مرتضوی
سرانجام بعد از 4 ماه تعطیلی کتابخانه های عمومی، بنا بر تصمیم ستاد ملی مبارزه با کرونا، در آن ها به روی تشنگان دانایی و شیفتگان کتاب از یکم تیر باز شد تا علاقه مندان با استشمام عطر کاغذ و دانایی جانی دوباره بگیرند.
قدم در بزرگ ترین کتابخانه شهر بجنورد می گذارم؛ کتابخانه ای که بعد از سکوت 4 ماهه فعالیت اش را با حضور اعضا آغاز کرده است. در همان ابتدا با اطلاعیه ای که روی در ورودی کتابخانه با عنوان «لطفا با ماسک و دستکش وارد شوید»، نصب شده است، مواجه می شوم. فضای کتابخانه همچنان سوت و کور است و خبر چندانی از مراجعه کنندگان نیست.
ورودی کتابخانه کودکان با نصب نایلون مسدود و با یک اطلاعیه مزین شده است و در بخش نابینایان همه چیز طبق دستور العمل پیش می رود. با این که چند روزی از میزبانی کتابخانه های عمومی از اعضا و کاربران نمی گذرد اما به نظر می رسد هنوز آن ها اجازه به امانت بردن کتاب را ندارند. یکی از کاربران با حضور در بخش مخزن، از کتابدار می خواست کتاب مورد نیاز او را در اختیارش بگذارد تا در فرصت باقی مانده به کنکور بتواند مطالعه کند،اما نکته جالب توجه این بود که کتابدار از این که اجازه به امانت دادن کتاب را ندارد، سخن می گفت و رف خوانی را دلیل اصلی این امر بیان می کرد.
با کتابدار همکلام می شوم و او رف خوانی را حرکتی سالانه و به منظور کنترل موجودی مجموعه، پویایی و به روز کردن و خروج منابع فرسوده بیان می کند که بین یک هفته تا 10 روز به طول می انجامد و هنوز این مرحله تکمیل نشده است و از این رو نمی توان کتابی را به امانت داد. او حضور کارکنان طی 2، 3 هفته گذشته را به منظور آماده سازی کتابخانه و ضد عفونی بیان می کند و می افزاید: متاسفانه تا پایان رف خوانی نمی توان کتابی را به امانت داد.
نکته قابل توجه این است که چرا با وجود حضور کارکنان در مدت یک ماه، برای سامان دهی وضع موجود اقدام نشده است تا در شرایطی که میزبان اعضا و کاربران هستند بتوانند به درستی خدمات ارائه دهند و این گونه حق بهره مندی اعضا از منابع کتابخانه ای آن هم بعد از وقفه ای طولانی گرفته نشود؟ مخزن که این روزها باید به مکانی پر رفت و آمد برای شیفتگان به کتاب تبدیل می شد، حالا به انباری کتاب هایی که از امانت بازگشته اند تبدیل شده است و علاقه مندان باید همچنان منتظر بمانند.
سری به سالن های مطالعه می زنم، چند نفری سخت مشغول مطالعه اند و از همان روز نخست حضور پیدا کردند و نخواستند فرصت را از دست بدهند. بخشی که به شرط رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و تغییر در چیدمان میز و صندلیهای مطالعه فعال شده و استفاده اعضا از سالن های مطالعه با رعایت نوبت امکان پذیر است، اگرچه اعضای حاضر در این فضا فاصله اجتماعی را تا حدودی رعایت کرده اند اما خبری از استفاده از ماسک نیست و خیلی ها بی خیال دستورالعمل ها غرق در مطالعه اند.
اما در کتابخانه آیت ا... «موسوی بجنوردی» وضع به گونه ای دیگر است. این جا اگر چه از رف خوانی خبری نیست و به گفته کتابدار این کتابخانه، این اقدام نوبتی توسط کتابخانه ها انجام می گیرد اما باز هم خبر چندانی از اعضا نیست و تعطیلی بخش کودک و نوجوان خود مزید بر علت شده است.طبق گفته کتابدار، همیشه شروع فصل تابستان و آغاز سال تحصیلی 2 زمان اصلی برای عضویت در کتابخانه هاست، در حالی که درست در نخستین روزهای تابستان هیچ خبری از حضور اعضا نیست و در این مدت با ریزش شدید آن ها رو به رو بوده ایم.
از نگاه او، برگزاری نشست های کتابخوان، نقد کتاب و... عوامل اصلی رونق کتابخانه هاست که تعطیلی آن ها به رکود فعالیت های فرهنگی در این محافل دامن زده است. با این وجود او از حضور پیرمردها در این روزها به عنوان اعضای مشتاق یاد می کند و معتقد است: برای رسیدن به شور و نشاط گذشته در کتابخانه ها و شرایط عادی چند ماه زمان لازم است.اما در این میان مدیرکل کتابخانه های عمومی در خصوص چرایی آماده نکردن فضای کتابخانه ها در مدت بازگشایی و پیش از پذیرش اعضا از این که طبق دستورالعمل ستاد ملی مبارزه با کرونا و دولت عمل شده است، سخن می گوید و می افزاید: این اقدام هر سال انجام می شود و تمام کتابخانه ها موظف به انجام آن هستند. «جهانی» خاطرنشان می کند: رف خوانی 30 تا 40 روز زمان می برد و 20 روزی می شود که در کتابخانه ها شروع شده است.