شیری
این روزها کاهش نرخ دام زنده در حالی رخ می دهد که قیمت گوشت قرمز در بازار ثابت است و تغییری نمی کند و دامداران معتقدند: بازار گوشت قرمز گرفتار دلالی های کلان شده است.
بررسی ها از بازار دام زنده نشان می دهد که قیمت هر کیلو دام زنده سبک 53 تا 55 هزار و دام سنگین 40 هزار تومان است، در حالی که قیمت گوشت قرمز بره که 135 تا 140 و گوساله 120 تا 125 هزار تومان تعیین شده بود همچنان در همین قیمت ثابت و آب از آب تکان نخورده است.
بسیاری از دامداران و حتی مسئولان بر این باورند که کاهش قیمت دام زنده تحت تأثیر کاهش بارندگی ها و خشکسالی در مراتع است.
با یک حساب سرانگشتی می توان دریافت که اختلاف قیمت گوشت از کشتارگاه تا بازار 35 هزار تومان است ضمن این که دیگر آلایشات از جمله کله پاچه، دل و جگر، پوست، دنبه و... هم مازاد بر گوشت دستخوش سودجویی ها و واسطه گری ها و لازم است متولیان امر تدابیری بیندیشند تا این اختلاف قیمت به حداقل برسد.
به سراغ یک فعال در عرصه کشتار و خرید و فروش دام در بازار می رویم تا دلایل گرانی گوشت را جویا شویم. «بیدکی» می گوید: یک هفته قبل از نوروز، هر کیلو گوشت همراه با استخوان را کیلویی 96 هزار تومان به کشتارگاه تحویل می دادیم اما اکنون کیلویی 90 تا 91 هزار تومان تحویل می دهیم.
وی با بیان این که دام زنده سنگین قبل از عید نوروز کیلویی 50 هزار به کشتارگاه تحویل داده می شد و اکنون کیلویی 40 هزار تومان داده می شود، می افزاید: قیمت هر کیلو دام زنده سنگین در بازار از کیلویی35 به 25 هزار تومان کاهش یافته است.
وی دلیل کاهش قیمت دام زنده را روانه شدن دام ها به کشتارگاه ذکر و خاطرنشان می کند: به دلیل خشکسالی های اخیر و نبود علوفه، بسیاری از دامداران حتی دام های داشتی را هم روانه کشتارگاه می کنند و این افزایش عرضه باعث کاهش قیمت دام زنده شده است.وی اظهارمی کند: با شرایط موجود احتمال این که قیمت دام زنده سنگین به 17 تا 18 هزار تومان کاهش یابد، وجود دارد اما مسئله ای که باعث گلایه همه شده این است که چرا قیمت گوشت متعاقب قیمت دام زنده کاهش نمی یابد؟
وی ادامه می دهد: براساس برآوردهای انجام شده یک لاشه دام 300 کیلویی با 20 تا 25 درصد استخوان، باید قیمت گوشت قرمزش90 هزار تومان باشد اما با این که دنده و دیگر آلایشات هم دارد اکنون 125 هزار تومان عرضه می شود.
وی خاطرنشان می کند: این میزان اختلاف قیمت بین دام زنده و گوشت قرمز به دلیل مدیریت های ضعیف است و عمده سود را قصاب می برد و دامداران با این شرایط فلج می شوند.
یک کارشناس و مسئول خرید و فروش دام سبک که خودش دامدار است، در این باره می گوید: قیمت هر کیلو بره نر 53 تا 54 هزار و بره ماده 45 تا 50 هزار تومان است که به طور متوسط هر بره 40 کیلویی 18 کیلو گوشت می دهد.
«محراب» هم کمبود علوفه و نبود آذوقه زمستانه را عامل روانه شدن دام به کشتارگاه می داند و می گوید: زمانی که عرضه در بازار زیاد باشد روند قیمت ها کاهشی می شود با این وجود دامداران حتی بره هایی را که برای زاد و ولد هستند، روانه کشتارگاه می کنند.
وی اظهارمی کند: قیمت نهاده های دامی بسیار بالاست که هزینه های دامداری را افزایش می دهد و عشایر هم ناگزیر دام های شان حتی میش های داشتی را روانه کشتارگاه کرده اند.
وی خاطرنشان می کند: این روزها بازار مشخصی نداریم و قیمت ها روزانه تغییر می کند و به نظر می رسد بر همین اساس باید روند قیمت گوشت قرمز کاهشی باشد.
وی اختلاف قیمت بالای گوشت قرمز را با دام زنده، خشک شدن گوشت از کشتارگاه تا بازار، دنبه، کله پاچه، پوست و دیگر آلایشات می داند و اضافه می کند: از آن جایی که عمده آلایشات دامی با قیمت های کمتری در بازار عرضه می شود، ناگزیر قیمت گوشت باید بالاتر باشد تا این قیمت ها را پوشش دهد.
وی قیمت هر کیلو گوشت بره را در بازار 140 هزار و بزغاله را 130 هزار تومان ذکر می کند و ادامه می دهد: 40 کیلو دام زنده با قیمت 53 هزار تومان، 2 میلیون و 120 هزار تومان می شود که از این دام تنها 18 کیلو گوشت استحصال می شود ضمن این که دیگر آلایشات هم باقی می ماند و تعیین قیمت 130 تا 135 هزار تومان برای گوشت قرمز منصفانه است.
رئیس اتحادیه دامداران و دامپروران خراسان شمالی هم که به شدت از اختلاف قیمت دام زنده و گوشت قرمز گلایه مند است، می گوید: در حالی که قیمت دام زنده پایین است اما قصاب ها همیشه گوشت را با قیمت بالا می فروشند.«حصاری» می افزاید: در حالی که قیمت دام زنده (بره) بین 53 تا 55 هزار تومان یا گوساله 43 هزار تومان شده است اما قصابی ها قیمت ها را کاهش نداده اند و کسی بر این وضعیت نظارت ندارد.
وی خاطرنشان می کند: قصاب لاشه دام را از دامدار کیلویی 90 هزار تومان تحویل می گیرد و 125 هزار تومان می فروشد ضمن این که علاوه بر این میزان سود، آلایشات هم نصیب قصاب می شود.
به گفته وی، برای قیمت گذاری گوشت قرمز کار کارشناسی دقیقی انجام نمی شود، در حالی که باید از یک دامدار در تعیین نرخ گوشت قرمز نظرخواهی کنند و طی سال های متمادی به عنوان مدیرعامل این اتحادیه به جلسات برای تعیین نرخ گوشت قرمز دعوت نشده ام.
وی خاطرنشان می کند: اکنون برای این که قیمت گذاری انجام شود به شکل رندومی یک دام لاغر با 30 درصد افت استخوانی را کشتار می کنند و همان را مرجع قیمت گذاری می دانند.
وی با اشاره به قیمت لاشه دام و قیمت مصرف کننده معتقد است: تمام سود ناشی از کشتار و عرضه گوشت را قصابی ها می کنند و دامداران با وجود زحمت فراوان سود چندانی عایدشان نمی شود.
وی اذعان می کند: ما نمی خواهیم در جلسات صاحب کرسی باشیم اما می خواهیم با تعیین قیمت دقیق گوشت قرمز از تولیدکننده و مصرف کننده حمایت کنیم.
رئیس اتحادیه مرغ فروش ها، قصابی ها، تخم مرغ و لبنیات فروشان بجنورد که مبنای تعیین قیمت گوشت قرمز را جدول آنالیز می داند، می گوید: این آنالیز قیمت با حضور مسئولان در تنظیم بازار که در کشتارگاه حضور یافته اند و نحوه کشتار و گوشت حاصل شده از دام زنده را بررسی کرده اند، برآورد شده که علاوه بر آلایشات دامی، هزینه های حمل، کشتار و... نیز مشخص شده است.
«قاسم زاده» می افزاید: براساس مصوبه تنظیم بازار، اتحادیه دامداران مکلف است اول هفته قیمت دام زنده را به شکل مکتوب به ادارات مربوطه که در تنظیم بازار حضور دارند، اعلام کند.به گفته وی، سازمان صمت قیمت دام زنده را در آنالیزی که مشخص شده است قرار می دهد و بر این اساس قیمت گوشت قرمز به واحدهای قصابی اعلام می شود.
وی خاطرنشان می کند: اگر روند قیمت دام زنده افزایشی یا کاهشی باشد، قیمت گوشت هم بر همین اساس تغییر می کند.به گفته وی، طی یک ماه و نیم اخیر در بازار گوشت قرمز شاهد افزایش قیمت گوشت بره تا 160 هزار و کاهش آن تا 140 هزار تومان بوده ایم و دلیل نوسان آن قیمت دام زنده بوده است.
به گفته وی، اکنون قیمت دام به ثبات رسیده است اما به دلیل کاهش بارندگی ها و خشک شدن مراتع تعداد بیشتری دام روانه کشتارگاه می شوند که در قیمت دام زنده تأثیرگذار خواهد بود در نتیجه ممکن است در یک مقطع دیگر به دلیل کمبود دام زنده، روند قیمت گوشت قرمز افزایشی شود و به نظر می رسد باید به گونهای مدیریت شود که با این معضل در بازار مواجه نشویم.