برنامه های فرهنگی دانشگاه ها نیازمند بازنگری
نویسنده : بهروز
پرداختن به مسئله فرهنگ در نگاه اول چندان سخت به نظر نمی آید اما هنگام تعریف فرهنگ و برنامه های فرهنگی که مانند دریا گسترده است، در می یابیم که در این دریای مواج کار کردن ساده نیست آن هم در دانشگاه ها که زیربنای توسعه فرهنگی هستند.
پرده اول
دانشجوی دانشگاه اشراق است و در رشته گرافیک تحصیل می کند. او می گوید: در دو سال گذشته برنامه های فرهنگی دانشگاه سیر نزولی دارد و امسال هم تقریبا برنامه های فرهنگی تعطیل است.
این گفته ها را رئیس انجمن صنفی موسسه آموزش عالی اشراق هم تایید می کند. هاشمیان می گوید: برنامه های فرهنگی ما تعطیل است و این روزها کاری انجام نمی شود.
برخلاف این گفته ها گویا وضعیت در دانشگاه بجنورد بهتر است و برنامه های فرهنگی این دانشگاه اگر چه راضی کننده نیست اما برگزار می شود.
زیبایی که در این دانشگاه تحصیل می کند می گوید: برنامه های مناسبتی دانشگاه تقریبا همیشه برگزار می شود اما تکراری شده است و در دانشجویان رغبتی به وجود نمی آورد تا در آن برنامه ها شرکت کنند.
وی ادامه می دهد: بچه های فنی و مهندسی و رشته های سخت کمتر در این برنامه ها شرکت می کنند و در بین انجمن های این دانشگاه فقط چند انجمن فعال هستند و دانشجویانی که در برنامه های انجمن ها شرکت می کنند همان دایره محدودی هستند که در انجمن ها فعالیت می کنند.
وی اظهارمی کند: اطلاع رسانی کم است و در بسیاری از برنامه ها همه دانشجویان شرکت نمی کنند.
در برنامه هایی مانند موسیقی و تئاتر که طرفداران بیشتری دارد دانشجویان شرکت می کنند اما کمتر این گونه برنامه ها برگزار می شود.
وی در مورد نمایشگاه های عکس، نقاشی و پوستر هم می گوید: برگزاری این برنامه ها باید با دریافت مجوز باشد اما چون گرفتن مجوز دردسر دارد بسیاری از دانشجویان و تشکل ها اقدام نمی کنند.
پرده دوم
یکی دیگر از دانشجویان هم می گوید: درصد زیادی از برنامه های فرهنگی در دانشگاه ها محدود به سخنرانی است و دانشجو می آید تا پذیرایی شود و برود و البته از دیگر سو مفهوم برنامه های فرهنگی آن قدر گسترده است که می تواند هر نوع برنامه ای را شامل شود.
وی ادامه می دهد: در رابطه با برنامه هایی مانند دهه فجر و اعیاد نوآوری و ابتکار لازم است تا دانشجو جذب شود.
یک استاد دانشگاه می گوید: ما روی بعضی از ساختارهای از قبل طراحی شده که کپی نظام های آموزشی دیگر است، موضوعاتی را پیاده سازی میکنیم و نمی دانیم که نظام آموزشی ما منطبق بر نیاز بومی منطقه است یا نه. وی با بیان این که بودجه های فرهنگی دانشگاه ها گاه تحت تاثیر حزب و گروه و جناح خاصی هزینه می شود می گوید: با روی کار آمدن دولت های مختلف نگاه دانشگاه ها به سیاست های فرهنگی دستخوش تغییر می شود و البته باید در این مورد برنامه های راهبردی وجود داشته باشد که نیست.
وی بیان می کند: نقش استادان و برنامه ریزان در برنامه های فرهنگی دستخوش تغییر است برای همین برنامه های فرهنگی برخی دانشگاه ها محدود به برخی مراسم خاص شده است و این برنامه ها چیزی به دانشجو نمی دهد. وی خاطرنشان می کند: نقش استاد، مدیران ستادی و محیط آموزشی دانشگاه در ارتقای فرهنگی دانشگاه و دانشگاهیان کوچک نیست. وقتی وارد محیطی میشوید انتظار دارید که فرم، طراحی و کلاسش متناسب با نگاه مورد انتظار فرهنگی جامعه باشد که البته این طور نیست.
وی با بیان این که چند امتیاز از امتیازات ارتقای هیئت علمی به حوزه فرهنگی اختصاص پیدا کرده که بسیار خوب است، گفت: بر این اساس اگر استاد امتیاز فرهنگی نگیرد، ISI هم برای وی محسوب نمیشود که این جا دو کارکرد مثبت و منفی ایجاد میشود.
کارکرد مثبتش این است که حوزه فرهنگی باید به حدی قوی و فعالانه رفتار و برنامهای متناسب با نیاز هیئت علمی در طرحهایی همچون ضیافت اندیشه طراحی کند که استادان خود را وابسته به این موضوعات بدانند و در دورهها شرکت کنند تا نیازهای شان برطرف شود که یقینا این مهم روی رفتارشان تاثیر می گذارد؛ از سویی دیگر اگر این گونه نباشد و با موضوع دمدستی برخورد شود، استاد شرکت کننده در دوره هم به صورت مناسب با موضوع برخورد نمی کند و این کارکرد منفی این شکل از امتیازدهی است.
وی با بیان این که نیازمند بازنگری در برنامه ریزیهای فرهنگی در دانشگاهها هستیم می گوید: در برنامه های فرهنگی برای دانشجویان در مقطع کارشناسی دچار تغییر ذائقه شدهایم و دانشجو موضوعات جدیدتری را طلب می کند ولی حوزه فرهنگی ما شاید به خوبی به این موضوع دقت و توجه نمی کند براین اساس، نیازمند بازنگری در برنامهریزیهای فرهنگی در دانشگاهها هستیم.وی با اشاره به برگزاری پرتعداد جشنواره ها در دانشگاه ها، جشنواره های فرهنگی را در هویت بخشی موثر می داند و در عین حال می گوید: باید توجه داشت که همه انتظارات و نیازهای فرهنگی دانشگاه ها با برگزاری جشنواره ها برآورده نمی شود و اگر دانشجوی مسئول می خواهیم باید فرهنگ مسئولیت پذیری را گسترش دهیم که با این برنامه ها نمی شود.
رئیس دانشگاه فرهنگیان نیز در این مورد می گوید: در حال حاضر معضلی که در عرصه های فرهنگی وجود دارد نشان ندادن راه و رهنمودهاست. دکتر صفرزاده می گوید: باید زوایای مغفول مانده فرهنگ و جلوه های همه پسندانه آن را بزرگ کنیم و معلمی پرورش دهیم که مدیریت فرهنگی هم انجام دهد.
وی ادامه می دهد: باید زوایای مغفول مانده را در کشور احصا کنیم و بعد از آن با نگرش به دین در شورای فرهنگی دانشگاه ها آن ها را مدون کنیم و در این زمینه به تدوین آیین نامه های بدون چالش نیاز داریم. وی تاکید می کند: امروز برد تاثیر گذاری ها در حوزه فرهنگی محدود و صرفا برای روزآمد کردن خوب است ولی اثر بخشی لازم را ندارد.