هجوم سیلاب بر تن نیمه جان خانه های پیر شهر
تعداد بازدید : 302
سیل، درد جدید ساکنان بافت فرسوده
اسدی
سقف ها و دیوارهای پیری هستند که در پی بارشهای روزهای گذشته بر سر کوچه ها، خیابان ها و ساکنان احتمالی شان آوار شده اند، برخی های شان به سمت خیابان کج شده اند و منتظر باد یا بارانی دیگرند که سال های عمرشان را به اتمام برسانند. خانه هایی پیر درست در همین نزدیکی هستند، در خیابان های مرکزی شهر که در بافت ناکارآمد شهری خوابیده اند، زمستان آن ها هنوز تمام نشده و هنوز بسیاری از آن ها لباس نو بر تن نکرده اند. سال ها از تصویب و اجرای طرح احیای بافت فرسوده در استان و بجنورد می گذرد اما آثار عدم درمان آن هر روز به نوعی رخ می نماید.
با وجود این که خانه های قدیمی و فرسوده شهر بجنورد در این شرایط جوی به تهدیدی برای ساکنان و عابران تبدیل شده اند اما گویا برنامه ویژه ای برای جلوگیری از بروز خسارت ها و تهدیدهای احتمالی وجود ندارد.
خانه هایی که با عصا ایستاده اند
مرکزی ترین نقطه شهر بجنورد، خیابان شهید بهشتی است. به سمت خیابان شهید بهشتی شمالی که بروی آهسته آهسته بافت های فرسوده رخ نمایان می کنند. در کوچه های تنگ و باریک پایین شهر چهره متفاوتی را شاهد هستیم. برخی خانه ها تازه بنا شده اند و به آن هایی که سال هاست با عصا ایستاده اند طعنه می زنند، برخی خانه های پیر در بارش های هفته های گذشته تاب نیاورده و ویران شده اند، ویرانه هایی که اینک به کانون آسیب تبدیل شده اند. دو کوچه پایین تر از چهارراه شهرداری یکی از این خانه ها وجود دارد که در بارش های چند روز گذشته سست و لرزان شده و در نهایت فرو ریخته است. ساکنان آن دو پیرمرد بودند که آن جا را ترک کرده اند و هم اکنون متروکه ای بیش نیست. بخشی از سقف خانه فرو ریخته و بخش دیگر نیز در حال ریختن است و همسایه ها از این موضوع گلایه مند هستند. یکی از ساکنان محله می گوید: این جا به محلی برای تجمع معتادان تبدیل شده و امنیت محله به مخاطره افتاده است. وی که تمایلی به ذکر نام خود ندارد، ادامه می دهد: کودکان ما با وجود منع خانواده ها در خرابه های این خانه بازی می کنند و هر لحظه ممکن است حادثهای تلخ برای شان اتفاق بیفتد.وی با بیان این که کسی توجهی به تهدیدهای خانه های فرسوده این محله ندارد، اعلام می کند: مالکان این خانه ها از قشرهای بسیارضعیف هستند و توانایی ساخت ندارند.
فرد دیگری که ساکن یکی از این خانه های فرسوده است نیز فقط می گوید: خانه کم کم روی سرمان خراب می شود. یک باران دیگر که بیاید ما بیچاره خواهیم شد.این خانه در انتهای یک بن بست قرار دارد. اثر بارش های روزهای اخیر بر آن کاملاً مشهود است؛ باران کاهگل های سقف و دیوارها را شسته و دیوارها همچنان خیس یا نمدار هستند.بخش دیگری از خانه های فرسوده این محله انگار با عصا ایستاده اند و تیرهای چوبی فعلاً مانع فرو ریختن دیوارها شده اند.
تهدیدی در پیاده رو
در بخشی از خیابان امیریه شمالی نیز تهدیدی خاموش خوابیده است؛ خانه ای فرسوده که سال هاست رها شده و اینک از شیشه های شکسته پنجره می توان حیاط خانه را دید، البته حیاط را نه جنگلی کوچک که علف های هرز تشکیل داده است. دیوار اصلی این خانه مشرف به پیاده رو است و بارش های گذشته وضعیت آن را وخیم کرده است. دیوار به طور کامل به سمت خیابان خم شده است و رهگذران از ترس هنگام عبور کمی از آن فاصله می گیرند، به راستی چه کسی مسئول تامین سلامت عابران است و چرا کسی توجهی به بافت های پیر و فرتوت شهر نمی کند؟
یکی از شهروندان با بیان این که این پیاده رو مسیر همیشگی ماست، می افزاید: 14 سال از زمانی که ما ساکن این محله هستیم می گذرد و از همان زمان این خانه متروکه و فرسوده بوده است.«الهامی» با بیان این که در روزهای اخیر به شدت خانه به سمت ویرانی و ریزش پیش می رود، ادامه می دهد: به نظر می رسد هیچ مسئولی برای رسیدگی به این موضوع وجود ندارد در حالی که سال ها قبل باید این خانه تخریب می شد.
اعتبارات کاغذی
سرپرست معاونت بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی خراسان شمالی می گوید: اعتبارات مصوب شده استان با وجود این که موافقت نامه ها تبادل شده، هنوز تخصیص داده نشده است.
«عمادیان فر» اعلام می کند: در صورت تقاضای مالکان بافت های فرسوده تخریب شده یا در معرض تخریب به آن ها تسهیلات به سازی پرداخت می شود.
وی ادامه می دهد: 300 واحد شهری و روستایی در بافت های ناکارآمد و فرسوده تخریب شده اند.
طرحی برای حمایت
اما رئیس کمیسیون عمران و شهرسازی شورای اسلامی شهر بجنورد از طرحی برای حمایت از به سازی بافت های ناکارآمد شهری در مرکز و حاشیه شهر بجنورد سخن می گوید. «سید محسن موسوی» می افزاید: با توجه به ساختار کالبدی شهر بجنورد در دو مجموعه سکونتگاه های غیررسمی و بافت های فرسوده، بجنورد از نظر بافت فرسوده از میانگین کشوری در رتبه بالاتری قرار دارد.وی با بیان این که با توجه به تخریب بیش از هزار واحد از بافت های فرسوده در سیلاب های اخیر طرحی در کمیسیون عمران شورای اسلامی شهر مطرح خواهد شد، اظهارمی کند: اگر این طرح مورد تصویب قرار گیرد تسهیلات ویژه ای برای جبران خسارت دیدگان حاصل از سیلاب پرداخت خواهد شد.وی ادامه می دهد: در جلسه ای مشترک بین کمیسیون عمران و بنیاد مسکن این موضوع مورد بررسی قرار خواهد گرفت. امیدواریم نگاه جهادی به این موضوع وجود داشته باشد تا محرومیت زدایی از واحدهای آسیب پذیر انجام شود.
وی بر لزوم صدور پروانه رایگان از سوی شهرداری جهت به سازی و احیای بافت های ناکارآمد شهری نیز تاکید و اضافه می کند: معادل ریالی هزینه پروانه های رایگان صادر شده که به مدیریت شهری تحمیل می شود نیز باید از سوی سازمان های بازآفرینی شهری و دیگر نهادهای دولتی مرتبط تامین شود.