آشتی دانشگاه و صنعت روی میز تعارفات
پیشرفت کند تجاری سازی به دلیل جای خالی پژوهش
نویسنده : شیری
با وجود ایده های فراوان بین دانش آموختگان، دانشجویان و اساتید دانشگاهی هنوز هم تعامل کافی بین صنعت و دانشگاه وجود ندارد. در حالی که شرکت های دانش بنیان می توانند در تجاری سازی ایده ها نقش آفرینی کنند اما خراسان شمالی در این بخش به دلیل نداشتن سابقه پژوهشی هنوز پیشرفت چندانی نداشته است. یک صنعتگر و کارشناس در این حوزه با بیان این که ایده های مختلفی در قالب دانش بنیان در استان مطرح نشده است، بوروکراسی اداری و افزایش پروسه تولید تا اجرا را از جمله مشکلات در این بخش می داند.
«وحیدی» می گوید: متأسفانه سابقه پژوهشی زیادی در استان نداریم و همین مسئله موجب دغدغه بسیاری از دانشجویان و فعالان در این بخش شده است.
به گفته وی، وجود این گونه مشکلات فاصله بین صنعت و دانش را نه تنها در استان بلکه در سراسر کشور بیشتر کرده است.
وی نبود اعتماد را از مهم ترین عوامل ایجاد فاصله بین صنعت و معدن مطرح و خاطرنشان می کند: در حال حاضر دانشجویان به گونه ای آموزش داده می شوند که چون کار تجربی نداشته اند از ورود به بازار کار واهمه دارند و ناگزیر به صرف هزینه برای مهارت آموزی می شوند که این گونه مسائل بی اعتمادی بین صنعت و دانش را موجب شده است.یک کارشناس و فعال در بخش صنعت که تا مرحله دانش بنیان کردن شرکتش پیش رفته است در این باره می گوید: پتروشیمی و یا آلومینای جاجرم، مواد زائدی دارند و اگر با دانشگاه ها ارتباط برقرار کنند می توانند با فرمولاسیون خودشان ضایعات را تغییر دهند و به مصرف برسانند.«کمالی» افزایش ماندگاری آبنبات را یکی از موارد موفق ارتباط صنعت با دانشگاه مطرح و خاطرنشان می کند: طی قرارداد شرکت شهرک های صنعتی با دانشگاه و انجام کار پژوهشی، میزان ماندگاری و فروش آبنبات که از جمله سوغات بجنورد است افزایش یافت.
وی اضافه می کند: اگرچه رسوخ فناوری در کارخانه های تولیدی کار دشواری است اما اگر صنعتی براساس دانش بومی تشکیل شود، می تواند در مسیر صنعتی شدن پیش برود.
یک عضو هیئت علمی دانشگاه که تمایلی به ذکر نام خود در این گزارش ندارد، می گوید: شرکت های دانش بنیان می توانند نیازشان را با دانشگاه مطرح و در نهایت محصولی را به بخش صنعت معرفی کنند که دارای کارکرد بهتر و در حد رقابت در بازارهای بین المللی باشد اما این در حالی است که هنوز صنعت و دانشگاه نه تنها در استان بلکه در کشور هم آمادگی ارتباط با یکدیگر را ندارند.
وی با بیان این که شرکت های دانش بنیان حلقه واسط صنعت و دانشگاه است، خاطرنشان می کند: برای ایجاد اعتمادسازی، اکنون باید هیئت های علمی دانشگاه ها قبول کنند که کاری انجام دهند و صنعت هم حاضر به سرمایه گذاری در این بخش شود بدون این که انتظار بازده سریع داشته باشند.رئیس پارک علم و فناوری خراسان شمالی هم با بیان این که تا پایان سال گذشته 5 شرکت دانش بنیان در استان ثبت شد، می گوید: تاکنون 9 شرکت دانش بنیان در استان ثبت شده است.دکتر «پیله ور» می افزاید: با شرایط فعلی تا رسیدن به سطوح میانگین کشوری در دانش بنیان شدن به دلیل زیرساخت های ضعیف در حوزه فناوری استان فاصله زیادی داریم به طوری که جزو 4 استان آخر کشور هستیم.
به گفته وی، در حال حاضر صنایع تولیدی در شهرک های صنعتی استان مستقر هستند که کار نوآورانه انجام می دهند اما برخی از این شرکت ها در حوزه دانش بنیانی ثبت نام نکرده اند.وی اظهارمی دارد: 76 واحد تولیدی مستعد در این بخش را شناسایی و اعلام کرده ایم که برای ثبت شرکت اقدام کنند اما تمایلی برای این امر نشان نمی دهند.وی ثبت نام نکردن شرکت های مستعد و واجد شرایط به عنوان شرکت های دانش بنیان را نقطه ضعفی برای استان می داند و خاطرنشان می کند: استقبال نکردن شرکت ها و واحدهای فناور از فرآیند دانش بنیان شدن، جایگاه استان را در بین دیگر استان ها در سطوح پایین تری نگه داشته است.
وی با بیان این که خراسان شمالی در زمینه تعداد و ظرفیت های علمی سهم پایین تری از میانگین کشوری دارد، می افزاید: برای این که تحقیقات کاربردی نقش آفرینی بیشتری داشته باشد باید انگیزه در هر دو حوزه افزایش یابد.
وی انحصاری بودن بخش عمده ای از صنایع کشور و نوع رویه در نظر گرفته شده را عامل ایجاد فاصله بین صنعت و دانشگاه ها می داند و خاطرنشان می کند: از آن جایی که از ظرفیتهای دانشگاهی و علمی استفاده نشده این فاصله به جز در دانشگاههای مادر در تهران همچنان وجود دارد.وی اضافه می کند: هنوز دانشگاه های ما نتوانسته اند با پتروشیمی ارتباط برقرار کنند و پتروشیمی هم نخواسته نیازش را از طریق دانشگاه ها برطرف کند به همین دلیل شکافی بین این ها ایجاد شده است.
وی با اشاره به مقالات کاربردی نیز می گوید: در این نوع تحقیقات است که کار ما می لنگد چون استاد و دانشجو مقاله ای که ارائه می کنند مشکلی از سازمان یا نهاد حل نمی کند اما اگر تعدادی از این مقالات به یک نوآوری و اختراع منجر شود سهم ما در استان بیشتر خواهد شد.
وی با بیان این که تعدادی از مقالات مستند سازی نمی شود تا دیگران هم استفاده کنند، می افزاید: تعدادی از این ها ثبت اختراع می شود اما تجاری سازی نمی شود و بر سینه دیوار می ماند.
دکتر «پیله ور» ادامه می دهد: یک نابه سامانی و بی هدفی در این بخش وجود دارد به طوری که نتایج کار دانشگاه ها برای صنایع اثربخش نیست.به گفته وی، برای این که جامعه دانش بنیان و مردم این نتایج را ببینند باید زیرساخت ها را ایجاد کنیم تا این پیوند برقرار شود.