مرتضوی
می توانی تاریخ یک قرن را روایت کنی وقتی قدم در بنایی می گذاری که سال هاست در دل شهر قد علم کرده است؛ بنایی که با گذر از آن با روزهایی همراه می شوی که تنها در حافظه ات جا خوش کرده و حالا ماه هاست تَرَک های نشسته بر پیکر بی جان آن وصله ناجور عمارتی شده است که روزگاری مهم ترین تصمیمات حکومتی در آن جا گرفته می شد و انباشت مجموعه ای از اشیای قدیمی به واسطه تعطیلی بخش اعظمی از مجموعه موزه تاریخی استان در کنار حضور کبوتران در محوطه به خاطر جذب گردشگر از نگاه کارشناسان آسیب بیولوژیکی برای بنا محسوب می شود که حکایتی است شنیدنی. این مسئله اگرچه این روزها از نگاه کارشناسان خود مزید بر علت شده است تا شاخص ترین بنای تاریخی استان بیش از گذشته با آسیب درگیر باشد اما یادمان نرود بنایی که به واسطه زلزله 5.7 ریشتری اردیبهشت 96 تعطیل شده است، با گذشت 3 سال هنوز نتوانسته مرهمی برای زخم های تَرَک خورده اش بیابد و بی مِهری، مُهری است که این روزها بر پیشانی یک قرن تاریخ استان حک شده است.
مسئول موزه های خراسان شمالی با اشاره به این که طی مذاکراتی که با وزارتخانه درخصوص آسیب های بیولوژیک داشتیم، مقرر شد واحد مبارزه با آفات بیولوژیک استان یزد در این زمینه همکاری کند، تصریح می کند: بر این اساس، کارشناسان طی یکی، 2 ماه آینده به استان سفر می کنند و یکی از مباحثی که بررسی می شود آفات بیولوژیک این مجموعه است.
«طالب زاده» اضافه می کند: به طور قطع وجود کبوتران زیر سقف آسیب است اما کبوتران داخل محوطه چندان تاثیرگذار نیستند.
وی با اشاره به این که این حرکت به عنوان ایده جذب گردشگر بدون در نظر گرفتن ابعاد مختلف کارشناسی مطرح شد، خاطرنشان می کند: اگر با حضور کارشناسان این واحد به این نتیجه برسیم که حضور کبوتران در محوطه یک آسیب به حساب می آید، آن ها جمع آوری خواهند شد. معاون اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی هم با اشاره به تخصیص 100 میلیون تومان اعتبار در سال گذشته برای اجرای طرح مطالعاتی مرمت موزه اظهار می کند: این اعتبار با رقمی کمتر جذب شد و بر اساس قراردادی که با دانشگاه اصفهان به عنوان یک تیم قوی در تیر امسال بسته شده است روی مطالعات مقاوم سازی و طرح مرمت عمارت و آیینه خانه کار می شود.
«مستوفیان» ادامه می دهد: به واسطه این که مطالعات با جزئیات انجام نشده است، به نمونه برداری از انواع مصالح در دو بنا نیاز بود و نمونه برداری از مصالح و مطالعات ژئوتکنیک در حال انجام است.
وی با بیان این که بخشی از کار در شورای فنی تهران مطرح شد اما به واسطه زلزله خیز بودن استان، به مدل سازی از رفتارهای سازه ای این اثر در برابر زلزله نیاز است، اضافه می کند: در این شورا در خصوص کف سازی عمارت، کانال ناکش برای رطوبت و... به نتیجه رسیدیم اما بخشی که مربوط به مباحث سازه ای و زلزله است نیاز به مطالعات عمیق تری دارد که اکنون 70 درصد مطالعات پیش رفته است.وی درخصوص منافاتی که راهکار مطرح شده برای برون رفت بنا به عنوان سبک سازی سقف پیش از این مطرح بود با پی هایی که کنار بنا در شرایط فعلی ایجاد شده است، دارد، اظهار می کند: وقتی بناهای تاریخی دچار مشکل می شود، چند نقطه را تحت تاثیر قرار می دهد بنابراین علاوه بر سبک سازی سقف و تقویت عناصر بارور معماری، گمانه زنی برای دست یافتن به وضعیت لایه های مختلف خاک انجام شده است.
وی با اشاره به شاهد گذاری های صورت گرفته در بنا در راستای نشان دادن وضعیت آن می گوید: این امر نشان از این دارد که بخش اعظم تَرَک ها فعال نیستند و بنا پایدار است.
«مستوفیان» میزان اعتبار پیش بینی شده برای مرمت بنا را 430 میلیون تومان ذکر می کند و می افزاید: مرمت هیچ زمان برای بنا به اتمام نمی رسد و بین 6 ماه تا یک سال می شود بعد از اتمام مطالعات، مداخلات بنا آغاز و آماده بهره برداری شود اما نباید فراموش کرد پروژه های مرمت مستمر است. وی در خصوص فلسفه اضافه شدن کبوتر به مجموعه، در کنار کبوترهایی که در سقف بنا وجود دارند و به نوعی آسیب بیولوژیک محسوب می شوند، تصریح می کند: به شکل طبیعی در بیشتر بناهای تاریخی که دارای سقف گنبدی شکل و شیروانی هستند، کبوتر وجود دارد اما کبوترهایی که به مجموعه اضافه شده اند، ارتباطی با بنا ندارند و از آن جایی که قرار است در آینده این مکان را به یک فضا و یک میدان شهری تبدیل کنیم از این طریق یکی از عناصر سرزنده شهری اتفاق می افتد.
وی خاطرنشان می کند: تمهیداتی برای نفوذ نکردن کبوترها به سقف بنا اندیشیده و تا حد امکان منافذ موجود بسته شده است.وی درخصوص انباشت آثار تاریخی به واسطه تعطیلی آیینه خانه، به وجود مخازن مدرن موجود با استانداردهای لازم در این مجموعه به منظور نگهداری از آن ها اشاره می کند و می افزاید: امکان نفود حشرات و جوندگان وجود ندارد.