دغدغه ای به نام شهریه مدارس غیرانتفاعی
در حالی به آخرین روز مرداد 1403 رسیده ایم که هنوز بعضی از والدین دانش آموزان برای ثبت نام فرزندشان در مدارس تلاش می کنند، برخی از این مدرسه به آن مدرسه برای ثبت نام سرگردانند و جمعیت قابل توجهی هم ثبت نامشان در مدارس قطعی شده است. نگاهی به مدارس دولتی به خصوص بجنورد نشان می دهد که استقبال بسیار زیادی از این مدارس شده اما عملاً ظرفیت پذیرش و ثبت نام در مدارس یاد شده محدود است و بعضی خانواده ها از سر ناچاری و برخی نیز با رغیت برای ثبت نام در مدارس غیرانتفاعی اقدام کرده اند. موضوع قابل توجه درباره ثبت نام در مدارس غیرانتفاعی، شهریه بالای آن هاست که دغدغه ای برای والدین ایجاد کرده است، اگر چه موضوع کیفیت آموزشی ارائه شده در آن ها، جمعیت دانش آموزان هر کلاس و فضای فیزیکی مدرسه نیز جزو مسائل بسیار مهمی است که توجه به آن ها ضروری است. مهر در گزارشی به دغدغه ای به نام شهریه مدارس غیرانتفاعی پرداخته است که آن را مرور می کنیم: والدینی که فرزندانشان را در مدارس غیرانتفاعی ثبت نام کردند با اظهار نظرهای متفاوتی از سوی اولیای مدارس بابت شهریه سال تحصیلی آینده رو به رو شدند. طبق اعلام مدیران مدارس، شهریه برخی از مدارس غیرانتفاعی ۷۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش مییابد. اما سوال این جاست که واقعاً میزان شهریهها برچه مبنایی تعیین میشود و آیا نظارتی بر وضعیت مدارس غیرانتفاعی استان وجود دارد؟ از سویی دیگر مؤسسان مدارس غیردولتی درخواست افزایش شهریه را به وزارت آموزش و پرورش داشتند.
افزایش دو برابری شهریه
مهدیس سه سال است که دانش آموز مدرسه غیرانتفاعی است، مادر او از شهریه سال قبل میگوید و ادامه میدهد: سال گذشته شهریهای که به مدرسه پرداخت کردیم ۹ میلیون تومان بود. پایان اردیبهشت مدیر مدرسه از افزایش ۲۵ درصدی شهریه برای سال تحصیلی آینده خبر داد.وی اضافه میکند: خردادماه برای گرفتن کارنامه و ثبت نام در مقطع بالاتر به مدرسه مراجعه کردیم به ما اعلام شد که شهریه سال آینده ۱۷ میلیون تومان است که یعنی میزان شهریه دوبرابر خواهد شد. مادر یگانه هم که دخترش دانش آموز این مدرسه است، عقیده دارد: شهریه مدارس غیرانتفاعی براساس شاخصهایی تعیین میشود اما موضوع این جاست که مکان اغلب مدارس غیرانتفاعی استیجاری و فضای کلاسهای درس کوچک و طوری است که نیمکتهای دانش آموزان به هم چسبیده است. او میگوید: با این وجود مدیر مدرسه ادعا دارد که شهریه اعلامی از دیگر مدارس کمتر است.
نرخهای متفاوت
مادر کوروش که امسال کلاس اولی است از نرخهای متفاوت شهریه مدارس غیرانتفاعی میگوید و میافزاید: بهمن ماه برای ثبت نام پایه اول به مدرسهای مراجعه کردم که مبلغ شهریه برای سال بعد را ۱۳ میلیون تومان عنوان کردند. اردیبهشت ماه برای تکمیل مدارک مراجعه کردم که مدیر از شهریه ۱۷ میلیونی سخن میگفت و اول مردادماه از مدرسه پیامی ارسال شد که شهریه ۱۹ میلیون تومان است. وی تصریح میکند: مبلغ ۵ میلیون تومان به مدرسه بابت بیعانه پرداخت کردیم و اکنون واقعاً پرداخت ۱۹ میلیون تومان شهریه برای یک مدرسه کوچک بدون فضای بازی و ورزش، بسیار زیاد است. پدر امیرحسین که فرزندش در پایه ششم یک مدرسه غیرانتفاعی تحصیل میکند، میگوید: ازسال اول ابتدایی فرزندم، هر سال تحصیلی ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش شهریه داشتیم اما از اردیبهشت ماه زمزمه افزایش ۴۰ تا ۵۰ درصدی شهریه در مدرسه وجود داشت. وی اضافه میکند: مدرسه پسرم فضای بزرگی نسبت به مدارس غیرانتفاعی دیگر بجنورد دارد و همچنین برنامههای فوق العاده پرباری دارد اما افزایش چشمگیر شهریه باعث شده برخی از خانوادهها از ثبت نام فرزندشان در مقطع بالاتر برای خودداری کردند.
هزینههای فوق برنامهها
پدر روزبه اما از دریافت هزینههای جانبی مدارس غیرانتفاعی به بهانه فوق برنامهها گلایه دارد و بیان میکند: شهریه تحصیلی سال قبل مدرسه پسرم ۱۳ میلیون تومان بود اما مدیر مدرسه تا هزینه برگههای امتحان دانش آموزان را هم از اولیا دریافت کرد. وی میافزاید: به دنبال تغییر مدرسه پسرم بودم که هر جا مراجعه میکردیم نرخهای متفاوتی را عنوان کردند و حتی شهریه یکی از مدارس غیرانتفاعی در بجنورد ۳۴ میلیون تومان است.
شهریه مقطع ابتدایی گرانتر از مقطع متوسطه
مادر یاسین میگوید: شهریه مدارس غیرانتفاعی ابتدایی بجنورد، گرانتر از شهریه مقطع متوسطه اول مدارس است. وی ادامه میدهد: شهریه سال تحصیلی قبل، پسرم ۱۱ میلیون تومان بود اما برای امسال شهریه ۱۸ تا ۲۰ میلیون تومان را اعلام کردند این درحالی است که این مدرسه فضای مناسبی برای بازی بچهها ندارند و در زنگهای تفریح دانش آموزان در کلاس میمانند. مادر ریحانه و رایحه هم که فرزندانش در یکی از مدارس خاص غیرانتفاعی تحصیل میکنند، میگوید: یک دخترم در پایه چهارم و دختر دیگرم در پایه دوم تحصیل میکنند و سال قبل شهریه مدرسه شان ۱۰ میلیون تومان بود که با هزینههای برنامههای فوق العاده حدود ۲۵ میلیون تومان به مدرسه پرداخت کردیم. وی ادامه میدهد: خردادماه به ما اعلام کردند، شهریه سال تحصیلی آینده ۱۶ میلیون تومان است اما هفته قبل به اولیا پیام دادند که شهریه ۱۷ میلیون تومان میشود.وی اضافه میکند: آموزش و پرورش به وضعیت مدارس غیرانتفاعی نظارتی ندارد، فضا و امکانات و همچنین برنامههای مدارس غیرانتفاعی از مدارس دولتی کمتر است و بابت هر برنامهای از اولیا هزینه دریافت میشود. او هم مانند برخی از اولیا عنوان میکند: واقعاً پرداخت این هزینه برایمان مقدور نیست.
شرایط خاص ثبت نام
محمد هم دانش آموز یکی از مدارس غیرانتفاعی بجنورد است که شهریه سال قبلش ۱۰ میلیون تومان بود، پدرش میگوید: در این مدرسه تست شخصیت شناسی انجام میشود و زمان ثبتنام از اولیا مصاحبه میشوند و طبق شاخصهایی با ثبت نام دانش آموز در آن جا موافقت میشود. او عنوان میکند: اما با این وجود و شرایط خاص ثبت نام، امکانات و فضای مناسبی برای دانش آموزان وجود ندارد. او اضافه میکند: برای سال تحصیلی آینده هم اعلام کردند باید ۲۰ میلیون تومان شهریه بپردازیم یعنی افزایش ۱۰۰ درصدی شهریه داریم. یکی دیگر از والدین دانش آموزان هم میگوید: اواسط سال تحصیلی گذشته به اولیای یک مدرسه غیرانتفاعی در بجنورد گفته شد که آموزش و پرورش در اعلام شاخصهای مدرسه اشتباه کرده و باید مبلغ بیشتری بپردازند که این مسئله تا چندماه دغدغه والدین شده بود که در نهایت با اعتراضهای اولیا این موضوع خاتمه یافت اما این مدرسه برای سال تحصیلی آینده شهریه ۱۸ میلیون و۹۰۰ هزار تومان را به اولیا اعلام کرده است. پدر ماهان هم به نرخهای متفاوت شهریه در مدارس غیرانتفاعی بجنورد اشاره و تاکید میکند: اغلب فضای مدارس غیرانتفاعی استیجاری است و کلاسها کوچک و در برخی مدارس ابتدایی، معلمان و مدیران کم تجربه و تازه کار هستند و مهارت رفتار با دانش آموزان امروزی را نمیدانند. مادر مهراب هم میگوید: سال قبل شهریه مدرسه پسرم ۱۲ میلیون تومان بود که زمان ثبت نام سخت گیری های فراوانی از سوی مدیر مدرسه شاهد بودیم که از ثبت نام در مدارس دولتی خستهکننده و سختتر بود. وی میافزاید: اردیبهشت ماه به ما اعلام شد حداقل افزایش برای سال بعد شهریه ۳۵ درصد است. یکی دیگر از والدین هم عنوان میکند: فقط تعداد مدارس غیرانتفاعی کمی در بجنورد هستند که امکانات و امتیازات خاصی دارند.
افزایش ۴۰ درصدی شهریه مدارس غیرانتفاعی
به سراغ مدیرکل آموزش و پرورش خراسان شمالی رفتیم و از او درباره نرخ شهریه مدارس غیرانتفاعی برای سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ پرسیدیم. ابوالقاسم اکبری میگوید: شهریه مدارس غیردولتی در استان بنا بر مصوبات جلسات شورای نظارت بر عملکرد امور مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی برای سال تحصیلی آینده حداکثر تا ۴۰ درصد افزایش مییابد. وی با تاکید بر این که مبالغ مربوط به فعالیتهای فوق برنامه جز شهریه محسوب نمیشود، خاطرنشان میکند: پرداخت مبالغ فوق برنامه به توافق بین والدین و مدرسه بستگی دارد که در صورت پرداخت، دانش آموز از این خدمات فوق برنامه بهره مند میشود. شهریه مدارس غیرانتفاعی براساس نوع فعالیتها، پایه تحصیلی، ساعتهای فوق برنامه متفاوت است.
ابلاغ شهریه سال تحصیلی به مدارس
رئیس سازمان مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش هم چندی قبل با اشاره به این که شهریه مدارس برای سال تحصیلی جدید براساس مواد ۱۵ و ۱۶ قانون تأسیس مدارس غیردولتی به استانها ابلاغ شد، عنوان میکند: در ماده ۱۵ قانون، ۷ آیتم برای تعیین شهریه ابلاغ شده است. احمد محمودزاده اضافه میکند: در ماده ۱۵ آمده است الگوی تعیین شهریه مدارس و الگوی تعیین شهریه مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی با توجه به دوره تحصیلی، سطح آموزشی و پرورشی، برنامه سال تحصیلی، فعالیتهای فوقبرنامه، فضای فیزیکی و تجهیزات و شرایط منطقهای و رتبهبندی سالانه مدارس و نرخ تورم رسمی کشور که از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام میشود، توسط شورای سیاستگذاری، برنامهریزی و نظارت مرکزی تهیه میشود. وی بیان میکند: مدارس بر این اساس، آیتمهای مدنظر خود را در سامانه بارگذاری میکنند که توسط منطقه بررسی و تأیید میشود و در صورت تأیید توسط استانها شهریه آن ها تعیین و به مدارس ابلاغ میشود. البته اگر مؤسس مدرسه اعتراض داشته باشد میتواند آن را منعکس کند و اگر در حق مدرسه اجحاف شده باشد افزایش شهریه را اعمال خواهیم کرد. رئیس سازمان مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش با ابراز این که در سه سال گذشته شهریه برخی مدارس غیردولتی بسیار پایین بود، خاطرنشان میکند: بهعنوان مثال سال گذشته شهریه ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی داشتیم و این ارقام باعث لطمه به مدارس و افت کیفیت سطح آموزشی میشود. با این وجود و با توجه به سطح محرومیت خراسان شمالی به نظر میرسد، پرداخت میزان شهریه اعلامی خارج از توان اغلب اولیا باشد و از سویی دیگر اولیا خواستار افزایش و ارتقای سطح کیفی آموزش در مدارس غیرانتفاعی هستند.