توصیههای تغذیه ای برای روزه داران
نویسنده : علی نیا
ماه رمضان فرصت مناسبی است که ضمن اجرای فرامین الهی، برای بهبود وضعیت جسمی خود نیز اقدام کنیم. روزهداری اگر با اصول درست تغذیه ای انجام شود، پس از پایان ماه، اثرات مطلوبی بر سلامتی دارد.یکی از بانوان می گوید: هر ساله در ایام ماه مبارک رمضان به دلیل استفاده از زولبیا، بامیه و غذاهای مقوی و پرچرب دچار مشکلات گوارشی می شوم.«نوری» با اشاره به این که برای تغذیه صحیح به مشاوره نیاز دارم، می افزاید: متأسفانه برخی عادات غذایی غلط به خانواده ها نسل به نسل انتقال یافته است که کنار گذاشتن این عادت غلط به اطلاع رسانی از سوی متولیان مربوطه نیاز دارد.یکی دیگر از شهروندان می گوید: بیشتر اوقات به دلیل شدت گرسنگی در ایام ماه مبارک رمضان از اصول صحیح تغذیه ای پیروی نمی کنم و با مشکل مواجه می شوم. «صداقتی» می افزاید: به دلیل آن که از فشار خون بالا رنج می برم و باید به طور مرتب قرص استفاده کنم، در این ایام با مشکل مواجه می شوم و پس از افطار نیز فشار خونم افزایش می یابد و ناراحتی قلبی برایم به وجود می آورد. یکی دیگر از شهروندان که از ناراحتی های گوارشی رنج می برد، می گوید: در طول سال از ناراحتی معده رنج می برم و با این که پزشک برای ایام ماه مبارک رمضان دستور تغذیه ای ویژه ای به من داده است و آن را رعایت می کنم اما باز هم درد زیادی بر من غلبه می کند.«براتی» از متولیان مربوطه به ویژه رسانه های مکتوب می خواهد که اطلاعات مورد نیاز درخصوص باید ها و نبایدهای تغذیه را در اختیار روزه داران قرار دهند.
پرهیز از پرخوری و غذاهای چرب
در همین ارتباط، «جودت» کارشناس تغذیه مرکز بهداشت بجنورد می گوید: شهروندان برای ارتقای حفظ سلامت بدن شان در ماه مبارک رمضان باید اصول بهداشتی تغذیه را رعایت و از پرخوری و مصرف غذاهای چرب و سرخ شده پرهیز کنند. وی از روزه داران می خواهد زمان افطار، غذاهای ادویه دار و تند، فست فودها و غذاهای آماده بیرون را مصرف نکنند. وی با اشاره به این که روزه داری بدون رعایت اصول صحیح تغذیه ای نه تنها ضامن سلامتی نیست بلکه سلامت فرد را می تواند با خطر روبه رو کند، اضافه می کند: گاهی دیده می شود برخی از روزه داران بعد از ماه مبارک رمضان به اضافه وزن، افزایش فشار خون، تشدید بیماری دیابت و مشکلات گوارشی مبتلا می شوند که نتیجه رعایت نکردن اصول تغذیه ای درست است.وی خاطر نشان می کند: غذای مصرفی در ماه مبارک رمضان باید ساده باشد و با غذای روزمره فرد نباید زیاد تفاوت کند. وی بیان می کند: در ایام ماه مبارک رمضان باید 3 وعده غذای اصلی شامل افطار، شام و سحری داشته باشیم و هیچ کدام از وعده های غذایی را نباید حذف کنیم.وی با اشاره به این که روزه دار باید حداقل کمتر از 20 درصد از ماه های دیگر سال غذا بخورد، ادامه می دهد: ایام ماه مبارک رمضان فرصتی است تا چربی های اضافه بدن سوزانده شود. وی اضافه می کند: روزه داران باید از غذاهای متنوعی استفاده کنند و در فاصله بین افطار تا سحر 8 تا 12 لیوان آب را فراموش نکنند.وی به روزه داران توصیه می کند از میوه، سبزیجات و غلات فاصله نگیرند تا با مشکل مواجه نشوند.
این کارشناس اضافه می کند: روزه داران با شیرینی طبیعی مانند کشمش، خرما و چای و شیر ولرم افطار کنند.وی هم چنین یادآور می شود: استفاده از حلیم، آش کم روغن، سیب زمینی آب پز، نخود فرنگی، گردو و شیر برنج نیز در این ایام توصیه می شود.وی به روزه داران توصیه می کند از زولبیا و بامیه زیاد استفاده نکنند چون باعث افزایش قند خون می شود.
در همین حال، رئیس اداره سلامت و تندرستی اداره کل آموزش وپرورش خراسان شمالی می گوید: توصیه می شود برای تامین آب مورد نیاز پس از افطار و تا قبل از خواب به تدریج انواع میوه، چای کمرنگ و دیگر مایعات به ویژه آب برای جبران کم آبی بدن نوشیده شود.
«سجادی» با اشاره به این که کودکان به خصوص آن هایی که از نظر جثه کوچک و کم وزن هستند بهتر است روزه کامل نگیرند، می افزاید: اگر کودکان مایل هستند در برنامه سحر و افطار شرکت کنند می توان آن ها را نسبت به انجام این کار تشویق کرد، چون این ایام گرمی حضور اعضای خانواده به دور سفره سحری وافطاری و محیطی سرشار از معنویت را به وجود خواهد آورد و خاطره شیرینی برایشان خواهد بود.
وی تصریح می کند: سالمندان اگر روزه می گیرند باید مراقبت بیشتری داشته باشند چون کاهش میزان آب در بدن سالمندان وکاهش قند خون ممکن است موجب سرگیجه شود و این گونه سرگیجه ها اگر موجب افتادن شود برای سالمندان خطرآفرین است.وی ادامه می دهد: مصرف میوه رنده شده، لبنیات به ویژه شیر کم چرب، استفاده از انواع سوپ ها و آش ها در افطار، سحر و نوشیدن چای کم رنگ برای آنان مفید است و می تواند تعادل آب و املاح را برقرار کند.
وی می گوید: ورزشکاران باید توجه داشته باشند که حرکات ورزشی، تمرین و مسابقات باید به گونه ای تنظیم شود تا با زمان افطار حداقل 2 ساعت فاصله داشته باشد و برای انجام مسابقات مهم در ماه مبارک رمضان لازم است با متخصص تغذیه مشورت شود.وی با اشاره به این که روزه گرفتن در افراد بیمار متفاوت است، بیان می کند: در بعضی از بیماری ها افراد می توانند با مشاوره با متخصص تغذیه روزه بگیرند و حتی گاهی روزه داری برای آنان مفید است ولی بیماران باید نظر پزشک معالج خود را ملاک اصلی قرار دهند و بدون مشورت اقدام نکنند به ویژه افرادی که تحت رژیم های خاص درمانی هستند.