حیدرزاده
رد پای کرونا را حالا می توان روی خیلی از جاها دید، گوشی موبایل، سوئیچ خودرو، کارت عابربانک، پول نقد، دستگیره های تاکسی و صدها چیزی که شاید به ذهن مان نرسد. البته در این میان توجه به توصیه های بهداشتی از همه چیز کارسازتر است اما آن چه بیشتر جلب توجه می کند حضور زباله گردها در کوچه پس کوچه های شهر است.
کرونا گاهی در رکاب آن ها روی موتور سه چرخ می نشیند، از شانه های شان بالا و پایین می رود و درون کوله های شان جا خوش می کند و گاهی روی گاری دستی شان شهر را به تماشا می نشیند تا طعمه های جدیدی برای تغذیه پیدا کند.
باوجود تاکیدات انجام شده مبنی بر این که شهروندان زباله های شان را خارج از زمان مشخص شده، بیرون از منزل نگذارند یا دستکش و ماسک استفاده شده شان را در معابر رها نکنند اما باز هم با این صحنه ها مواجه هستیم، موضوعی که گویا جان ها را به حراج گذاشته و موجب انتشار این ویروس کشنده شده است.
یکی از شهروندان با گلایه از همسایه خود به رها کردن کیسه های زباله در زمان های مختلف اشاره می کند و می گوید: در این شرایط حساس که باید بیش از پیش حواس مان به بهداشت محیط باشد برخی افراد با سهل انگاری جان همه را به خطر می اندازند.
«رازقی» با بیان این که در همسایگی نمی توانم از این موضوع شکایت کنم، معتقد است: شهرداری باید این شهروندان را جریمه کند تا دیگر با رفتارهای پرخطرشان موجب آلودگی محیط به ویژه در این برحه حساس نشوند.
در یکی از کوچه های فرعی بجنورد، کنار یک تیر چراغ برق یک جفت دستکش و یک ماسک رها شده است و 2 کاسب از مغازه خود بیرون آمده اند و درباره آنها با یکدیگر صحبت می کنند. یکی از آن ها می گوید: این دفعه دوم است که با چنین صحنه ای مواجه می شوم.
این روزها دیدن ماسک، دستکش و دستمال کاغذی رها شده بیشتر از هر چیزی باعث ترس و نگرانی می شود. نمی دانم چرا برخی شهروندان شیوع کرونا ویروس را جدی نمی گیرند و تا این حد بی توجه هستند؟
«موسوی» ادامه می دهد: از همه بدتر جولان زباله گردها در شهر است که با به هم زدن زباله ها و جمع آوری مواد بازیافتی در کثیف شدن محیط و انتقال ویروس کرونا نقش مهمی دارند.رفت و آمد شهروندان با وجود تذکرهای متعدد هنوز هم در خیابان ها زیاد و همین امر موجب نگرانی متولیان بهداشت و سلامت شده است. از سوی دیگر تمایل افراد برای استفاده از اقلام بهداشتی مانند ماسک و دستکش یک بار مصرف به منظور در امان ماندن از کرونا ویروس افزایش یافته و به همان اندازه کار پاکبان ها دوچندان شده است.
یکی از این افراد که به ذکر نام خود در این گزارش تمایلی ندارد، با بیان این که این روزها گویا جان مان را در کف دستان مان گذاشته ایم، خاطرنشان می کند: اگر شهروندان ذره ای مسئولیت داشته باشند و بهداشت را به معنای واقعی رعایت کنند ما می توانیم بدون این که در معرض آلودگی ویروس کرونا قرار بگیریم به وظایف خود عمل کنیم.
او که جوان و دارای 2 فرزند کوچک است، ادامه می دهد: با آن که در هنگام فعالیت ام از دستکش و ماسک استفاده می کنم و وقتی به منزل می روم استحمام می کنم اما باز هم از این که اعضای خانواده ام را آلوده کنم، می ترسم.
او می گوید: شب ها زمانی که کیسه های زباله را جمع آوری می کنم بعضی از آن ها توسط زباله گردها پاره و آشغال ها در اطراف رها شده است البته در میان آن ها دستمال، ماسک و دستکش یک بار مصرف به وفور دیده می شود.
او اضافه می کند: برخی شب ها از استرس این که به این ویروس مبتلا شده یا با خودم آلودگی را به منزل آورده باشم، نمی توانم بخوابم.
به گفته او، با وجود این که سر وقت زباله ها را جمع آوری می کنیم اما زباله گردها جلوتر از ما حرکت می کنند و تنها راه مقابله با آن ها این است که شهروندان زباله ها را خارج از منزل رها نکنند و فقط در زمان مشخص و در پلاستیک های در بسته بگذارند.
زباله گردی به پدیده جدایی ناپذیری در جامعه شهری تبدیل شده است و هر چه شهرداری تلاش می کند منظر شهری را از وجود آن ها پاک کند اما آن ها چنان در تار و پود شهر تنیده شده اند که نمی توان روزی را بدون آن ها متصور شد و از نظر یک فعال محیط زیست، تنها راه مقابله با آن ها دفع مناسب زباله ها و تفکیک آن ها از مبداست.
او که سال هاست در این زمینه فعالیت و خود را «محمودی» معرفی می کند، می گوید: این روزها بیش از هر زمان دیگری ما فعالان محیط زیست نگران هستیم زیرا با شیوع کرونا، زباله های عفونی در میان زباله های خانگی رسوخ کرده است و نباید فراموش کنیم که زباله ها همچنان در کوه باباموسی دفن می شود.
او با اشاره به این که باید متولیان پیشتر به فکر می افتادند و مکان مناسبی را برای دفن زباله های شهر مشخص می کردند، ادامه می دهد: علاوه بر زباله گردهایی که در شهر در حال زیر و رو کردن زباله ها هستند، تعداد زیادی از آن ها هر روز به باباموسی می روند و در انبوه زباله ها که حالا زباله های خانگی عفونی در میان آن ها وجود دارد، به دنبال مواد بازیافتی هستند؛ کاری که بلای جان خودشان و دیگر شهروندان خواهد شد.
او از شهرداری می خواهد نیروهای گشت و نظارت خود را برای جمع آوری زباله گردها و جلوگیری از فعالیت شان بیش از پیش به کار گیرد تا شاهد عواقب ناگوار آن نباشیم.
مدیرعامل سازمان پسماند خراسان شمالی در عین حال که فعالیت زباله گردها را ناشی از اقتصاد جامعه می داند، اظهارمی کند: از یک طرف زباله گردها جمع آوری می شوند و از سوی دیگر بر تعداد آن ها اضافه می شود و نمی توان آن ها را به طور کلی حذف کرد.
«عظیمی» بیان می کند: هم اکنون زباله های خانگی از زباله های بیمارستانی خطرناک تر است، زیرا زباله ها در بیمارستان ها بی خطر می شود اما در منازل این اتفاق نمی افتد.
او می گوید: چندین بار با انبارهای ضایعاتی بجنورد تماس گرفتیم که نیروهای شان که در شهر زباله ها را جمع آوری می کنند فعالیت نکنند و اگر می آیند با دستکش و ماسک فعالیت کنند اما وضعیت معیشتی آن ها این اجازه را نمی دهد که فعالیت شان را تعطیل کنند.
او با تاکید بر این که با توصیه کاری از پیش نبرده ایم و با بگیر و ببند می توان کاری کرد، تعداد انبارهای ضایعاتی بجنورد را 64 مورد ذکر می کند و می افزاید: هر سال از 15 یا 16 اسفند بر میزان تولید زباله ها اضافه می شود و در ایام عید به اوج می رسد اما مشکل این است که قبلا زباله های خانگی ما عفونی نبود اما الان این زباله ها عفونی شده است و دست زدن به آن ها موجب شیوع بیماری کرونا می شود.
او به تمهیداتی که برای کارکنان زباله بردار اندیشیده شده است، اشاره و تصریح می کند: خودروهای جمع آوری زباله هر روز ضدعفونی می شود و کارکنان علاوه بر این که به ماسک و دستکش یک بار مصرف مجهز هستند مواد ضدعفونی کننده دارند و فقط زباله گردها در این میان اختلال ایجاد می کنند.
«عظیمی» با بیان این که هر چه به عید نزدیک تر می شویم بر تعداد زباله گردها اضافه می شود، میزان تولید روزانه زباله در مرکز استان را به طور میانگین 137 تن می داند و می افزاید: این میزان تا شب عید به 180 تن خواهد رسید و با توجه به افزایش زباله گردها، شهرداری با آن ها به طور جدی برخورد می کند اما مقدار و انرژی شهرداری برای برخورد با این معضل کافی نیست.
او با اشاره به این که در تهران، نیروی انتظامی برای کنترل زباله گردها به کمک شهرداری آمده است، می افزاید: امسال هنوز از این نیرو کمک نخواسته ایم و در این خصوص مکاتبه خواهیم کرد.
او در پاسخ به این پرسش که زباله های خانگی در این ایام عفونی است، آیا برای دفن آن ها در کوه باباموسی تدابیر خاصی اندیشیده شده است؟ اظهارمی کند: زباله های جمع آوری شده در باباموسی تلنبار می شود و تنها تدبیری که کردیم موفق شدیم فعالیت زباله گردهایی را که در این مکان تردد می کنند ممنوع و آن ها را در خصوص خطرات کرونا آگاه کنیم و مقداری هراس پیدا کردند که به زباله ها دست نزنند اما ما قوه قهریه نداریم.
او با بیان این که شهرداری تلاش می کند فعالیت زباله گردها را کنترل کند اما تعداد نیروها کم و زباله گردها زیاد است، می افزاید: افراد محدودی ماسک و دستکش یک بار مصرف خود را در معابر رها می کنند اما همین تعداد کم نیز موجب شیوع ویروس کرونا می شوند، پاکبان ها ناچارند آن ها را جمع آوری کنند و در معرض خطر قرار گیرند.
معاون خدمات شهری شهرداری بجنورد هم در این باره با بیان این که در ایام شیوع کرونا ویروس علاوه بر این که پرستاران و پزشکان در خط مقدم مبارزه هستند پاکبان ها نیز در خط مقدم دیگری قرار دارند، می افزاید: شهروندان دستکش ها و دستمال های آلوده به ویروس را از طریق سطل های زباله بیرون می ریزند و رفتگران آن ها را جمع آوری می کنند.
«خاکشور» با تاکید بر این که شهروندان باید موارد بهداشتی را رعایت کنند و به فکر رفتگران باشند که با زباله ها سر و کار دارند، ادامه می دهد: زباله ها را باید سر وقت از منزل خارج کرد تا اکیپ زباله بردار شهرداری بتواند به موقع آن ها را جمع آوری کند بدون این که کیسه های زباله توسط گربه یا زباله گردها پاره شده باشد.
او با بیان این که اکیپ شهرداری مدام در حال جمع آوری زباله گردها تا زمان پایان شیوع کروناست، می افزاید: شهروندان به فکر نیروهای خدماتی شهرداری باشند زیرا در این شرایط پاکبان ها در معرض ویروس کرونا قرار دارند.
او می افزاید: تعداد زباله گردها بسیار زیاد است و هر شب تیم اجراییات شهرداری آن ها را جمع آوری و وسایل شان را ضبط می کند اما باز هم فعالیت می کنند.
به گفته او، زباله گردها با جان و زندگی خود و دیگران بازی می کنند و شهروندان در صورت مشاهده زباله گردها با مرکز پیام شهرداری تماس بگیرند تا برای به جمع آوری آن ها اقدام شود.
او از جمع آوری حدود 60 زباله گرد خبر می دهد که وسایل شان ضبط و در طول روز اکیپ های تخلیه جعبه ها و گاری های زباله بیشتر شده است.
شب از نیمه گذشته، کرونا در کیسه زباله یکی از کوچه های مرکز شهر خوابیده است و با صدای پای زباله گرد بیدار می شود. چند دقیقه دیگر خود را روی کول زباله گرد می بیند که نفس زنان در پیچ کوچه گم می شود تا به کیسه های دیگر زباله سرک بکشد. دل تو دل کرونا نیست، دوستانش در میان کیسه های دیگر منتظر او هستند...!