کاریابی غیرمجاز در دنیای مجازی
نویسنده : اسدی
بیکاری و افزایش آمار بیکاران استان، موجب ایجاد پدیده های ناهنجار در بازار کار استان شده است، بحران بیکاری، بازار سیاه کار و استخدام به راه انداخته است و سودجویانی که به بهانه کاریابی وارد بازار استخدام شدهاند و با راه اندازی کاریابی های غیرمجاز مجازی جویندگان کار را مورد هدف سودجویی های خود قرار می دهند. در چند سال گذشته استان از حضور کاریابی های غیر مجاز آسیب دیده است همین آسیب ها و مشکلات هم موجب شده تا متولیان عزم خود را جزم کنند تا جلوی فعالیت این کاریابی ها را بگیرند به نحوی که به گفته یک مسئول به طور تقریبی مشکل کاریابی های غیرمجاز حقیقی در استان از بین رفته است، اما این فقط یک روی ماجراست، مبارزه و جمع کردن این کاریابی ها موجب بروز پدیده ای دیگر در دنیای مجازی شده است، کانال های تلگرامی و سایت ها و تبلیغات کاریابی در اینترنت که مبنا و پایه مشخصی ندارند و مجوزی هم برای آن ها وجود ندارد.وضعیت فعالیت این کانال های کاریابی غیر مجاز به گونه ای است که «هاشمیپور» رئیس هیئت مدیره کانون انجمنهای صنفی کاریابیهای کشور اعلام کرده است: «جولان کاریابیهای غیرمجاز موجب تعطیلی 70درصدکاریابیهای مجوزدار شده است، به نحوی که این کاریابیهای غیرمجاز به راحتی در پایگاه های اینترنتی آگهی استخدام منتشر میکنند و دایره فعالیت آن ها به اینستاگرام و تلگرام نیز کشیده شده است. به جز این آن ها با دریافت هزینه آزمون استخدامی و برگزاری امتحانی که هیچ قبولی ندارد، ترفند دیگری برای کلاهبرداری از کارجویان به کار برده اند».
یکی از جوانان جویای کار در این باره می گوید: جویای کار که باشید آگهی استخدام سایت های رنگارنگ، آزمون های استخدامی با شرایط مختلف و تبلیغات جورواجور استخدام و کاریابی روزنامه ها بیشتر از هر چیزی توجه تان را جلب میکند.«ابراهیمی» با بیان این که بازار سودجویی ها حالا دیگر به سایتهای مختلف، تلگرام و اینستاگرام هم کشیده شده است، ادامه می دهد: دومسئله در این باره وجود دارد، یکی این که به نظر می رسد چاپ آگهی در سطح شهر و سایت های اینترنتی قانون خاصی ندارد و همه هر زمانی که بخواهند می توانند یک برگه استخدام بنویسند و روی در و دیوار بچسبانند.
وی با بیان این که بارها شاهد کاریابی های مجازی و حتی حقیقی در استان بوده ام و با شماره های ارائه شده تماس گرفته ام ما هیچ کدام ختم به کار نشده است، عنوان می کند: به عنوان مثال با یک آگهی تلگرامی که وعده یک کار خوب خانگی با حقوق مناسب را داده بود تماس گرفتم، قرار شد مبلغ 20 هزار تومان برای ثبت نام پرداخت کنم و کالای مورد نظر آن ها را در منزل بسته بندی کنم، اما چون ماهیت کار مشخص نبود و مطمئن نبودم که پرداخت این مبلغ درست است یا نه، این کار را انجام ندادم.
یکی دیگر از کارجویان می گوید: در کانال های خانوادگی و دوستانه پیام های ارسالی از کاریابی های تلگرامی به وفور دیده می شود که وعده داده اند با دریافت مبلغی در کمتر از یک ماه به شکل تضمینی شاغل می شوی، اما پس از یک ماه خبری از شغل نمی شود و شماره مورد نظر هم از دسترس خارج می شود.
وی ادامه می دهد: این در حالی است که روند کار در دفاتر مجاز شکل دیگری دارد، مبلغی را پرداخت می کنید و مرکز کاریابی به مدت یکسال برای کارجو به دنبال کار می گردد.وی عنوان می کند: نبود شغل، بیکاری های طولانی و پیدا نشدن کار توسط کاریابی های مجاز در زمان تعیین شده موجب شده است تا ما برای یافتن شغل به هر دری بزنیم در این وسط خطر را هم بپذیریم.
مسئول یکی از دفاتر کاریابی در استان با بیان این که کارجویان برای پرداخت نکردن مبلغ اندکی به کاریابی های مجاز به سراغ آن ها نمی روند، می گوید: بر اساس منشور قانونی که وزارت کار دراختیار دفاتر مجاز کاریابی قرار داده است، روند کار را اینگونه تعریف میکند که کارجو باید برای مشاوره تخصصی و ثبتنام اولیه تنها 15هزارتومان بپردازد و درمرحله بعدی، کارجو توسط دفتر به کارفرما های مرتبط و مناسب معرفی میشود.
یکی دیگر از دفاتر کاریابی با بیان این که تعداد کانال ها و سایت های کاریابی غیر مجاز افزایش داشته است و کاریابان دسترسی به مدیران کانال ها و سایت ها ندارند، می گوید: دفاتر حقیقی کاریابی که دارای مجوز هستند هزینههایی مثل حق بیمه، اجاره دفتر و حقوق کارمندان را بر دوش دارند و این در حالی است که مردم روز به روز بیشتر به مراکز غیرمجاز کاریابی مراجعه میکنند.
وی ادامه می دهد: بسیار اتفاق افتاده وقتی کاربران تلگرامی و دنیای مجازی را به کانال تلگرامی دارای مجوز خوددعوت می کنیم، با این پیام مواجه می شویم که ما در کانال های کاریابی دیگری با شرایط بهتر عضو هستیم.
بر اساس بررسی ها مراکز کاریابی غیر مجاز به طور عمده از روش هایی در تبلیغات خود استفاده می کنند که موجب می شود افراد بیکار یا جویای کار با مشاهده این تبلیغات یا شنیدن توصیفات آن ها از فعالیت شان، تصور کنند که می توانند بدون داشتن مهارت یا دانش خاصی، راه صد ساله را چند ماهه و چند هفته ای طی کنند و همین توهم، آغاز سودجویی برخی از افراد است.
وضعیت کاریابی های مجازی غیر مجاز در استان رو به افزایش است، با ظهور نرم افزارهای ارتباطی و شیوع راه اندازی کانال های مختلف بدون هیچ مجوز قانونی فعالیت این کانال ها و سایت ها هم شدت گرفته است، «نجفی» معاون اشتغال اداره کل کار، تعاون و رفاه اجتماعی خراسان شمالی در خبری در همین رابطه اعلام کرده است: «گسترش روز افزون فضای مجازی و استفاده از شبکه های اجتماعی موجب شده است برخی افراد با ایجاد کانال های تلگرامی به صورت غیر مجاز و غیرقانونی اقدام به کاریابی کنند، با این که در سال های گذشته با این کانال ها و کاریابی های غیر مجاز برخورد شده است اما هم اکنون با وجود فضای مجازی دایره فعالیت این افراد گسترده تر شده است.»
وی همچنین در این مطلب از شناسایی و برخورد با کانال ها و کاریابی های غیر مجاز خبر داده است.
همین مسئول در اطلاعات تکمیلی خود به خبرنگار ما می گوید: در گذشته استان در بحث کاریابی های غیر مجاز حقیقی مشکل داشت که در سال های گذشته به مراجع قضایی معرفی شدند و تقریبا در حال مرتفع شدن است.
«نجفی» با بیان این که دغدغه کنونی ما، فضای مجازی و کانال های تلگرامی است، اظهارمی دارد: فعالیت این کانال های کاریابی مجازی غیر مجاز آفت های بسیاری را برای استان دارد و اگر این کانال ها کنترل و رصد نشوند ممکن است اتفاقات دیگری هم رخ دهد.
وی با بیان این که این کانال ها که نه رصد می شوند و نه ساماندهی شده اند آسیب های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را به دنبال دارند، عنوان می کند: روز سه شنبه جلسه ای با پلیس فتا گذاشته شد تا کانال های غیر مجاز تلگرامی که کاریابی می کنند، مورد برخورد قرار گیرند.
وی با بیان این که آمار کانال های شناسایی شده به پلیس فتا اعلام شده است، اضافه می کند: تاکنون 5 کانال کاریابی غیر مجاز در استان شناسایی شده است و در حال رصد برای پیدا کردن کانال های کاریابی غیر مجاز احتمالی هستیم.
وی با بیان این که قرار است کانال های کاریابی مجاز استان کانال مجازی راه اندازی کنند، اظهارمی دارد: این کانال از توانمندی های دنیای مجازی برای جذب کارجویان استفاده می کند.وی ادامه می دهد: نیاز کاری استان بالاست و هر جا تقاضا باشد عرضه هم شکل می گیرد و به طور قطع مسئله شغل از بحث های اساسی جامعه است.