انصراف از تحصیل
تعداد بازدید : 36
هزار و یک بهانه برای درس نخواندن
جوان دلویی- اصرار دارد که نامه اش را امضا بزنند و برود. لحظه ای آرام و قرار ندارد و مدام بر روی صندلی می نشیند و برمی خیزد، هرچه مسئول مربوطه اش می خواهد کمی صبر کند و عجولانه تصمیم نگیرد راضی نمی شود و انگار مرغش یک پا دارد و فقط می خواهد برود. علتش را که می پرسم می گوید «اخلاق دو نفر از استادانم مرا ناراحت می کند. در طی ترم تحصیلی مدام دانشجویان را سرزنش می کنند و برخوردشان خوب نیست، دیگر نمی خواهم در این دانشگاه درس بخوانم. می روم به دانشگاه دیگری که راحت تر بتوانم نمره بگیرم و واحدهایم را بگذرانم.» برایم عجیب است که چقدر راحت از انصراف از تحصیل آن هم فقط به دلیل موضوع بی اهمیتی حرف می زند. این روزها که زمان انتخاب واحد و آغاز ترم دوم تحصیلی است برخی دانشجویان به جای انتخاب واحد ترم دوم، برگه به دست از این اتاق به آن اتاق به دنبال امضای این مسئول و آن مسئول، برای انصراف از تحصیل هستند. کافی است ساعتی را در راهروهای منتهی به امور آموزش دانشگاه ها و موسسه های آموزش عالی بگذرانید، از هر رشته تحصیلی و در هر مقطعی از کاردانی گرفته تا کارشناسی ارشد دانشجویانی را می بینید که خواستار انصراف از تحصیل هستند. این موضوعی است که دامنگیر آموزش عالی شده است. چندی پیش در خبرها آمده بود که این روزها انصراف از تحصیل دانشجویان گریبانگیر دانشگاه های خراسان شمالی شده است و اگر تا چندی پیش انصراف از تحصیل در اوایل ترم تحصیلی رخ می داد اکنون هر روز دانشگاه ها با درخواست انصراف دانشجویان مواجه هستند. یک منبع آگاه در دانشگاه های استان در این باره اعلام کرده که آن قدر تعداد درخواست های انصراف از تحصیل بسیار زیاد است که نمی توانیم آماری در این باره ارائه دهیم حتی اگر مسئولان هم بخواهند نمی توانیم آماری ارائه دهیم و متاسفانه علت اصلی انصراف از تحصیل دانشجویان ایجاد دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی است که به راحتی مدرک تحصیلی به دانشجویان می دهند و از سویی دیگر مشکلات مالی و بالا بودن هزینه های تحصیل هم علت دیگری است. این واقعیتی است که اغلب متولیان آموزش عالی بر آن صحه می گذارند اما واقعا دلایل انصراف از تحصیل دانشجویان استان چه می تواند باشد؟ در حالی که نباید حرفی از ارائه آمار بزنیم زیرا آمارها متغیر است و هزار دلیل دیگر دارد که جای گفتنش اینجا نیست.
بازار کار موثر است
دلایل انصراف از تحصیل به دانشگاه محل تحصیل دانشجویان و وضعیت دانشگاه بستگی دارد. اکنون افزایش تعداد دانشگاه ها و موسسه های آموزش عالی دولتی و غیر دولتی، حق انتخاب دانشجویان را برای تحصیل راحت تر و بی دردسرتر فراهم می کند.یکی از کارشناسان امور دانشجویی دانشگاه های استان که به ذکر نامش در این گزارش تمایلی ندارد، در این باره عنوان می کند: باید یکی از دلایل انصراف از تحصیل را نبود بازار کار برای دانش آموختگان دانشگاهی دانست زیرا همین امر موجب ایجاد روحیه ناامیدی از تحصیل در دانشجویان می شود.او عقیده دارد که هزینه های سرسام آور تحصیل و اسکان برای دانشجویان غیر بومی را هم باید از دیگر علت های انصراف از تحصیل دانشجویان برشمرد زیرا دانشجویانی که در دانشگاه های دولتی استان تحصیل می کنند باید هزینه های بالایی را بابت اسکان در خوابگاه و موارد دیگر پرداخت کنند، برای همین بعد از چندی تصمیم می گیرند که درخواست انصراف از تحصیل بدهند.او به موضوع جالب دیگری هم اشاره می کند و می گوید: اکنون برخی از دانشجویان دختر که در حین تحصیل ازدواج می کنند با درخواست همسرانشان مبنی بر انصراف از تحصیل در دانشگاه و البته آن هم دانشگاه شهر دیگری مواجه می شوند که از این موارد در سال تحصیلی گذشته و این سال تحصیلی داشتیم.او شرایط و وضعیت دانشگاه های استان را در انصراف از تحصیل دانشجویان موثر می داند و تاکید می کند: متاسفانه ما اکنون با پدیده چشم و هم چشمی در ادامه تحصیل روبه رو هستیم، افرادی که استعدادی در زمینه تحصیل ندارند نمی خواهند از دیگر اقوام ودوستان شان کم بیاورند و همین امر موجب می شود که امروز با آمار بالای انصراف از تحصیل در دانشگاه های استان مواجه باشیم که این ناشی از پایین بودن مهارت های زندگی در بین دانشجویان است.
انصراف از رشته تحصیلی
عضو هیئت علمی و رئیس سابق مرکز مشاوره دانشگاه بجنورد هم عقیده دارد: اکنون انصراف از تحصیل نداریم بلکه با انصراف از رشته محل قبولی مواجه هستیم و دلیل آن هم تحصیل دانشجو در شهر محل زندگی اش است و البته بالا بودن هزینه ها و کمبود امکانات رفاهی نیز در این موضوع دخیل است.
«حمید درودی» ادامه می دهد: پذیرفته شدگان دانشگاه های استان در ابتدا حساب و کتاب می کنند که تحصیل در دانشگاهی که پذیرفته شدند برایشان می صرفد یا نه و هم چنین خانواده هایی که تعداد فرزندانشان کم است به سختی اجازه می دهند فرزندانشان در دانشگاه شهر یا استان دیگری تحصیل کنند.او تاکید می کند: اکنون ظرفیت خالی در دانشگاه ها و موسسه های آموزش عالی این تصور را در میان دانشجویان به وجود آورده که اگر از این دانشگاه انصراف بدهم به دانشگاه دیگری که مرا به راحتی می پذیرد می روم در حالی که اکنون باید آموزش عالی خراسان شمالی برای ارتقای سطح کیفی آموزش تلاش کند.
برخورد نامناسب استادان
یکی از مسئولان موسسه های آموزش عالی استان نیز که تمایلی به درج نامش در این گزارش ندارد، می گوید: متاسفانه بی ثباتی در گروه های آموزشی و ناکارآمدی برخی مدرسان در برخی از دانشگاه ها و موسسه های آموزش عالی استان موجب شده که دیگر دانشجویان رغبتی برای تحصیل نداشته باشند.او تاکید می کند: در این میان برخی از دانشگاه ها حاضرند برای جذب دانشجوی بیشتر هر کاری انجام دهند از دستکاری کردن سرفصل های درسی و جزوه وار کردن کتاب ها گرفته تا نمره دادن های آسان که به طور نمونه در برخی از دانشگاه های استان باب شده که نمره 10 دانشجو را 12 می دهند و همین ها موجب انصراف دانشجویان از یک دانشگاه و رفتن به این گونه دانشگاه ها می شود.
او عقیده دارد: برخورد استادان در بی انگیزه شدن دانشجویان بسیار موثر است و اکنون در برخی از موسسه های آموزش عالی با مالکیت واحد درسی رو به رو هستیم به این معنا که یک واحد درسی مشکل را فقط به یک استاد خاص می دهند در حالی که نمرات درسی کلاس های این استاد بسیار پایین است و وقتی به عنوان یک مسئول به مدیر گروه در این باره اعتراض می کنیم می گوید که پاسخگو نیستند.
در پیچ اول مانده ایم
این در حالی است که اکنون مراکز آموزش عالی علمی - کاربردی با جذب بالای دانشجو رو به رو هستند.
رئیس مرکز آموزش عالی علمی - کاربردی بهزیستی بجنورد در این باره عنوان می کند: در نیمسال اول تحصیلی امسال با رشد 87 درصدی پذیرش دانشجو نسبت به مراکز آموزش عالی علمی - کاربردی دیگر مواجه بودیم آن هم به این دلیل که رشته تحصیلی کاربردی، خاص و با داشتن آینده شغلی و مرتبط با بازار کار داریم که طرفداران بسیاری دارد.
دکتر«کاهانی» می گوید: مهم ترین دلایل انصراف از تحصیل دانشجویان تطبیق نداشتن رشته های تحصیلی دانشگاه های استان با نیاز بازار و مهارت محور نبودن رشته های تحصیلی است و همچنین آموزش عالی استان به روز نیست و هنوز در پیچ اول آموزش محور بودن دانشگاه ها مانده ایم.
نبود امکانات رفاهی
معاون دانشجویی-فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی استان هم در این باره عنوان می کند: دلایل متعددی در این زمینه دخیل است که بیکاری دانش آموختگان موجب بی انگیزه شدن دانشجویان شده و هم چنین موازی کاری مراکز آموزش عالی هم بی تاثیر نیست.دکتر«ابراهیم زاده» با اشاره به این که نبود امکانات رفاهی هم در انصراف از تحصیل دانشجویان استان موثر است می گوید: در دانشگاه علوم پزشکی با درخواست انصراف از تحصیل دانشجویان به ندرت روبه رو هستیم مگر آن که دانشجویی در یک رشته دیگر بخواهد ادامه تحصیل بدهد.