بازخوانی وعده مسئولان برای زلزله زدگان
تعداد بازدید : 45
ردیف ردیف چادر، زیر تیغ سرما
بخش دوم
نویسنده : محمد آگاهی
افشره
خانه شان خراب شده است و هم اینک سوز پاییز از درز چادر به جان و تنشان نفوذ کرده است. شب و روز به خود می لرزند و هنوز در فکر وعده های مسئولان هستند، شب هایشان سرد است و امیدشان رو به افول، این روزگار این روزهای مالکان 2 هزار و 4۴9 واحد تخریب شده روستایی است که از وعده های مسئولان عمل درستی ندیده اند.
از آن چه می ترسیدند بر سرشان آمد.بیش از 6 ماه از شبی که خانه هایشان ویران شد می گذرد و نگرانی را می شد در چشمان تک تک آن ها دید. مسئولان بعد از زلزله 23 اردیبهشت ماه بجنورد وعده می دادند اما آن ها باز هم نگران فصل سرما بودند، فصل سرمایی که با بارش برف پاییزی بیشتر خودنمایی کرد و ده ها نفر از زلزله زدگان از آن چه که می ترسیدند برسرشان آمد. آنان تابستان سختی را زیر چادر تحمل کردند اما می گفتند گرمای تابستان را می توانیم تحمل کنیم اما سرمای منطقه «کسبایر» غیر قابل تحمل است. حالا که برف منطقه کسبایر را سفید پوش کرده است می فهمم آنان چرا تا این حد نگران بودند.
سوز سرما در این منطقه تا مغز استخوان نفوذ می کند و حالا آن ها به خصوص کودکان و سالمندان روستاهای منطقه کسبایر باید زیر چادر زمستان را هم سر کنند. البته آن هایی که تحمل این شرایط را نداشتند و اندکی توان مالی داشتند به شهر کوچ کرده یا این که در خانه اقوام و خویشانشان در شهر ساکن شده اند. در روستاهای زلزله زده، در خانه هایی که ویران نشده روی ساکنانی که خانه شان تخریب شده، باز است اما به قول برخی از زلزله زدگان مگر صحبت یک روز و دو روز است که ما مهمان خانه های دیگران شویم.
در هر روستا 5 تا 6 مالک موفق به دریافت 180 میلیون ریال وام شده اند اما این وام تنها صرف ساخت بنا شده است و دیگر پولی برای توکاری منزل یا تجهیز آن ندارند، بنابراین چادر خود را در داخل خانه نیمه کاره شان بنا کرده اند تا کمی گرمتر شوند. به روستا های زلزله زده می رویم.
آهنگ تند مهاجرت در فخرالدین
«فخرالدین» نخستین روستایی است که برای تهیه گزارش وارد آن می شویم؛ روستایی که سال هاست مردمش از نبود شبکه آب رسانی گلایه مند هستند و به همین دلیل اغلب اهالی به ویژه جوانان آن سودای مهاجرت به حاشیه شهرها را دارند. حالا نبود آب و ویرانی منازل بر اثر زلزله باعث شده است تا آهنگ مهاجرت در این روستا بیش از گذشته تند شود.
به روستا که از نمای بالا نگاه می کنیم چادرها همچون 6 ماه پیش برپا هستند و منازل ویران شده بیش از منازل در حال ساخت خودنمایی می کنند، موضوعی که اهالی این روستا و دهیار آن برآن صحه می گذارند.
به گفته «عباسی» دهیار این روستا از مالکان 60 منزل تخریب شده این روستا که تشکیل پرونده دادند 5 یا 6 خانواده موفق به پایان کار شده اند و بقیه در مرحله دیوار چینی، اسکلت گذاری یا سقف سازی هستند. با توجه به این موضوع به عبارتی حدود 50 خانواده در این روستا بدون سرپناه هستند و باید در چادر زندگی کنند یا این که به خانه اقوام و آشنایانشان در روستاهای دیگر و شهرها بروند. آن هایی هم که توان مالی داشته اند به شهرها کوچ کرده اند.
وعده های توخالی
برخی مسئولان در بحبوحه انتخابات وعده پرداخت 20 میلیون تومان کمک بلاعوض با توجه به بیمه بودن منازل و 20 میلیون تومان نیز تسهیلات کم بهره و بلند مدت را می دادند اما حالا پس از گذشت بیش از 6 ماه گویا دیگر از تحقق این وعده ها خبری نیست. دهیار فخرالدین در این باره اظهار می کند: تاکنون 110 نفر از اهالی این روستا از بیمه خسارت دریافت کرده اند اما اغلب مبالغ 200 تا 300 هزار تومان بوده است و تعداد انگشت شماری نیز بین 2 تا 4 میلیون تومان خسارت گرفته اند. در مورد کمک بلاعوض نیز نحوه پرداخت ها صدای زلزله زدگان را در آورده است.
مطابق وعده های مسئولان مقرر بود به زلزله زدگان 5 میلیون تومان کمک بلاعوض پرداخت شود اما منازل تخریب شده از زلزله به درجه یک و دو تقسیم بندی شده اند در حالی که اهالی روی این کمک برای تجهیز و توکاری منزلشان حساب کرده بودند اما عده زیادی دریافت نکرده و عده ای نیز 3 میلیون تومان گرفته اند. مشکل دیگری نیز که در این زمینه وجود دارد این است که بابت پرداخت این مبلغ مالک باید فیش آب، برق یا گاز ارائه دهد. یک زن سرپرست خانوار در این باره می گوید: همسرم سال ها پیش فوت کرد و امتیازات برق و گاز به نام او است و حالا به همین دلیل نمی توانم کمک بلاعوض دریافت کنم.
هفت خان دریافت تسهیلات
به هر روستای منطقه کسبایر و دیگر مناطق زلزله زده که می رویم شرایط همین است و مردم علاوه بر روند بوروکراسی پیچیده، هزینه بر و وقت گیر از وعده های عملی نشده مسئولان گلایه مند هستند و با توجه به فشار اقتصادی مضاعفی که بر اهالی هست این مشکلات نیز قوز بالای قوز شده است.
در روستای «بوربور» یکی دیگر از روستاهای در کانون زلزله نیز به جز مالکان تعداد اندکی از واحدها که آن ها هم تا حد سقف سازی و سفت کاری پیش رفته اند تعداد زیادی از اهالی در خانه های تَرَک خورده و آسیب دیده به اجبار شب را روز می کنند.
به گفته «طهماسبی» عضو سابق شورای روستای بوربور، در این روستای 300 خانواری تنها 50 خانه از 100 خانه ای که به صورت صد درصد آسیب دیده و قابل سکونت نیست آواربرداری شده است و از این تعداد 15 خانه تا حد پی ریزی و برپاکردن ستون پیشرفت فیزیکی داشته و 3 خانه از این تعداد تا حد سقف سازی و سفت کاری آماده شده است.
مالکان این منازل هم با توجه به اتمام 20 میلیون تومان وام دیگر امیدی برای نازک کاری و تجهیز منازلشان ندارند. وی ادامه می دهد: بقیه واحدها نیز به دلایل و مشکلات مختلف هنوز از سوی ساکنان آن ها اقدامی برای آوار برداری انجام نشده و به حال خود رها شده است.
از طرفی شرایط نامناسب اقتصادی باعث شده است تا برخی از اهالی این روستا نتوانند بدهی های بانکی خود را پرداخت کنند و به همین دلیل برای گرفتن وام مسکن دچار مشکل شده اند.
ساخت 10 واحد از 87 واحد تخریبی
«قصر قجر»، روستایی که بیش از دیگر روستاها پس از وقوع زلزله در کانون توجه قرار گرفت نیز شرایط بهتری نسبت به دیگر روستاها ندارد. به گفته عضو شورای این روستا حدود 10 منزل مسکونی پس از زلزله در این روستا تکمیل شده است و دیگر منازل در حال ساخت هستند.
به گفته «لطفی» در این روستا 87 منزل مسکونی به طور صد در صد تخریب شدند و هنوز هیچ خبری از پرداخت خسارت بیمه نیست و کمک های بلاعوض نیز به خوبی و طبق برنامه ریزی دست مردم را نگرفته است.
اما معدود افرادی که در این روستا موفق به سقف زنی شده اند دیگر توان مالی برای سفت کاری و نازک کاری داخل منزل و تجهیز آن را ندارند و اگر بخواهند از وام 3 میلیون تومانی معیشتی نیز استفاده کنند باید ضامن کارمند پیدا کنند که توان آن را ندارند به همین دلیل حتی این افراد نیز در منزل ساخته شده چادر برپا کرده اند و البته به نسبت دیگر چادر نشینان سوز سرمای کمتری را احساس می کنند. به گفته این عضو شورا 10 تا 12 خانوار در این روستا به طور کامل در سرما زیر چادر و در شرایط بسیار نامناسبی زندگی می کنند.
عملکرد بیمه ها؛ مردم و مسئولان ناراضی
در همین باره، مدیر کل مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی با بیان این که مردم و مسئولان از عملکرد بیمه ها بابت بیمه منازل روستایی ناراضی هستند، اظهار می کند: بیمه طرف قرارداد با دفتر روستایی استانداری خراسان شمالی متعهد به پرداخت 15 میلیون تومان برای هرخانه تخریب شده، است اما هم اکنون این توجیه را دارد که این مبلغ برای خانه های بتنی و دارای اسکلت فلزی بوده است نه برای منازلی که خشتی و گلی بوده اند.
«عظیمی» همچنین در مورد پرداخت کمک های بلاعوض نیز می گوید: با توجه به این که هنوز تمام اعتبار مصوب هیئت دولت به بانک های استان نرسیده است در حال حاضر 3 میلیون تومان از 5 میلیون تومان پرداخت می شود و بقیه در آینده پرداخت می شود.
وی ادامه می دهد: کمک بلاعوض مطابق نظارت های انجام شده باید به مالک اختصاص پیدا کند و به همین دلیل به فرزندی که در منزل پدرش زندگی می کرده است تعلق نمی گیرد. همچنین زن سرپرست خانواری نیز که اموال شوهرش انحصار ورثه نشده است باید مالکیت اموالش مشخص شود تا این کمک ها به درستی تقسیم شود.
براساس گزارش روابط عمومی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تاکنون از مجموع 2 هزار و 449 پرونده تشکیل شده برای منازل تخریب شده یا در معرض تخریب روستایی بجنورد و بخش مانه هزار و 826 مالک به بانک معرفی شده اند و تاکنون هزار و 996 قرارداد منعقد شده است.
از این تعداد 2 هزار و 344 مالک روستایی اقدام به پی کنی کرده اند و هزار و 766 مالک در مرحله اسکلت گذاری هستند.
بر اساس این گزارش تاکنون هزار و 63 واحد در مرحله سقف زنی هستند و 636 واحد نیز پایان کار گرفته و تمام تسهیلات 20 میلیون تومانی خودشان را دریافت کرده اند. بر اساس این گزارش هنوز هیچ واحد شهری از 2 هزار و 500 واحد احداثی موفق به پایان کار نشده و 31 واحد شهری در مرحله سقف زنی است.