نوغانداری جرگلان و هزار راه نرفته
تعداد بازدید : 74
حاشیه های پرورش کرم ابریشم در قطب نوغانداری
نویسنده : نجاهی
تولیدکننده و خریدار هر دو ناراضی
پرورش کرم ابریشم از اصلی ترین مشاغل اهالی جرگلان به شمار می آید. اهالی این بخش از دیرباز با شیوه های سنتی نوغانداری و پرورش کرم ابریشم آشنا هستند وآن را در فصل مربوط ،پیشه خود می سازند به گونه ای که برای تامین غذای کرم ابریشم در گذشته، به احداث باغ توت اقدام کرده اند.
باتوجه به این که شهرستان راز و جرگلان از میانگین تولید پیله بالایی در سطح کشور برخوردار است و قطب نوغانداری استان محسوب می شود،اما مشکلات فراوانی در پیش روی پرورش دهندگان کرم ابریشم قرار دارد.
یکی از پرورش دهندگان کرم ابریشم می گوید: این شغل را از پدرانمان آموخته ایم و باتوجه به وجود درختان توت و نبود دیگر مشاغل ،دست به پرورش کرم ابریشم زده ایم ولی به علت خشکسالی های اخیر ودلسردی کشاورزان نسبت به باغداری وبی میلی آنان به کاشت ونگهداری از درخت توت که جز در پرورش کرم ابریشم کاربرد وفواید خاصی ندارد،ادامه حیات این گونه مشاغل سخت تر شده است.«دادور» می افزاید:پرورش کرم ابریشم به صورت سنتی ،به علت به کارنگرفتن ابزار کار وامکانات مدرن، صرفه اقتصادی ندارد و سبب بروز مشکلاتی از قبیل شیوع بیماری ها در کرم ابریشم در حین رشد، قبل از تبدیل شدن پیله می شود و چون در روش سنتی مکان مناسبی برای پرورش کرم ابریشم در نظر گرفته نمی شود و یا وجود ندارد ،خود سبب کاهش میزان پرورش و تولید پیله می شود و این عوامل سبب بی میلی اهالی به این حرفه شده است.
«پناهی» یکی دیگر از پیشکسوتان این حرفه ،در دسترس نبودن غذای کرم ابریشم به اندازه کافی (کمبود درخت توت)را از دلایل اصلی زوال این حرفه می داند و می گوید: نبود امکانات مدرن برای پرورش کرم ابریشم وگرایش نداشتن این حرفه به سوی صنعتی شدن در سال های آینده باعث نابودی این حرفه می شود.وی می افزاید:نبود نظارت کافی از سوی مسئولان مربوطه وکنترل خرید وفروش، سبب بازار گرمی دلالان ونفوذ آنان در خرید و فروش پیله کرم ابریشم شده است به طوری که در فصل برداشت و ارائه محصول ،پیله از فروشندگان وپرورش دهندگان به قیمت های متفاوتی خریداری می شود و بازار دچار نوسانات بالایی می شود که این خود دلیل بی میلی و به صرفه نبودن آن برای اهالی می شود.
به گزارش خبرنگار ما، پرورش کرم ابریشم نه تنها خود از مشاغل اصلی در این منطقه به شمار می آید و در فصل پرورش کرم ابریشم اعضای یک خانواده در تبدیل کرم به پیله ابریشم دخیل هستند، بلکه سبب ایجاد توتستان ها ونهالستان ها برای تامین برگ درخت توت وغذای کرم ابریشم ورونق حرفه قالیبافی که در جرگلان از ارزش بالایی برخوردار است ،می شود.
«محمدی» یکی از تولید کنندگان فرش جرگلان نیز که خود از نوغانداران است می گوید: میزان تولید پیله ابریشم در بخش جرگلان در رشد حرفه قالیبافی وبافت قالی های نفیس ابریشمی با دستان پرتوان زنان ترکمن نقش بسزایی دارد و رشد واحیای این حرفه نقش مستقیمی در رشد دیگر مشاغل دارد.
«داوری» ،یکی دیگر از اهالی جرگلان می گوید:نبود فضای مناسب برای رشد تخم کرم ابریشم همه ساله در فصل بهار سبب از بین رفتن مقدار زیادی تخم کرم ابریشم می شود که در میزان تولید پیله اثر مستقیمی دارد.وی می افزاید:استفاده از طویله ها و اماکن نگهداری دام برای پرورش کرم ابریشم نیز خود سبب ازبین رفتن کرم ویا تخم کرم ابریشم می شود .
وی ابراز می دارد:نبود بازاریابی و یا نظارت کافی از سوی مسئولان مربوطه دلیل کم درآمد بودن این حرفه و دلسردی فعالان این حرفه است و از سوی دیگر نبود کارگاه های ریسندگی نخ ابریشم را که از ارزش بالایی برخوردار است می توان از دیگر دلایل توسعه نیافتن این حرفه برشمرد که در ادامه نابودی مشاغلی از قبیل بافت فرش های ابریشمی وبه فراموشی سپردن این حرفه نام آشنا به دنبال خواهد داشت.
در همین ارتباط بخشدارجرگلان می گوید: برای خرید پیله از تولید کنندگان ،مراکز خرید معتبری در سطح استان دایر نیست به طوری که خریداران و دلالانی از شهرهای مجاور برای خرید پیله با ۵٠درصد قیمت به راز وجرگلان می آیند.
«نجاهی» می افزاید : ایجاد توتستان در توسعه پرورش کرم ابریشم نقش مهمی ایفا می کند وهمچنین زیر ساخت های لازم را برای توسعه این حرفه از قبیل پیله خشک کنی وانبار پیله ونخ کشی فراهم خواهد کرد .
وی با بیان این که پیله ابریشم در زمان محدودی باید به فروش برسد در غیر این صورت در عرض سه تا پنج روز به پروانه تبدیل خواهد شد ،ابراز می دارد:ایجاد انبار وپیله خشک کنی سبب ممانعت از تبدیل پیله به پروانه می شود وهمچنین دست فروشنده وتولید کننده را در زمان فروش باز خواهد گذاشت و مانع از ورود دلالان به این عرصه خواهد شد.وی تصریح می کند: با ایجاد توتستان های در حال احداث شاهدتوسعه این حرفه ورفع مشکلات در پیش رو در این منطقه خواهیم بود.