گروه اجتماعی- مدیر کل استاندارد خراسان شمالی در حالی بر نظارت بر فعالیت آزمایشگاه های همکار با این اداره کل تاکید کرد که از ابتدای امسال تاکنون 75 بازرسی از این آزمایشگاه ها انجام و به صدور 29 اخطار کتبی منجر شد. «مهمان نواز» بر این نکته هم تاکید کرد که در راستای تشدید نظارت کارشناسان این اداره کل بر فعالیت های آزمایشگاه ‌های همکار، 3مورد احضار صادر و 4 مورد از گواهینامه های آزمایشگاه ها نیز به دلیل رعایت نکردن الزامات روش های اجرایی، تعلیق شد.وی اظهارداشت: سهل انگاری و بی دقتی در صدور نتایج آزمون و یا هرگونه تخلف دیگری که باعث اجحاف در حقوق شهروندان می شود باعث خواهد شد تا از ادامه فعالیت آن آزمایشگاه ها جلوگیری شود.به گفته وی، فعالیت آزمایشگاه های همکار در استان سبب بهبود در گردش اقتصادی و اشتغال پایدار می شود و از ارسال نمونه های مورد آزمون به استان های دیگر جلوگیری می کند اما  اداره کل استاندارد به منظور نظارت موثر و اثربخش بر عملکرد آزمایشگاه‌های همکار استان به طور ماهانه آزمایشگاه های تایید صلاحیت شده را ارزیابی و نسبت به آزمون های مقایسه ای بین آزمایشگاهی اقدام می کند.به گزارش خبرنگار ما در حال حاضر30 آزمایشگاه تایید صلاحیت شده در زمینه صنایع غذایی، ساختمانی، شیمیایی، اوزان و مقیاس و کالیبراسیون در استان مشغول فعالیت هستند.
 

«شبت» و «شوت» نام دیگر گیاه «شوید» و از خانواده جعفری به شکل بوته است. مهم ترین مواد دارویی این گیاه روغن فرار، روغن ثابت، پروتئین و تانن است. یک کارشناس گیاهان دارویی با بیان این که این گیاه مقوی معده است، اظهارداشت: گیاه شوید، افزایش دهنده شیر مادران شیرده و هضم کننده غذاست و برای بیمارانی که از ناراحتی کلیه رنج می برند می تواند به عنوان ادرار آور نیز استفاده شود. «مسعود معماریانی» میوه گیاه شوید را تسکین دهنده درد معده، رفع کننده استفراغ، آرام کننده، ضد تشنج و ادرار آور ذکر کرد. وی استفاده از گیاه شوید را روزانه یک تا 4 گرم به شکل دم کرده مناسب دانست.
 

 «سوسن کاملی» آشپز بجنوردی طرز تهیه یک نوع آش را آموزش می دهد.
 مواد لازم: شلغم یک کیلو و نیم، عدس نصف پیمانه، گوشت چرخ کرده  400 گرم ، برنج یک پیمانه، پیاز یک عدد، روغن  150 گرم، پیاز و نعناع داغ 2 تا 3 قاشق سوپ خوری، نمک و فلفل به میزان لازم.
طرز تهیه: با گوشت چرخ کرده و یک عدد پیاز رنده شده به همراه نمک و فلفل کوفته ریزه درست  و آن را سرخ می کنیم. عدس را هم می پزیم و برنج را نیز به آن اضافه می کنیم. شلغم ها را پوست و رنده و به آش اضافه می کنیم. در پایان پخت، کوفته ریزه ها را همراه با نعناع و پیاز داغ به مواد می افزاییم.
 

«عقد دختر عموها، پسرعموها رو توی آسمونا بستن، اصلا چه فردی بهتر از فامیل؟  تا 7 پشت اون  ورترش رو هم آدم می شناسه، زمونه ای شده که به هیچ فردی  نمی شه اطمینان کرد» مادر در حالی این حرف ها را به دخترش می زد که قرار بود خواستگارها از راه برسند.
حرف های پدر و مادر آن قدر برای دختر سندیت داشت که راضی به این نبود که لحظه ای به دلش مراجعه و حتی به آن چه در زمینه ازدواج های فامیلی شنیده بود فکر کند.
خواهرها و برادرهایش هم فقط با اهل فامیل ازدواج کرده بودند و  ازدواج با غریبه در خانواده آن ها معنایی نداشت ولی هیچ کدامشان هیچ وقت از خودشان نپرسیدند برادر 30 ساله شان چرا معلول به دنیا آمد و چرا دختر عمویشان هم  با همان مشخصات سال ها زندگی کرد؟
متاسفانه برخی از خانواده ها به دلیل آگاهی نداشتن از مشاوره ژنتیک قبل از ازدواج و حتی قبل از بارداری با  تولد فرزندی معلول مواجه می شوند. به گفته مدیر کل بهزیستی استان  50 درصد از معلولیت ها قابل پیشگیری است و با انجام یک مشاوره ژنتیک می توان از ایجاد بسیاری از مشکلات و خطرهای احتمالی پیشگیری کرد.
آگاهی بخشی تا چه حد؟
 خراسان شمالی از جمله استان هایی است که بیشترین تراکم روستایی را دارد و براساس آمار 48 درصد از جمعیت استان را روستاییان تشکیل می دهند، با این اوصاف چقدر برای اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به خصوص در روستاها تلاش شده است؟«شفیعی» یکی از شهروندان بجنوردی بالا بودن تعرفه مشاوره ژنتیک را یکی از دلایلی می داند که باعث شده است زوجین قبل از ازدواج به مرکز مشاوره ژنتیک مراجعه نکنند، اگر چه به گفته «پاک دین»  معاون توسعه و پیشگیری اداره کل بهزیستی خراسان شمالی، این خود ضعف بزرگی است، اما هنوز هیچ یک از بیمه ها تعرفه های مشاوره ژنتیک را پوشش نداده اند.
«وحدانی» کارشناس مسئول برنامه ژنتیک اداره کل بهزیستی استان هم هزینه مشاوره ژنتیک و انجام آزمایش های ابتدایی را برای متقاضیان حداقل 200 تا 250 هزار تومان اعلام کرد و بر این نکته هم تاکید کرد که اگر نیاز به انجام آزمایش های تخصصی باشد با توجه به نوع آزمایش این هزینه‌ها خیلی بیشتر خواهد بود و متقاضیان باید برای انجام آزمایش به مشهد مراجعه کنند.
البته وی به این نکته هم اشاره کرد که امسال برای نخستین بار در 6 ماه دوم سال پرسشگرها و نمایندگان بهزیستی در مراکز بهداشت حضور یافته اند و همه زوج ها قبل از ازدواج به صورت اولیه مورد ارزیابی قرار می گیرند و در صورت نیاز برای انجام آزمایش معرفی می شوند.
وی در عین حال به این نکته هم اشاره می کند که در نخستین مرحله مراجعه به مشاوره  ژنتیک، ریشه یابی انجام می شود که آیا علت معلولیت ژنتیکی است، تاریخچه و شجره نامه خانوادگی بیمار و همچنین بیماری های تکراری مورد بررسی قرار می گیرد و براساس نتایج حاصل از آن، برای بیمار آزمایش تشخیص در نظر گرفته می شود.
کمبود مرکز مشاوره
در حال حاضر خراسان شمالی فقط 3 مرکز مشاوره ژنتیک دارد، یک مرکز دولتی و یک مرکز خصوصی در بجنورد هستند و همچنین یک مرکز خصوصی در اسفراین فعالیت می کند، این در حالی است که هر یک از شهرستان های استان حداقل  به یک مرکز مشاوره نیاز دارند.به گفته «پاک دین» معاون توسعه و پیشگیری اداره کل بهزیستی استان به طور متوسط ماهانه 60 زوج به 3 مرکز مشاوره ژنتیک مراجعه می کنند این در حالی است که استان یک آزمایشگاه ژنتیک ندارد و فقط آزمایش های اولیه ژنتیکی در یک آزمایشگاه خصوصی انجام می شود.
یکی از شهروندان بجنوردی با ابراز تاسف از این مشکل می گوید: به دلیل این که دو نفر از اعضای خانواده ام معلولیت داشتند قبل از بارداری مشاوره ژنتیک انجام دادم ولی به توصیه مرکز برای انجام آزمایش باید به مشهد مراجعه می کردم و بعد از این که قیمت آزمایش توصیه شده را پرسیدم به دلیل بالا بودن هزینه از انجام آن منصرف شدم و چاره ای نداشتم جز این که با ریسک بالا باردار شوم.
اگر چه «پاک دین» به این نکته اظهار می کند که بهزیستی بخش زیادی از هزینه آزمایش ها را پرداخت می کند ولی این در حالی است که برخی از مراجعین به خبرنگار ما گفتند که در عمل موفق به دریافت هزینه از بهزیستی نشده اند.
البته طی روزهای اخیر بنرهایی در سطح شهر دیده می شود که در ارتباط با مشکلات ژنتیکی به شهروندان هشدار می دهد ، این بخشی از فعالیت های کمپین مشاوره ژنتیک است که از آبان ماه فعالیت خود را آغاز کرده است و تا آخر بهمن ماه هم در استان فعال خواهد بود.
در همین ارتباط «خلیل زاده» مشاور مدیر کل بهزیستی خراسان شمالی هم می گوید: طرح غربالگری اختلالات ژنتیکی، آزمایش ژنتیک قبل‌ از ازدواج و همچنین برنامه های آگاه سازی برای پیشگیری از معلولیت ها در دبیرستان های دخترانه از طریق این کمپین انجام خواهد شد.به گفته وی اطلاع رسانی و ایجاد حساسیت نسبت به مشاوره ژنتیک برای بیش از هزار دانش آموز در مقطع متوسطه دوم و همچنین مشاوره رایگان برای هزار و 500 زوج از جمله خدماتی است که این کمپین طی مدت فعالیت خود ارائه خواهد داد.
 

علوی- خوانندگان عزیز روزنامه خراسان شمالی می توانند سوالات پزشکی خود را طی تماس با دفتر روزنامه مطرح کنند تا پاسخ آن ها را از کارشناسان جویا شویم. در این شماره دکتر «سیمین جان نثار» کارشناس طب سنتی  به سوال یکی از خوانندگان پاسخ می‌دهد.
مدتی است از استرس زیاد رنج می برم و هر شب گل گاوزبان استفاده می کنم اما تغییری در احوالم نمی بینم می خواستم بدانم چه اقدامی باید انجام دهم؟
متاسفانه امروزه در نزد بسیاری از افراد، پزشکان نوین و حتی برخی مدعیان طب ایرانی، گیاه درمانی به اشتباه برابر و معادل طب ایرانی پنداشته می شود که نادرست است و باید دانست که گیاه درمانی تنها بخشی از رویکرد حکمی و ریشه ای طب ایرانی است و نباید در این زمینه خود درمانی شود زیرا گیاهان دارویی بر اساس طبع و مزاج هر فرد تجویز می شود و روی همه افراد تاثیر یکسانی ندارد حتی می تواند نتیجه عکس نیز در بر داشته باشد.
بر این اساس، گوجه فرنگی روی پروستات همه مردان تاثیر خوبی ندارد، زیاد خوردن کلم در همه  افراد موجب پیشگیری از سرطان نمی شود، نوشیدن روزانه و زیاد چای سبز برای همه خواص مفید آنتی اکسیدانی یا لاغر کنندگی ندارد.
خوردن نان جو به جای نان گندم برای همه خوب نیست. دمنوش گل گاوزبان موجب آرامش بخشی برای همه نیست و دارچین در همه جای دنیا قند خون را پایین نمی آورد بنابراین باید از خوددرمانی پرهیز کنیم. درمان ها یا روش های غذایی خاص را بدون تسلط بر مبانی شناختی پزشکی به یکدیگر توصیه نکنیم و برای مشاوره و درمان فقط به پزشکان متخصص مراجعه کنیم.