ردپای سودجویان در بیمه بیکاری
محرومیت از بیمه بیکاری در پی تخلف برخی کارفرمایان
نویسنده : علی نیا
یکی از تعهدات سازمان تأمین اجتماعی در قبال بیمه شدگان، پرداخت مقرری بیمه بیکاری است که به موجب قانون بیمه بیکاری پرداخت آن تحت شرایطی برای برخی بیمه شدگان تجویز شده است و این مقررات درباره کارگرانی اجرا میشود که آماده خدمت هستند و بدون میل و اراده خود بیکار میشوند و کاملاً جنبه حمایتی دارد. در این میان آن هایی که مختصر آشنایی با قانون کار دارند بعد از چند ماه پیگیری و دوندگی از مزایای دریافت مقرری بیمه بیکاری برخوردار میشوند و آن هایی که اطلاعی از نحوه دریافت آن ندارند با عقب ماندن از قافله دریافت بیمه بیکاری باید کفش آهنین بپوشند و به جست و جوی کاری دیگر بروند. این حکایت دردناک برخی کارگرانی است که به شکل قراردادی با داشتن سابقه بیمه کار میکنند و البته کم شانس تر از آن ها افرادی هستند که حتی از سوی کارفرمایانشان هم لطمه می خورند و با وجود چندین سال سابقه کار مدت اندکی سابقه بیمه برای آن ها ثبت شده است. با توجه به تمام دردها و مشکلات کارگران، ردپای عده ای از سودجویان دیده می شود که می خواهند با ترفندهای مختلف از بیمه بیکاری که حق آنان نیست استفاده کنند.
یکی از کارگران که از کارفرمای خود دل پری دارد، می گوید: از سال 86 تا 90 در شرکتی مشغول به کار شده بودم که بنا به دلایلی کارفرما به تعدیل نیرو اقدام کرد، با وجود این که می توانستم از بیمه بیکاری استفاده کنم اما کارفرما تنها یک سال بیمه پرداخت کرده بود و دیگر نتوانستم از بیمه بیکاری استفاده کنم.
وی که تمایلی به ذکر نام خود در این گزارش ندارد، می افزاید: به منظور جلوگیری از چنین تخلفاتی باید برای مطمئن شدن از پرداخت بیمه ماهانه کارگران از سوی دستگاه های حمایتی بازرسی انجام شود تا حق آن ها ضایع نشود.یکی دیگر از کارگران اظهارمی کند: به منظور فرار از بیکاری مجبور بودم با شرایط سختی که کارفرما تعیین می کرد کار کنم و از آن جایی که ناگزیر به امضای قراردادهای سفیدامضا بودم، در زمان تعدیل نیرو به دلیل سهل انگاری در پرداخت بیمه حق کارفرما حتی نتوانستم از بیمه بیکاری نیز استفاده کنم.
وی می افزاید: برخی کارفرمایان برای کارگران شرایط سختی ایجاد می کنند تا آن ها مجبور به ترک محل کار شوند و نتوانند از مزایایی که حقشان است بهره ببرند.
کارگری دیگر نیز می گوید: به دلیل اطلاع رسانی های ضعیف در رابطه با بیمه بیکاری، زمانی که از کار بیکار شدم نتوانستم از بیمه بیکاری بهره مند شوم در حالی که حق هر کارگری است که از مزایای در نظر گرفته شده استفاده کند.وی ادامه می دهد: از متولیان مربوطه می خواهم برای آگاه سازی کارگران از حقوقشان و نحوه استفاده از بیمه بیکاری اطلاع رسانی لازم را انجام دهند.
معاون روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان شمالی در همین باره می گوید: در حال حاضر 916 نفر مقرری بگیر بیمه بیکاری داریم و از ابتدای سال تاکنون نیز برای 793 نفر بیمه بیکاری برقرار کرده ایم.
«نباتیان» می افزاید: تمام مشمولان قانون تأمین اجتماعی که تابع قانون کار هستند، مشروط بر این که به صورت غیر ارادی بیکار شوند می توانند از مزایای بیمه بیکاری بهره مند شوند.
به گفته وی، برخی سودجویان قراردادهای صوری با کارفرماها منعقد می کنند تا از مزایای بیمه بیکاری سوءاستفاده کنند که کارشناسان این اداره کل با مشاهده چنین مواردی برخوردهای لازم را انجام می دهند تا سوء استفاده ها در این بخش کاهش یابد و کارگران بتوانند از حق مسلم خود استفاده کنند. وی اضافه می کند: بیمه بیکاری به بیمه شدگانی تعلق می گیرد که بدون میل و اراده از کار اخراج می شوند و چنان چه فردی بخواهد به میل شخصی خودش از ادامه کار منصرف شود و استعفا کند، نمی تواند از بیمه بیکاری استفاده کند.وی اظهارمی کند: بیمه بیکاری به بازنشستگان، ازکارافتاده ها، صاحبان حرفه ها و مشاغل آزاد، بیمه شدگان اختیاری و اتباع خارجی تعلق نمی گیرد.
وی ادامه می دهد: برای جلوگیری از سوء استفاده فرصت طلبان، بازرسی هایی به شکل نامحسوس از محل کارها انجام می شود و چنان چه در این بازرسی ها مشخص شود فردی که بیمه بیکاری دریافت می کند مجدداً مشغول به کارشده است، بیمه بیکاری او قطع خواهد شد.
وی با اشاره به این که از ابتدای سال بیمه بیکاری 564 نفر قطع شده است، می گوید: بیمه شده مکلف است یک ماه از زمانی که بیکار می شود به اداره کار مراجعه و اعلام بیکاری کند تا بتواند از مقرری بیمه بیکاری برخوردار شود.
وی ادامه می دهد: چنان چه فرد بیکار شده نداند که تنها یک ماه برای استفاده از بیمه بیکاری فرصت دارد باید عذر موجه بیاورد که با بررسی در هیئت حل اختلاف نتیجه مشخص می شود.وی بیان می کند: افرادی که 55 سال سن و بیشتر دارند، مادامی که مشغول به کار نشده اند تا رسیدن به سن بازنشستگی تحت پوشش بیمه بیکاری قرار خواهند گرفت.
وی اضافه می کند: بیشترین مشکل ما زمانی پیش می آید که کارگران نمی دانند بعد از بیکاری 30 روز مهلت دارند و بعد از این مدت مراجعه میکنند که در این شرایط نمی توانند از مقرری بیمه بیکاری استفاده کنند.
وی می گوید: آمار مقرری بگیران بیمه بیکاری نسبت به سال گذشته به دلیل تعطیلی برخی واحدها بیشتر شده است.