طرح فاصله گذاری هوشمند اجتماعی از دیروز همزمان با فعالیت دوباره اصناف و مشاغل کم خطر آغاز شد. در پی مصوبه ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا، شیوه نامه اجرای این طرح در واحدهای صنفی مبتنی بر بخشنامههای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت کشور بر این اساس است که واحدهای صنفی مجاز به بازگشایی موظف هستند از تاریخ بیست و یکم ماه جاری با مراجعه به درگاه اطلاعرسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ضمن ثبتنام در این درگاه برای دریافت گواهی سلامت، بارکد مربوطه و نصب آن در محل کسب اقدام کنند. توقع این بود که شهروندان و کسبه با توجه به شیوع کرونا به رعایت دستورالعمل مرتبط و حفظ فاصله لازم اقدام کنند اما بجنورد روز گذشته ماجرای دیگری را تجربه کرد و عملاً بسیاری از کسبه و شهروندان نکات لازم را رعایت نکرده بودند، به گونه ای که بسیاری از افراد بدون ماسک در رفت و آمد و انجام فعالیت اقتصادی بودند. در حالی که قرار بود بارکد سلامت روی مغازه ها نصب شود اما عملاً نشانی از آن وجود نداشت و برخی خبر نداشتند این بارکد چیست؟ خبرنگار ما گزارش داد: از ابتدای خیابان شریعتی شمالی، ترافیک دیده می شد، هر چقدر به سمت چهارراه مخابرات نزدیک می شدم، ترافیک سنگین تر و تردد بیشتر می شد به نحوی که از چهارراه شهید صفا و کوچه وداد گره ترافیکی سنگینی ایجاد شده بود و صدای بوق خودروها گوش ها را آزار می داد. روز گذشته مشاغل مختلفی که در این خیابان فعالیت می کردند باز و فعال بودند. در یک خیابان مراسم ترحیم برای یک تازه فوت شده برگزار و ردیف ردیف صندلی برای مهمان ها در کوچه و خیابان چیده شده بود و انگار کسی توجهی به کرونا نداشت. در چهارراه مخابرات اما وضعیت ترددها بسیار سوال برانگیز بود و شهروندان به ترافیک خودروها اضافه شده بودند. 2 کارگر در حال موزاییک کردن بخشی از پیاده رو و تدابیر بهداشتی را رعایت نکرده بودند. یک فروشنده لباس در این باره گفت: مستاجر هستم و چکم برگشت خورده است و برای تامین معاش مغازه ام را باز کرده ام و ترسی از ابتلا به ویروس کرونا ندارم! حجم عظیم ترددها موجب هراس می شد.
خبرنگار ما نوشت: در مسیر منتهی به یکی از خیابان های پرتردد و اصلی شهر به ندرت می شد اندک صنف هایی مانند طلا فروشی ها و آبمیوه و اغذیه فروشی ها را یافت که تعطیل باشند. هر چند از مشاغل دیگر چندین فروشگاه دیده می شد که کرکره های مغازه خود را بالا نبرده بودند اما بقیه مشاغل فعالیت خود را آغاز کرده بودند. برخی با نصب برگه ای، نشانی اینترنتی خود را به مشتریان داده بودند تا بتوانند در صورت نیاز خرید کنند. اما بقیه مشاغل از لباس فروشی ها گرفته تا کیف و کفش، لوازم آرایشی، عطر و موبایل فروشی ها فعال بودند و برخی از مردم بی توجه به هشدارهای لازم در مورد شیوع کرونا و بدون رعایت موارد بهداشتی در خیابان تردد می کردند. در پشت شیشه هیچ یک از مشاغل کد بهداشتی دیده نمی شد.
برخی از مردم در مکان های سربسته و شلوغ مانند پلاستیک فروشی ها سرگرم خرید بودند. یکی از کسبه جوان در پاسخ به این سوال ما که آیا کد بهداشتی برای فعالیت مغازه اش دریافت کرده است؟ اظهارکرد: در این باره اطلاع چندانی نداشتم اما یکی از همکارانم گفت باید این کد را با ثبت نام در سامانه وزارت بهداشت دریافت کنیم و من هنوز ثبت نام نکرده ام. اما صاحب یک کفاشی از فعال نبودن سامانه و خطا دادن آن گفت و افزود: چندین بار تلاش کردم وارد سامانه شوم اما مشکل داشت. وی ادامه داد: ما مشکلات مالی زیادی داریم و نمی توانیم تا طی مراحل پرپیچ و خم دریافت کد بهداشتی منتظر بمانیم. البته خبرنگار ما به راحتی وارد سامانه وزارت بهداشت و سامانه اطلاعات اصناف و صنایع شد و با هیچ مشکلی رو به رو نشد.
یک فروشنده مسن هم غرولندکنان افزود: من نمی دانم سامانه و کد بهداشتی چیست و مغازه ام را باز کرده ام.یک بانوی آرایشگر در همین خصوص گفت: ای کاش تدابیری اندیشیده شود تا صنف ما بتواند فعالیت خود را با رعایت مسائل بهداشتی آغاز کند.در عین حال، یک جوان که از 2 سال گذشته در یکی از پاساژهای بجنورد مغازه پوشاک دارد، اظهارکرد: 2 ماه اجاره مغازه ام عقب افتاده است و از مسئولان انتظار داریم هر چه سریع تر برای شروع به کار شاغلان در پاساژها تصمیم گیری کنند.کاسبی دیگر تصریح کرد: با وجود این که اطلاعات درست را در سامانه یاد شده وارد می کنم اما پیغام می دهد که اطلاعات درست نیست و هر چه پیگیری کردم موفق نشدم. در همین خصوص «مهدی امیدوار» رئیس اتاق اصناف مرکز استان گفت: یکی از الزامات صنوفی که مشمول آغاز فعالیت شدند ثبت نام در سامانه salamat.gov.ir است و البته تعدادی هنوز نتوانسته اند وارد این سامانه شوند زیرا این سایت تازه راه اندازی و اعلام شده این مشکل به زودی برطرف می شود.
او ادامه داد: بعد از این که متقاضی ثبت نام کرد یک کد رهگیری می گیرد و با لینکی که به دست می آورد می تواند مراجعه کند و دستورالعمل بهداشتی را بگیرد.او با اشاره به این که مشکل ثبت نام به مرور و در 2، 3 روز آینده برطرف و بازرسی ها تشدید می شود، اظهارکرد: اگر صنفی بهداشت فردی و فاصله کارکنان و موارد دیگر را رعایت نکند بازرسان اصناف، بهداشت و نیروی انتظامی بدون این که اخطار بدهند، آن را پلمب می کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که برای افرادی که در پاساژها فعالیت می کنند و هنوز اجازه بازگشایی مغازه خود را ندارند، چه تمهیداتی اندیشیده شده است؟ گفت: یکی از نگرانی های ما صنوفی است که در پاساژها فعالیت می کنند و اغلب شان کیف، کفش و پوشاک و این ها قشر ضعیفی هستند که چون نمی توانستند در حاشیه خیابان مغازه ای را اجاره کنند در پاساژها مشغول به فعالیت شده اند و پروتکل کنونی اجازه نمی دهد این پاساژها باز شوند.وی ادامه داد: بر این اساس با استاندار مکاتبه کردیم که پاساژهایی که تهویه خوبی دارند و می توانند تبادل هوا ایجاد کنند، با دقت بیشتری باز شوند. او درباره فعالیت آرایشگاه ها اظهارکرد: بیشتر این آرایشگرها مستاجر هستند، ضمن این که چیزی به شروع ماه رمضان نمانده است و دیگر برای کسب و کار فرصتی ندارند و قطعا ضربه خواهند خورد.
«امیدوار» افزود: در سایر استان ها با تمهیداتی که اندیشیده شده آرایشگرها مشتری های خود را به شکل یک نفر و رعایت موارد بهداشتی پذیرش می کنند و ما در استان درخواست دادیم چنین اتفاقی بیفتد.به گفته وی، 80 درصد صنوف در استان مستاجر هستند یعنی اجاره خانه یا مغازه می دهند و ناچار هستند فعالیت کنند.وی با اشاره به این که به نظر ما آرایشگرها و پاساژها هم باید وارد پروتکل شوند زیرا جزو صنوف ضعیف هستند، گفت: سخت گیری ها در خصوص مشاغلی که باید کد بهداشتی را از سامانه دریافت کنند از هفته آینده شروع می شود و بازرسان در این مدت موارد دیگر را بررسی می کنند.
در عین حال دکتر «دلشاد» معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی با بیان این که تمام نرم افزارها زمانی که میزان ورود به آن ها افزایش یابد، دچار مشکل می شوند و جوابگو نیستند، گفت: متقاضیان کد بهداشتی تا یک هفته فرصت دارند در سامانه ثبت نام کنند و در واقع افراد به شکل آنلاین تعهد می دهند که پروتکل ها را خوانده ایم و اجرا می کنیم و نداشتن آن مبنی بر این است که کسی نمی تواند چنین چیزی را تعهد بدهد و واحد صنفی خود را باز کند ولی داشتن این کد بهداشتی به این معنی نیست که برای واحد صنفی با یک ثبت نام همه چیز حل است.وی ادامه داد: واحدهای صنفی باید از آدرسی که به آن ها داده می شود پروتکل را بگیرند و آن را اجرایی کنند ضمن این که در بازرسی های ما فقط یک آیتم کد بهداشتی مد نظر است ولی این که موارد را رعایت می کنند یا نمی کنند مقوله ای دیگر است.او با بیان این که فردی که کد بهداشتی را نداشته باشد نمی تواند فعالیت کند، اظهارکرد: فردی که کد داشته باشد و در بازرسی های ما پروتکل ها را اجرا نکند باز هم جلوی فعالیت اش گرفته می شود و بعد از یک هفته برخوردهای قضایی صورت می گیرد.او با اشاره به این که تعداد مراجعه کنندگان به سایت در روزهای اول بالاست و موجب می شود جوابگو نباشد، گفت: ممکن است سامانه در روزهای اول اشکالاتی داشته باشد که افراد آن را به ما اطلاع دهند تا به تهران منتقل کنیم.وی خاطرنشان کرد: با صنوف تا هفته آینده که این کد بهداشتی را باید دریافت کنند از طرف بهداشت برخورد قضایی نمی شود.او با تاکید بر این که تعداد بازرسی ها بسیار بیشتر خواهد شد، گفت: فاصله بازرسی های مان را باید کوتاه تر کنیم ضمن این که از برخی صنوف مانند موبایل و عطر فروشی ها و بوتیک ها بازرسی بهداشتی زیادی صورت نمی گرفت زیرا بیشتر بازرسی های ما از صنوفی که با سلامت مردم در ارتباط بودند مانند رستوران ها، اغذیه ها، فست فودها، استخرها و ورزشگاه ها بود و به طور قطع حجم بازرسی های ما خیلی زیاد می شود که از عهده بازرسان به تنهایی بر نمی آید.دکتر «دلشاد» اضافه کرد: در همین راستا با بسیج تشریک مساعی خواهیم کرد تا از نیروهای آن برای افزایش تعداد بازرسی ها استفاده شود و البته گزارش های مردمی هم مهم است و در صورت مشاهده رعایت نشدن موارد بهداشتی به ما اطلاع دهند.وی با بیان این که خود کاسبان نیز باید پروتکل را مطالعه و رعایت کنند زیرا بیشتر از هر کسی در معرض خطر و این پروتکل ها حافظ مردم و خود کسبه هستند، تصریح کرد: برخی مشاغل و فضاها نمی توانند فاصله گذاری را رعایت کنند بنابراین برخی صنوف مثل تالارهای عروسی یا آرایشگاه ها و مکان های بسته مثل بازارچه ها و پاساژها جزو مشاغلی هستند که نمی توانند فعالیت کنند، این موضوع دستورالعمل کشوری است.