حال و روز مناطق سیل زده در دی ماه سوزان
تعداد بازدید : 26
هوا در راز و جرگلان سرد نیست!!!
هوا در راز و جرگلان سرد نیست تا آن جا که مردم عرق می ریزند!!! البته دمای هوا خیلی پایین است و سوز بسیار خاصی را دارد اما چنان مردم مشغول کارند و کارگاه های خانه سازی گرم کار است که سوز سرما مجبور شده کمتر دیده شود.
3 هزار خانه همزمان قد علم کرده اند و همزمان رکورد می زنند تا خود را آماده کنند برای مسقف شدن، زیرا اگر تا پایان امسال به مرحله سقف ریزی نرسند اعتبارات مصوب دولت که بلاعوض برای مناطق سیل زده تصویب شده، برگشت می خورد و سیل زدگان نمی توانند از این اعتبار بلاعوض که مبلغ آن 10میلیون تومان است، استفاده کنند. این مسئله باعث شده مردم منطقه که عیار محرومیت در آن بیش از حد «استاندارد»! است تمام توان خود را به کار برند تا بنای مسکونی آن ها به مرحله سقف ریزی برسد و از این اعتبار استفاده کنند، بدین جهت شبانه روز، خیلی پرقوت و پرتلاش بیل سازندگی را به دست گرفته اند و بی اعتنا به عمو«سرما»، سوز سرما را تحمل می کنند و این همت و پشتکار باعث شده است دیوارهای منازل و خانه ها هر روز قد بکشند و اسکلت های فلزی و پیچ و مهره ای از دل این روستاها سر درآورند.
درست در نقطه مرزی، روی خط محرومیت و در سوز سرما غوغایی از تلاش و پشتکاری خودنمایی می کند و آهنگ زندگی و ساز سازندگی هر تازه واردی به منطقه را متوجه خودش می کند. البته این حرکت سنگین در این فصل سال که تیغ سرما به شدت بُرنده است و همه چیز را در کمترین زمان منجمد می نماید و فعالیت کارگاه های خانه سازی و دایر بودن آن خود امری است مهم که مدیریت آن را مهندسان و کارشناسان بنیاد مسکن برعهده دارند و به شدت مواظب اند راه های مقابله با سرمازدگی و یخ زدگی مصالح را مدیریت کنند و مواد لازم را در اختیار اهالی بگذارند. بالاخره در نوار مرزی، دی ماه سوزان است اما ساخت همزمان بیش از 3 هزار واحد مسکونی دیدنی است و خداقوت دارد هم به اهالی راز و جرگلان و هم به کارشناسان بنیاد مسکن که مستاجر چند ماهه این دیارند. این منطقه فعلاً «فتوکپی» از جهاد سازندگی در اوایل انقلاب است که مردم، دولتی ها و... همه بیل خدمت برداشتند. البته مردم و حتی پیمانکاران از بانک ها دل پردردی دارند، مثل این که آن ها کنار بخاری های پرحرارت و گرم، هوای جرگلان را به خوبی درک نمی کنند. آن ها مثل این که کمتر توجه دارند مردم در این هوای سرد، خانه ندارند و برای هر مراجعه به آن ها 100کیلومتر راه را آمده اند.
جالب است بدانید بانک ها به جای این که طبق قانون که آن ها را به پاسخ گویی در 48ساعت موظف کرده، با 48 روز تاخیر پاسخ می دهند، حال این که چرا این حلاوت اعتبار که دولت در این شرایط اختصاص داده با تاخیر بانک ها به تلخی می انجامد، امری است قابل توجه.
محمد آگاهی
گوینیک، بگ پولاد، باغلق، اشرف دره، کاریز، سنگسار، دو روستای پرسه سو و سوخسو هاشم 9 روستا از 36 روستای دو بخش مرکزی و غلامان در شهرستان راز و جرگلان هستند که خبرنگار ما به آن ها سفر کرد و از نزدیک با سیل زدگان گفت و گو کرد.
شهر در روستا
«گوینیک» نخستین روستایی است که به آن سفر می کنیم. ردیف منازل نوساز از همان ورودی روستا خودنمایی می کند.
بارش باران سیل آسا 40 منزل مسکونی خشتی و گِلی این روستای 160 خانواری را به تلی از خاک تبدیل کرد اما امروز 37 فقره از این تعداد کار ساخت منزل جدید را آغاز کرده اند به گونه ای که 14 واحد از این تعداد به اتمام رسیده است. وقتی وارد یکی از منازل تکمیل شده روستا می رویم پیمانکار آن می گوید شاید مردم این روستا در خواب هم نمی دیدند که امسال صاحب چنین خانه های مناسبی شوند اما با کمک وام های داده شده و تلاش های بنیاد مسکن انقلاب اسلامی امروز چهره این روستا عوض شده است.
وی البته برخی مشکلات این روستا و دیگر روستاهای اطراف نیز برای ساخت و ساز اشاره می کند؛ او تعریف می کند: مردم این منطقه باید بیش از 100 کیلومتر مسافت در یکی از حادثه خیزترین جاده های استان را برای انجام امور بانکی طی کنند.
سختی مصالح
شهرستان راز و جرگلان حتی یک کارخانه سنگ شکن و یا حتی یک ایستگاه سوخت گاز ندارد.
وقتی پای درددل های دیگر اهالی می نشینی متوجه می شوی که در این بخش تهیه مصالح ساختمانی حتی شن و ماسه چقدر دشوار است. یکی دیگر از افراد خسارت دیده این روستا نیز نگران تأثیر سرما در ساخت و ساز هاست که رئیس ستاد بازسازی این منطقه اطمینان می دهد اگر به نظرات مهندسان و ناظران ستاد توجه کنند مشکلی پیش نمی آید.
کرایه های بالا
«کاریز» یکی دیگر از روستاهای این شهرستان است که برای رسیدن به آن علاوه بر طی کردن مسیر پر پیچ و خم بجنورد تا راز باید از جاده های خاکی و عبور از رودخانه به آن رسید و همین موضوع باعث شده است تا بسیاری از کامیون ها با وجود دریافت کرایه بالا نیز حاضر نباشند به این روستا تردد کنند.
به گفته «کمالی» یکی از پیمانکاران روستای کاریز، یک کامیون برای تردد به این روستا و حمل مصالح یک میلیون و 300 هزار تومان مطالبه می کند در حالی که این کامیون در مراکز شهری نهایت با 300 هزار تومان بار جا به جا می کند با این وجود باز هم با تردید مصالح برای مردم این روستا می آورند. حمل مصالح تا اشرف دره سختی بیشتری هم دارد چرا که به دلیل دره ای بودن این روستا کامیون تنها می تواند تا ورودی این روستا بیاید و اهالی باید خود مصالح را تا کنار منزل و روی مسیر شیب دار ببرند.
اهالی این روستا علاوه بر هزینه مضاعف حمل مصالح باید هزینه سنگ تراشی محل ساخت منزل جدید با بیل مکانیکی را نیز بپردازند. به گفته «نیکدل» یکی از اهالی کم بضاعت این روستا که البته امروز در منزل مقاومش زندگی می کند، هر یک از اهالی برای ترانشه برداری محل ساخت منزلش یک میلیون و 500 هزار تومان باید هزینه کند. با این وجود هم اکنون 61 خانوار از این روستای 327 خانواری ساخت منزل مقاوم را جایگزین ساخت منزل چوبی و گِلی خود کرده اند.
هم اکنون 61 منزل مسکونی در اشرف دره در حال ساخت است و یا تکمیل شده است و در روستای کاریز نیز 69 واحد در دست ساخت است که 8 واحد آن تکمیل و 26 واحد در مرحله سقف است.
خودنمایی سرخ ها بر سبزها
مهندسان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تمام تلاش خود را به کار گرفته اند تا اهالی را برای استفاده از سازه های پیچ و مهره ای و سقف های شیب دار ترغیب کنند؛ سازه هایی که در محیط کارخانه ای و در دمای مناسب جوش خورده اند و ضمن افزایش مقاومت بیشتر ساختمان در منطقه زلزله خیز راز و جرگلان نمای زیبایی نیز به روستا می بخشد. «پوران» یکی از اهالی «سنگسار» از جمله خسارت دیدگانی است که به توصیه مهندسان عمل کرده است و سقف سرخ منزل جدیدش در مقابل سقف های سبزپوش روستای مقابلش در کشور ترکمنستان خودنمایی می کند. این روستای 79 خانواری 32 واحدش در مرحله بازسازی است.
گلایه از بانک ها
به روستای «پرسه سو» یکی دیگر از روستاهای واقع در نقطه صفر مرزی می رسیم. ساکنان این روستا هر چند جایگزین شدن منازل جدید به جای منازل نیمه مخروبه را رویایی تحقق یافته می دانند اما از برخی بانک ها گلایه دارند؛ بانک هایی که طبق مصوبه ستاد بحران استان قول داده اند تا ظرف 48 ساعت پس از هر مرحله از ساخت و سازها قسط مربوط به مرحله جدید را واریز کنند اما گاه تا 45 روز هم طول کشیده است و البته در این میان این پیمانکاران هستند که به شدت برای تحویل به موقع منزل در این روزهای کوتاه زمستانی تحت فشار قرار دارند. در این روستای 178 خانواری نیز 39 واحد خسارت دیده در حال بازسازی است و البته 12 واحد که در نیمه تابستان شروع به کار کرده اند در مراحل پایانی هستند.
لباس جهاد
در مسیر تردد به این روستاها «احمدی» رئیس ستاد بازسازی منازل خسارت دیده از بارش های سیل آسا در دو بخش مرکزی و غلامان امیدوار است با وجود همه سختی و نداشته های شهرستان مرزی راز و جرگلان بتوانند تا پایان سال تمام اهالی خسارت دیده از این تسهیلات بهره مند شوند.
وقتی پای صحبت های این مسئول در بنیاد مسکن استان می نشینیم بیش از گذشته به تلاش های جهادگونه انجام گرفته شده در این منطقه پی می بریم. علاوه بر محرومیت راز و جرگلان در داشتن زیرساخت های اولیه از جمله نداشتن کارخانه تولید شن و ماسه، مدیران بنیاد مسکن راه پر و پیچ خمی را نیز برای رفع برخی موضوعات اجتماعی این منطقه طی کرده اند؛ منطقه ای که اهالی آن تمایلی برای دریافت تسهیلات نداشته اند و بر اساس اعتقادات، حتی حاضر به دریافت تسهیلات بلاعوض تحت عنوان خسارت دیده از سیل نداشته اند چرا که معتقد بودند خسارت وارده شده به منازل آنان بر اثر بارش باران بوده است نه سیل و به ناچار عنوان فرم ها را تغییر داده اند.
نبود سمت توسعه برای توسعه روستاهای دره ای و نبود منازل اجاره ای برای ساکنانی که مجبور بودند برای ساخت منزل جدید منزل قدیمی را تخریب کنند از جمله مواردی است که کار را برای اهالی خسارت دیده سخت کرده اما با این وجود اعضای ستاد بازسازی با پیگیری هایشان این اهالی را قانع کرده اند که برای ساخت منازل جدید گام بردارند.
استرس زدایی
به دیگر روستای های این دو بخش که می رویم. وقتی به روستای «باغلق» می رسیم «احمدی» تعداد منازل بازسازی شده در این روستای 534 خانواری را 24 واحد و وقتی به روستای «بگ پولاد» دیگر روستای بزرگ منطقه می رسیم تعداد واحدهایی را که در این روستا بازسازی آن آغاز شده است 46 واحد اعلام می کند. به «سوخسو هاشم» که می رسیم خانواده «صدری» با روی گشاده در خانه نوساز و زیبایشان را به روی ما می گشایند. مرد و زن کهنسال ترکمن با زبان ترکمنی خودشان به ما خوش آمد می گویند و هر چند فارسی بلد نیستند اما دخترشان از طرف آن ها بابت ساخت این منزل مقاوم تشکر می کند.
البته او که تازه فهمیده باید بابت این خانه جدید ماهی حدود 200 هزار تومان بپردازند اندکی نگران شده است اما کارشناس بنیاد مسکن به او اطمینان خاطر می دهد که نگران نباشد و ستاد بازسازی تمام حمایت های لازم را از خانواده او خواهد داشت. اعضای این خانواده ماه هاست که حضور اعضای ستاد بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان شمالی را کنار خود احساس می کنند و با صحبت های کارشناس مربوط امیدوار می شوند تا با خیال آسوده در منزل زیبایشان زندگی کنند.
در این روستای 393 خانواری 53 واحد در مرحله بازسازی قرار گرفته است.رئیس ستاد بازسازی منازل خسارت دیده از بارش باران های سیل آسا در دو بخش مرکزی و غلامان، در پایان این سفر تعداد منازل بازسازی شده شهر راز را نیز 345 فقره اعلام می کند.