هزارتوی تورهای غیرمجاز گردشگری
گروه گزارش
افشره
مشکلات اقتصادی و هزینه های بالای سفرها و از طرفی بالا بودن حجم کارها موجب شده است تا مردم دیگر مانند گذشته برای سفرهای طولانی مدت وقت نگذارند و بیشتر تمایل به حضور در تورهای کوتاه مدت آخر هفته داشته باشند تا بتوانند استراحت و خستگی کار را از تن خود خارج کنند. سوءاستفاده تورهای غیرمجاز از وضعیت اقتصادی مردم موجب شده است تا برخی از مردم از این تورهای غیرمجاز به واسطه هزینه های کمتر، استقبال بیشتری کنند و به آسیب هایی که ممکن است سفر با این تورها برای شان داشته باشد، نیندیشند.
تورهای رنگارنگی که تبلیغات گسترده شان، موسیقی متن این روزهای زندگی آدم ها شده، عامل محرک موج جدید مسافرت هاست، بیشتر همسفرهای کوتاه مدت داخلی با تورهای مجاز و البته برخی غیرمجاز!
با گسترش زندگی شهری و تبدیل خانه های ویلایی به آپارتمان ها، کمبود فضای سبز و همچنین مشغله های کاری، شرکت در تور یک روزه آخر هفته و رفتن به دامان طبیعت، می تواند بهترین گزینه برای رهایی از روزمرگی زندگی صنعتی شود اما متاسفانه این روزها شاهد افزایش روز افزون اشخاص و یا گروه هایی هستیم که با ترفندهایی مانند استفاده از عنوان «تور شاد» یا اعلام نرخ هایی نسبتاً پایین نسبت به برگزاری تورهایی برای جذب مسافر اقدام می کنند که البته گاهی شاهد بروز مشکلاتی در این نوع تورها بوده ایم که به دلیل نداشتن مجوز تور یا عدم وجود راهنمای رسمی دارای کارت از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، از ادامه اجرای تور ممانعت به عمل آمده و تور به مبدا برگردانده شده است یا مشکلات دیگری مانند به همراه داشتن برخی اقلام غیرمجاز توسط بعضی از مسافران که مجری تور کنترلی بر آن نداشته و باعث دردسر دیگر مسافرانی شده است که برای آرامش و رهایی از مشکلات، قصد سفر به دامان طبیعت را داشته اند.
مسئله تنها به این موارد ختم نمی شود. در سفرهای ماجراجویانه و طبیعت گردی خطرات بسیاری وجود دارد که به حساسیت اینگونه سفرها می افزاید. داشتن راهنمای رسمی با تجربه و آشنا به محیط مقصد و همچنین بیمه مسافران، بسیار ضروری و مهم است. از این رو ضروری است که بدانیم با کدام تور و به کجا برویم؟ آیا کیفیت و خدمات تور انتخابی ما در حد استاندارد است یا خیر؟ آیا مجری تور انتخابی ما مجوزهای لازم را دارد یا خیر؟
حاشیه فراتر از متن
یک کارشناس گردشگری می گوید: یکی از متداول ترین نوع سفر، سفرهای گروهی است که افراد با نام نویسی در یک تور مسافرتی و پرداخت هزینه، مدیریت سفر و برنامه ریزی آن را برعهده تور می گذارند.
از مزیت های تور این است که یک تور خوب وقت مسافرانش را تلف نمی کند و دقیقاً با یک برنامه ریزی پربار سعی می کند تمامی طول سفر، لحظاتی خوش برای همه همسفران باشد.
«قبادی» می افزاید: اما متاسفانه به دلیل بعضی از مشکلات فنی و عرفی برخی تورهای داخلی و خارجی با حواشی بسیاری رو به رو شده اند به طوری که اصل بازدید از مناطق توریستی و جاذبه های مقصد به حاشیه رانده شده و خود سفر و بعضی از رفتارها به عنوان اصل قضیه مطرح می شود و تمامی این نوع رفتارها، نشأت گرفته از تورهایی است که برای فعالیت خود مجوز دریافت نکرده اند و به شکل غیرقانونی فعالیت می کنند.
وی تصریح می کند: هرچند تورهای مسافرتی یک فرصت مناسب برای خانواده ها به منظور کاهش هزینه های سفر است اما در تورهای غیرمجاز رفتار ناشایست بعضی از افراد سبب می شود خانواده ها از تورهای مسافرتی مجاز هم استقبال نکنند و این رفتارهای ناشایست می تواند تأثیرات منفی بر جوانان و افراد مجرد و حتی متأهل هایی که سفرهای مجردی را ترجیح می دهند، بگذارد.
وی ادامه می دهد: تورهای غیرمجاز نیز از این فرصت استفاده می کنند و با تبلیغات زیر زمینی و وعده هایی مانند تورهای مختلط، عده ای از جوانان را اغفال می کنند و به دامان طبیعت می برند اما به جای لذت بردن از طبیعت رفتارهای مبتذلانه انجام می دهند.
وی خاطرنشان می کند: این مسئله می تواند سدی بلند در برابر توسعه گردشگری کشور باشد. همین که خانواده ها از تورهای یک روزه یا چند روزه داخلی استقبال نمی کنند خود مشکل بسیار بزرگی برای گردشگری کشور است و این مسئله که تورهای غیرمجاز زمین بازی عده ای برای رفتارهای هنجارشکن شده خود فضای بدتری را علیه گردشگری و صنعت توریسم برپا خواهد کرد.
وی تصریح می کند: هرچند معاونت گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور توانسته عملکرد خوبی در برابر تورهای غیر قانونی داشته باشد اما بهتر است با معرفی تورهای مناسب به خانواده ها زمینه رشد و فعالیت این نوع تورها را هم فراهم کنند و توسعه دهند و کمک کنند که مردم بتوانند برای سفر به تورهای دارای مجوز اعتماد کرده و خاطرات خوبی را از سفر به یادگار ببرند.
فقط سود
در این رابطه، رئیس انجمن صنفی دفاتر گردشگری خراسان شمالی هم با اشاره به ضرورت برخورد قانونی و جلوگیری از فعالیت مجریان تورهای غیرمجاز گردشگری می گوید: سابقه دخالت افراد غیرمجاز در برگزاری تورهای گردشگری بسیار طولانی است و متأسفانه فعالیت مجریان تورهای غیرمجاز در قالب دفاتر، هیئتها و نهادها به دلیل عدم آگاهی از حساسیتهای تورگردانی علاوه بر تضییع حقوق مسافران و گردشگران، امنیت شغلی کسانی را که به شکل قانونی و با اخذ مجوز در این مسیر فعالیت میکنند، متزلزل کرده است و باید در خصوص سهل انگاریهایی که در برخورد با اجرای این تورها صورت میگیرد چارهجویی اساسی و تدبیر ویژه اندیشیده شود.
«پیام مهنانی» می افزاید: مسافران و گردشگران متقاضی حضور در این تورها نسبت به هزینههایی که پرداخت میکنند خدمات مناسبی دریافت نمیکنند و اگر از منظر صیانت از حقوق شهروندی هم به موضوع بنگریم ابعاد عمیق تر و گسترده تر می شود زیرا گردانندگان تورهای غیرمجاز تنها به سود خود فکر و حقوق سرمایه گذاران قانونی و مصرف کنندگان را پایمال میکنند.
وی بیان می کند: بیمه، جزئی از خدماتی است که در برخی تورهای غیرمجاز ارائه می شود، اما مسئله اینجاست که بیمه ای که در تورهای غیرمجاز برای مسافران در نظر گرفته می شود، از نوع بیمه های حوادث است که پوشش کاملی را برای بیمه گذار ندارد. همچنین هنگام بروز حوادث، شرکت بیمه به دلیل نداشتن مجوز رسمی(بند ب) مجری تور وهمچنین عدم وجود سرپرست دارای کارت راهنمای رسمی در تور، حاضر به پرداخت خسارت نیست.
وی تصریح می کند: بنابراین در عمل بیمه تورهای بدون مجوز اعتبار ندارد و فقط به ظاهر مسافران تحت پوشش بیمه هستند و البته بماند که برخی تورهای غیرمجاز اصلاً مسافران خود را بیمه نمی کنند و بعضاً شاهد بوده ایم که مشکلاتی در تورهای غیرمجاز رخ داده که تور هیچ مسئولیتی بر عهده نگرفته است.
به عقیده وی، به کارگیری رسانه ها هم درخصوص معرفی تورها و هم افزایش سطح دانش و آگاهی مردم در جهت سفرهای دسته جمعی می تواند رونق خوبی به تورهای گردشگری بدهد و مسافرت های دسته جمعی را در کشور باب کند.
تعطیلی تورهای غیرمجاز
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی هم می گوید: با تورهای گردشگری غیرمجاز با هماهنگی دادستانی برخورد شده است.«آدینه محمد سویدانلویی» می افزاید: یک مورد تور غیرمجاز به دادستانی معرفی شد که پرونده مدیر آن هنوز در جریان است و برایش رأی صادر نشده است و با یک تور غیرمجاز هم از طریق تشکل صنفی مربوطه برخورد شده است و جلوی فعالیت تورهای غیرمجاز به محض شناسایی گرفته می شود.
وی خاطرنشان می کند: افراد واجد شرایط برای برگزاری تورهای گردشگری مجاز میتوانند به اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مراجعه کنند و پس از اخذ پروانه و مجوزهای لازم به صورت قانونی در این مسیر قدم بردارند.
وی بیان می کند: اعمال برخی محدودیت ها و الزامات قانونی موجب شده است تا برخی افراد به برگزاری تورهای غیرمجاز اقدام کنند.
وی اظهارمی دارد: مدیران تورهای غیرمجاز هیچگونه مسئولیتی را در قبال مسافرهای شان نمی پذیرند و ممکن است مسائل امنیتی و اتفاقات ناگواری در سفر با این تورها رخ دهد.
وی همچنین می گوید: تورهای غیرمجاز مشکلات بیمه ای نیز دارند و چون مسافرهای شان را بیمه نمی کنند و یا بیمه آن ها ارزشی ندارد، اگر حین سفر اتفاقی رخ دهد، هیچ گونه مسئولیتی را قبول نمی کنند.وی خاطرنشان می کند: هرچند ممکن است تورهای مجاز هزینه بیشتری برای مسافر داشته باشند اما از سلامت و امنیت برخوردار است و خاطره خوشی را برای مسافران این تورها به همراه خواهد داشت.