسکن از سال گذشته همزمان با بازسازی منازل روستا طرح هادی آن را آغاز کرد و ضمن بازگشایی ها و بهسازی معابر روستا زیباسازی آن به عنوان یک روستای هدف گردشگری را نیز آغاز کرد.

 اجرای طرح هادی و زیباسازی هاور
به گفته «حصاری»، مدیر بنیاد مسکن مانه و سملقان هم اکنون ۳۰ درصد از پروژه طرح هادی و زیباسازی هاور انجام شده است اما اقدامات انجام شده در کنار بازسازی منازل چهره دیگری به روستا بخشیده است. وی پیشرفت بازسازی منازل این روستا را نیز ۸۰ درصد اعلام می کند. البته وقتی با مردم روستا همکلام می شویم بعضی از آنان هنوز به طور کامل شیرینی زندگی در یک خانه نو با امکانات نو را نچشیده اند چرا که تسهیلات دریافتی آنان چه از نوع اقساطی و چه از نوع  بلاعوض صرفاً جوابگوی ساخت منزل تا مرحله تکمیل چارچوب از دیوار تا سقف بوده و بقیه هزینه تکمیل منزل برای سکونت مناسب بر عهده مالک است.

 تشکر از بنیاد مسکن
پس از همکلامی با یکی از اهالی روستا او ضمن تشکر از مسئولان به ویژه مدیران و دیگر کارکنان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در این باره می گوید: پس از وقوع زلزله سال گذشته، برای ساخت منزل با تشکیل پرونده توسط کارکنان بنیاد مسکن، هر مالک موفق به دریافت ۱۰۰ میلیون تومان تسهیلات کم بهره و بلند مدت، ۳۵ میلیون تومان تسهیلات بلاعوض و ۴۰ میلیون تومان تسهیلات استانداری خراسان شمالی شد. به گفته «شیردل» این مبلغ تسهیلات کمک قابل توجهی برای بازسازی منازل این روستا بود تا مردم از کابوس خانه های فرسوده با سقف های لرزان خلاص شوند و زیر سقف های آرامش زندگی کنند. وی همچنین ادامه می دهد: برای تکمیل یک ‌منزل حداقل ۲۰۰ میلیون تومان نیاز است در حالی که حداکثر مبلغ تسهیلات دریافتی ۱۷۰ میلیون تومان است و با توجه به درآمد بسیار پایین اهالی تهیه این مبلغ ناچیز هم سخت است. در کوچه های هاور که پا می گذاریم مردم به استقبال ما می آیند. تقریباً وارد هر کوچه روستا که می شویم معدود منازل قدیمی دیده می شود.

 حضور میدانی
از کنار هر واحد نوساز که عبور می کنیم صاحب منزل و مدیر بنیاد مسکن مانه و سملقان شروع به گفت و گو می کنند و اهالی از مشکلات باقی مانده خود در ساخت کامل منزل صحبت می کنند.
در این بین  نکته قابل توجه برای من، شناخت اهالی از سوی مدیر بنیاد مسکن بود. وی نه تنها مالکان منازل بلکه نام فرزندان یا قوم و خویشان آنان را می دانست و این حاکی از آن بود که در این یک سال نیروهای بنیاد به طور کامل و میدانی روند ساخت و ساز منازل را از نزدیک دنبال کرده اند و حالا نتیجه اش این شده تا روستا در این یک سال به یک کارگاه آبادانی تبدیل شود.

 بوی نان تنوری و یک خوش خبری
هنگام عبور از یکی از کوچه ها بوی نان تنوری، بویی که دیگر در بیشتر روستاها غریبه است، مشام ما را نوازش می دهد و با تعارف مادرانی که روی تنور مشغول پخت هستند بعد از سال های طولانی طعم نان روستایی را می چشیم. البته هر چند خوردن این نان برای ما لذت بخش بود اما در نبود گاز و نانوایی تهیه نان برای اهالی مشقت دارد. البته «نورانی» بخشدار سملقان در این باره خوش خبر است و از گازرسانی به هاور در آینده نزدیک خبر می دهد. در ادامه با اهالی که صحبت می کنیم  برخی از آنان به دلیل جا به جایی مکان منزل یا به دلیل اجرای طرح هادی به سیم کشی مجدد برق یا تلفن نیاز دارند و مشکلاتی در این زمینه داشتند که بخشدار صحبت های اهالی را می شنود و به آن ها برای چگونگی طی روند اداری توضیحات لازم را می دهد. وارد هر کوچه روستا که می شویم فعالیت های جهادی وار بنیاد مسکن طی یک سال گذشته قابل لمس است.
 هاور درون دره قرار گرفته است و بدون شک ساختمان سازی در این روستا با روستاهایی دیگر همچون روستاهای زلزله زده دشت شوقان فرق زیادی است.

 حمل مصالح با تراکتور در جاده پر پیچ و خم
 یکی از پیمانکار بنیاد مسکن در این باره درددل های مختلفی دارد؛ از حمل مصالح با تراکتور در جاده پر پیچ و خم هاور تا توزیع این مصالح در خود روستا.وی ادامه می دهد: ما مصالح را از اسفراین تا روستای درکش با کامیون می آوردیم سپس آن را همان جا خالی می کردیم و با سختی و خطرات فراوان مصالح تخلیه شده در درکش را با تراکتور تا هاور می آوردیم. به گفته این پیمانکار، در نتیجه این جا به جایی بخشی از مصالح هدر می رود و بر هزینه ها می افزاید. همچنین آوردن این مصالح از راه دور و استفاده از وسیله نقلیه تراکتور هزینه حمل را نیز به نسبت مناطق زلزله زده جاجرم و گرمه افزایش می دهد در حالی که میزان تسهیلات تخصیص یافته به هر دو روستا یکسان است. وی خاطرنشان می کند: با توجه به بعد مسافت و شرایط سخت رفت وآمد به هاور هر کارگری نیز به این روستا نمی آید و در نتیجه هزینه دستمزد کارگر نیز افزایش می یابد و این مسائل باعث می شود هر پیمانکاری حاضر نباشد در این روستا کار کند.
وی ضمن تقدیر از همراهی های بنیاد مسکن نسبت به کمک تاثیر گذار ماشین آلات سنگین این نهاد در حمل و جا به جایی سیمان واحدهای مسکونی و دیواره های پیش ساخته واحدها که در نزدیک ترین نقطه از منازل افراد تحویل گردید تشکر نمود و اذعان داشت که این حرکت جز ایثار و از خودگذشتگی چیز دیگری نبود چون در این جاده پربیچ و خم بسیار شاهد آسیب مستقیم به ماشین آلات بودیم.

 اگر بنیاد مسکن نبود...
 یکی دیگر از اهالی روستا نیز با تایید صحبت های این پیمانکار به سختی های ساخت و ساز منزلش اشاره می کند که چگونه مصالح را از بالای روستا با بیل به پشت منزلش پرتاب می کردند و در این مسیر بخشی از مصالح چون ماسه به هدر می رفت. وی به همین دلیل از بنیاد مسکن تشکر ویژه ای دارد و می گوید: اگر نبود زحمات مهندسان، ناظران و مدیران بنیاد مسکن داشتن چنین منزلی را در خوابم نمی دیدم. البته وجود این سختی ها و افزایش هزینه ها به ویژه با تورم قیمت ها تعدادی از اهالی برای تکمیل و آماده سازی منزل خود دچار مشکل شده اند.


 انتظار از دستگاه های دولتی
 «رصد» یکی از این اهالی است که با توجه به احداث ساختمان و ایجاد تورم و مشکلات معیشتی دیگر قادر به ادامه ساخت منزلش نیست، از دستگاه های دولتی انتظار حمایت بیشتری دارد. او و تعداد دیگری از اهالی همچنین از نحوه هزینه کرد تسهیلات توسط برخی پیمانکاران گلایه دارند که مدیر بنیاد مسکن توضیحات لازم را در خصوص چرایی افزایش هزینه ها می دهد و به آنان اطمینان خاطر می دهد که فعالیت این پیمانکاران به طور کامل تحت نظارت این بنیاد انجام می شود. برای بازگشت از مسیر بالادست روستا گذر می کنم و از آن بالا وقتی دوباره روستای تغییر چهره داده شده هاور را نگاه می کنم به یاد سختی های کار پیمانکار و مهندسان بنیاد مسکن می افتم؛ سختی ها و اقدامات جهادی که حالا باعث شده است تا هاور بیش از گذشته به یک روستای هدف گردشگری تبدیل شود. از نمای بالای روستا همچنین آبگرمکن های خورشیدی که روی سقف تمام منازل وجود دارد خودنمایی می کنند.در راه بازگشت با خود می گویم کاش راه دسترسی این روستا نیز بهسازی شود تا مردم بتوانند به راحتی به این روستای خاص استان سفر کنند؛ روستایی که روی مدار آبادانی دوباره قرار گرفته است.

 آخرین آمار ساخت و ساز در هاور
پس از بازگشت از هاور دوباره با مدیر بنیاد مسکن شهرستان مانه و سملقان درباره جزئیات اقدامات انجام شده توسط بنیاد در این روستا به گفت و گو می نشینیم. او از اجرای طرح هادی با اعتبار ۶۵۰ میلیون تومان در هاور خبر می دهد که شامل ۱۲۰۰ متر مربع سنگ فرش، ۸۰۰ متر مربع کفپوش بتنی، ۵۰۰ متر مربع جداره کاهگل صنعتی، ۱۰۰ متر جداره سنگی، ۱۹۰ متر مربع تایل رنگی و همچنین احداث دیوار ساحلی با هزینه کرد ۳۶۰ میلیون تومان است. مدیر بنیاد مسکن مانه و سملقان در ادامه با اشاره به آخرین آمار درباره ساخت و ساز واحدهای مسکونی در روستای یاد شده می افزاید: واحدهای احداث شده در هاور از محل سیل شامل ۴۰ واحد است که برای احداث هر واحد ۱۰۰ میلیون تومان وام مسکن، 35 میلیون تومان کمک بلاعوض و 40 میلیون از محل بند «و» از استانداری اختصاص یافته است که البته معرفی متقاضیان از طرف بنیاد بوده و بقیه کارهای پرداخت وام با بانک هاست. مهندس «حصاری» در ادامه از تحویل۱۶۰ پاکت سیمان به روستاییان هاور در محل زندگی آن ها خبر می دهد و به یک نکته دیگر هم اشاره می کند، آن جا که می گوید: ۱۲ واحد از محل تفاهم نامه محرومان احداث شده که با ۵۰  میلیون تومان وام و ۳۰ میلیون تومان کمک بلاعوض اتفاق افتاده است. او البته در پایان، احداث ۳ واحد از محل طرح ویژه بهسازی مسکن روستایی و احداث دیوار ساحلی در دو طرف ورودی روستا را هم از دیگر اقدامات انجام شده توسط بنیاد مسکن در هاور بیان می کند.