باز هم همان آش و همان کاسه. هر سال تکرار مکررات و معلوم نیست چه زمان می توانیم بدون دغدغه زمستان را بگذرانیم.
برف و باران که بیاید راهبندان هم می آید. راه که بند می آید روستایی جماعت و به ویژه ما روستاییانی که با مرکز استان فاصله داریم نمی دانیم چه کنیم. باید دعا کنیم تا بیمار نشویم، دارو هایمان تمام نشود و تزریقات و کار اداری و خلاصه احتیاج به  چیزی نداشته باشیم وگرنه کارمان زار می شود.تا چه زمان باید منتظر ساخت چند کیلومتر راه تا روستا باشیم.«امیری» ساکن ریین است. این گفته ها درددل های مشترک بسیاری از روستا نشینان ما است.
 از ارکان که به سمت ریین می رویم کوه آلاداغ مانند دژی محکم روبه رویمان قد برافراشته است اما برای رسیدن به این کوه ای کاش این راه سخت را انتخاب نمی کردیم. آسفالت محور ارکان فقط نامی از آسفالت دارد اما دل روستاییان خوش است که حداقل زمستان ها راه بسته نمی شود.از این محور پر پیچ و خم باید گذشت تا به ریین رسید. برای رسیدن به آلاداغ باید این راه را پیمود. راهی که با هر بارندگی و برف بسته می شود و روستاییان برای تردد نه تنها در فصول سرد بلکه در همه مواقع از نداشتن راه مناسب رنج می برند. این زبان حال بسیاری از روستاییان خراسان شمالی است.
 در هر یک از شهرستان های استان ما تعدادی روستا وجود دارد که راه مناسب ندارند و همین امر موجب شده تا بر محرومیت روستاییان افزوده شود.روستای کلاته سهراب، خرق ، کی کی و نظرآباد، پیر بز و بسیاری از روستاهای دهستان گیفان راه مناسب و محور  مواصلاتی ندارند.این روستا ها کم جمعیت هم نیستند و در روستایی مانند ریین جمعیت قابل توجهی هم سکونت دارند.
روستاهای محور گیفان هم راه مناسب ندارند و این در حالی است که یکی از مهم ترین زیر ساخت های توسعه راه مناسب است.
آن هم در استانی مانند خراسان شمالی که نیمی از جمعیت آن در روستا ها زندگی و از طریق کشاورزی امرار معاش می کنند.
این در حالی است که هر سال وعده های زیادی برای ارتقای شاخص راه روستایی داده شده است و در آخرین سفر وزیر راه و شهرسازی هم بر آسفالت 500 کیلومتر راه روستایی تأکید شد که متأسفانه فقط یک پنجم این رقم ساخته شد و بقیه آن تحقق پیدا نکرد.
در مورد لزوم ارتقای شاخص راه روستایی و آسفالت محورهای روستایی یک کارشناس ارشد توسعه روستایی می گوید: توسعه روستاها و ریشه کنی فقر گسترده ای که بر آن ها حاکم است بدون توسعه زیرساخت هایی مانند راه ممکن نیست و راه روستایی یکی از مهمترین خدمات زیربنایی است که نقش و جایگاه ویژه ای در توسعه مناطق روستایی ایفاء می‌کند.
« صداقتی» با بیان این که  جاده ها علاوه بر حمل تولیدات زراعی، عامل اصلی جابجایی مسافران و پیوند دهنده مناطق روستایی و شهرها هستند، بیان می کند: راه ها باعث کاهش زمان حرکت و کاهش قیمت تمام شده کالاهای تولیدی می شوند و از مهمترین شاخصه های توسعه یافتگی در منطقه وجود شبکه حمل و نقل و جاده های ایمن و مناسب برای دسترسی و ارتباط با دیگر مراکز مهم کشور است.
 وی ادامه می دهد: به گفته بسیاری از کارشناسان تاثیر این عامل بر رشد و گسترش دیگر عوامل توسعه انکارناپذیر است و زمینه توسعه از جهات مختلف را فراهم می کند.
 وی اضافه می کند: حمل به موقع و سریع تولیدات، دامپروری، باغی و زراعی از مهم ترین عوامل تأثیر گذار بر اقتصاد روستا است و از سویی در استانی مانند خراسان شمالی توسعه گردشگری نیز از برنامه های سیاست گذاران است که آن هم بدون داشتن راه مناسب امکان پذیر نیست.
وی ادامه می دهد: تعداد زیادی از روستاییان که در سال های اخیر به علت خشکسالی های متوالی دیگر به کشاورزی نمی پردازند هر روز برای دست یافتن به مشاغل مختلف به شهرها ترددمی کنند و نبود و کمبود راه مناسب برای گذران زندگی آن ها مشکل ساز است.وی ادامه می دهد: در خراسان شمالی نبود راه مناسب در حمل و نقل مسافر هم تأثیر دارد و همین امر موجب می شود تا رانندگانی که درمحورهای روستایی کار می کنند با توجه به نیاز روستاییان، هزینه های زیادی را به مردم تحمیل کنند.
وی خاطر نشان می کند:متأسفانه در توسعه راه روستایی استان کارنامه خوبی ندارد و شاخص راه روستایی در خراسان شمالی 45 درصد است که با میانگین کشور فاصله زیادی دارد و این عامل توسعه یافتگی در محاق فراموشی و کمبود اعتبار غرق شده است و وعده هایی که داده می شود هم به بهانه نبود اعتبار عملی نمی شود.اگر به مرور وعده ها بپردازیم خواهیم دید که باید تا سال آینده 500 کیلومتر راه روستایی در استان آسفالت شود و وزیر راه و شهرسازی هم بر این موضوع تأکید داشت.
24 خرداد ماه امسال بود که وزیر راه و شهرسازی وعده داد  تا سال 95 تمامی راه های روستایی خراسان شمالی آسفالت می شود. وی گفت: برای رسیدن به این امر 650 کیلومتر راه این استان در سال جاری آسفالت و روکش خواهد شد. وزیر راه و شهرسازی هم بر نگهداری راه های روستایی آسفالته تأکید کرد.
در آن هنگام عنوان شده بود حدود 500 کیلومتر راه روستایی و 150 کیلومتر راه فرعی در استان نیازمند روکش آسفالت هستند.
این در حالی است که مدیر راهداری اداره کل راه و شهرسازی  در سال 92 گفته بود طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، طی سال جاری 225 کیلومتر راه روستایی باید، روکش و آسفالت شود که این رقم تا سال 94 محقق خواهد شد و در همان سال مدیر کل راه و شهرسازی اعتبار مورد نیاز برای بهسازی و آسفالت 700 کیلو متر راه روستایی را 300 میلیارد تومان عنوان کرد و با اشاره به عقب ماندگی استان در شاخص راه روستایی، اعتبارات اختصاص یافته برای رساندن شاخص آسفالت راه های روستایی خراسان شمالی به میانگین کشوری را ناکافی توصیف کرده بود.
در همین حال به گفته یک کارشناس راه و شهرسازی به طور میانگین برای  احداث هر کیلومتر راه روستایی درخراسان شمالی با توجه به اقلیم منطقه 500میلیون تومان نیاز است و این سوال را مدیر کل هم پاسخ داده و می گوید: برای آسفالت تمام راه های روستایی این استان که حدود  2 هزار و 300 کیلومتر است، بیش از هزار و ۱۶۰ میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است.در همین رابطه وی با اشاره به این که مجموع راه های روستایی خراسان شمالی چهار هزار و ۲۶۵ کیلومتر است، اضافه می کند:  از این میزان تا پایان سال ۹۲ هزار و ۷۸۸ کیلومتر آسفالت شده است و در سال گذشته نیز ۱۵۰ کیلومتر از راه های استان آسفالت شد و مجموع راه های روستایی آسفالته استان به هزار و ۹۳۸ کیلومتر افزایش یافت.
 در عین حال معاون ساخت و توسعه راه های روستایی نیز بیان می کند:  از مجموع راه های روستایی استان 40 درصد آسفالت است و بقیه آن خاکی و شوسه است.
وی یکی از مشکلات در حوزه ساخت راه روستایی در استان را بدهی به پیمانکاران بیان می کند و می گوید: یکی از مهم‌ترین راه‌های روستایی در حال اجرا محور گیفان -  قزلقان است که برای ساخت این محور تلاش زیادی شده است.
در عین حال نمایندگان 5 شهرستان استان از روند ساخت راه های روستایی به ویژه در شهرستان هایی مانند راز و جرگلان رضایت ندارند.
 ثروتی و جعفری هر دو از تحقق نیافتن وعده ها ناراضی هستند و در تشریح علل آن تلاش استان را در جذب اعتبارات ملی و استانی کافی نمی  دانند.
در همین حال مدیر کل راه و شهرسازی می گوید: ساخت 500 کیلومتر راه روستایی باید طی سال های 94 و 95 انجام شود و هنوز وقت هست تا این رقم به طور کامل اجرا شود.
«بدیعی مقدم» خاطر نشان می کند:خراسان شمالی استانی کوهستانی است و برای همین در همه ایام سال نمی توان کار اجرایی انجام داد و مبنا را سال مالی می گذاریم.
وی بیان می کند: با اجرای این 500 کیلومتر شاخص برخورداری ما از راه روستایی، 12 درصد افزایش پیدا می کند.
وی در پاسخ به این سوال که اگر درصد گرفته شود این رقم افزایش ندارد، می گوید: برخی از پروژه های راه روستایی در حال اجرا است که باید منابع آن را تأمین کنیم و همین امر اختلاف نظر در شاخص را به وجود آورده است.
اگر چه هنوز فقط 40 درصد از وعده های داده شده اجرا شده است اما مدیر کل راه و شهرسازی امید زیادی به اجرای کامل 500 کیلومتر راه روستایی در استان دارد و با توجه به همین امر می گوید: اگر شاخص راه روستایی را 12 درصد هم افزایش ندهیم اما 10 درصد آن حتماً افزایش پیدا می کند و با توجه به این رقم با کشور فاصله خود را کم می کنیم. وی می‌گوید: شاخص راه روستایی در کشور 62 درصد است و این رقم مربوط به همه روستا ها است اما شاخص راه در روستاهای بیش از 50 خانوار جمعیت 52 است و در برنامه های ما هم رسیدن به این شاخص هدف گذاری شده است.
باری به هر جهت روزها می گذرند. گویا همین دیروز بود که وزیر راه و شهرسازی  در استان حضور یافت و درمورد راه روستایی وارتقای شاخص آن صحبت کرد و امیدواریم این 3 هزار کیلومتر باقیمانده هم ساخته شود تا روستاییان  دیگر دغدغه راه نداشته باشند.

افشره

روستاییان برای تردد نه تنها در فصول سرد بلکه در همه مواقع از نداشتن راه مناسب رنج می برند. این زبان حال بسیاری از روستاییان خراسان شمالی است. در هر یک از شهرستان های استان ما تعدادی روستا وجود دارد که راه مناسب ندارند و همین امر موجب شده تا بر محرومیت روستاییان افزوده شود.روستای کلاته سهراب، خرق ، کی کی و نظرآباد، پیر بز و بسیاری از روستاهای دهستان گیفان راه مناسب و محور  مواصلاتی ندارند.این روستا ها کم جمعیت هم نیستند و در روستایی مانند ریین جمعیت قابل توجهی هم سکونت دارند. روستاهای محور گیفان هم راه مناسب ندارند و این در حالی است که یکی از مهم ترین زیر ساخت های توسعه راه مناسب است.
 

گروه گزارش- شاخص راه روستایی در شهرستان های بجنورد، مانه و سملقان، گرمه و جاجرم و راز و جرگلان هم چنان نیازمند توجه جدی است. نماینده 5 شهرستان استان با بیان این مطلب به خبرنگار ما گفت: جاده هایی مانند جاده راز و جرگلان  مشخصات روستایی دارد و تعریض و توسعه این محور ارتباطی که اتصال دهنده استان به مرکز شهرستان و مناطق مرزی است، ضروری و یکی از اساسی‌ترین زیرساخت‌ها برای توسعه شهرستان مرزی راز و جرگلان است.
«قاسم جعفری» افزود: مشکلات راه های  بخش حصار گرمخان به روستای قاضی و میان زو با توجه به رودخانه‌  موجود در این مسیر در فصل سرما برای تردد خطرناک و گاه غیر قابل عبور می شود و هم چنین جاده ارتباطی کلاته سهراب و پاکتل، شوقان تا روستای کرف و مسیر روستای اینچه علیا و سفلی و نیز دالق تپه در شهرستان مانه و سملقان هم نیاز به بهسازی و ساخت و آسفالت دارد. وی افزود:  مطالعات راه مستقیم بجنورد به راز، غلامان و پرسه سو در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار می‌گیرد زیرا اجرای این راه جدید باعث کاهش مسافت و دسترسی راحت‌تر به راز و مناطق مرزی این شهرستان می شود. وی برنامه روکش آسفالت محور کنونی راز و جرگلان را از جمله تأکیدات وزیر راه و شهرسازی در سفر به استان برشمرد و گفت: علاوه بر روکش آسفالت قرار بود تا برخی از نقاط حادثه‌خیز این مسیر نیز اصلاح و برطرف شود و قرار شد تا این محور ارتباطی در چارچوب راه‌های اصلی از اعتبارات لازم برخوردار شود که هم اکنون نیز بخش هایی از آن اجرا شده است اما هنوز هم قسمت هایی از این محور وضعیت نامناسبی دارد. وی بیان کرد: جمعیت زیادی در روستاهای راز و جرگلان  سکونت دارد که برای ارتقای شاخص های توسعه در این شهرستان لازم است به راه های روستایی در این منطقه توجه شود.دکتر جعفری تأکید کرد: شاخص راه های روستایی باید در استان سرعت بیشتری به خود گیرد.
 

گروه گزارش- حمل و نقل ایمن، سریع و با صرفه، مستلزم بسترسازی و ایجاد راه است. در ایجاد راه ضمن این که حمل و نقل کالا و انسان مد نظر قرار دارد، ایجاد ارتباط بین مراکز جمعیتی و رساندن حداقل امکانات و خدمات زیستی و نیز اعمال حاکمیت دولت از جمله اهداف در راه‌سازی است.
در همین ارتباط، گفته می شود که ایجاد بسترهای ارتباطی هم توسعه را به دنبال می آورد و هم به دنبال توسعه به وجود می آید.
به عبارت دیگر در ابتدا راهی با حداقل مشخصات ایجاد می شود که بیشتر نقش ارتباط دهی را بر عهده دارد. با ایجاد راه، امکانات هر منطقه مورد شناسایی قرار می گیرد و بهره برداری از امکانات مذکور خود ایجاد راه متناسب با وضعیت و تقاضای حمل و نقل را طلب می کند که با انجام سرمایه گذاری لازم نوع ارتباط مورد تقاضا ایجاد می شود.
یکی از راه هایی که در تقسیم بندی های راه های مواصلاتی می توان به آن اشاره کرد، راه های روستایی است.
صاحبنظران بر این عقیده اند که باید جدای از سیاست ها و استراتژی های کلان توسعه، به طور ویژه و مشخص به توسعه روستاها و ریشه کنی فقر گسترده ای که بر آن ها حاکم است، پرداخت. زیرا کمبود درآمد جامعه روستایی و نیز کمبود امکانات اجتماعی مورد نیاز روستاها از جمله خدمات بهداشتی، آموزشی، بیمه و تأمین اجتماعی، خطوط ارتباطی، امنیت، آب آشامیدنی، سوخت، برق و غیره واقعیتی ملموس است.
در مقابل هم، اگرچه برنامه های گسترده و پرهزینه ای برای بهبود این زیرساخت ها انجام شده است، اما شواهد نشان می دهد که این امر به تنهایی نتوانسته است معضلات زندگی روستایی را برطرف کند و آنان را از فقر برهاند و سیل مهاجرت از روستا به شهر را کاهش دهد. فرار از این شرایط، توجه عمومی به توسعه پایدار در روستاها و همکاری و همیاری عوامل دولتی و غیردولتی را در کنار مردمان جوامع روستایی طلب می کند.
 راه روستایی یکی از مهمترین خدمات زیربنایی است که نقش و جایگاه ویژه ای در توسعه مناطق روستایی ایفا می کند، به طوری که از آن به عنوان شریان حیاتی هر منطقه یاد می کنند. جاده ها علاوه بر حمل تولیدات زراعی، عامل اصلی جابجایی مسافران و پیوند دهنده مناطق روستایی و شهرها هستند.
 راه ها باعث کاهش زمان حرکت و کاهش قیمت تمام شده کالاهای تولیدی می شوند.
یکی از مهمترین شاخص های توسعه یافتگی در مناطق مختلف، وجود شبکه حمل و نقل و جاده های ایمن و مناسب برای دسترسی و ارتباط با دیگر مراکز مهم استان و کشور است که به گفته بسیاری از کارشناسان، تاثیر این عامل بر رشد و گسترش دیگر عوامل توسعه انکارناپذیر است و زمینه توسعه از جهات مختلف را فراهم می آورد.با توجه به ساکن بودن 48 درصد جمعیت خراسان شمالی در روستاها، بدون شک یکی از موارد مهم و اثرگذار در توسعه استان، بهره گیری از ظرفیت روستاهاست که استفاده از این ظرفیت ها، داشتن مسیرهای ارتباطی مناسب را طلب می کند.
 این درحالی است که از مجموع 4 هزار و 265 کیلومتر راه روستایی استان فقط هزار و 820 کیلومتر آسفالت و بقیه شوسه و خاکی و نامناسب است.
امید است متولیان امر، با درک اهمیت نقش روستاها در توسعه  استان، ساخت و ترمیم راه های روستایی را در اولویت های کاری خود قرار دهند تا بیش از این ظرفیت های روستاها مغفول نماند.