بافت فرسوده اسفراین؛ پشت دیوار کم توجهی
نویسنده : سید مصطفی نجفیان
105 هکتار در اسفراین به عنوان محدوده بافت فرسوده شناسایی شده است.بافت فرسوده ای که اکنون پشت دیوار کم توجهی مغفول مانده و پنهان شده است باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و پا به پای حمایت دستگاه های متولی در مسیر عمران، بهسازی، نوسازی، بازسازی و حتی توسعه منطقه ای قرار گیرد.
البته فراموش نکنیم هرچند خود ساکنان بافت های فرسوده در نقطه آسیب پذیری در این بافت ها زندگی می کنند اما برخی خود هم رغبتی برای تغییر وضع موجود نشان نمی دهند.
یکی از ساکنان بافت فرسوده اسفراین در محله کشتان در بولوار مدرس، می گوید: قدمت بناها از یک سو و نبود گذرگاه ها و معابر عریض از سوی دیگر مشکلات را در بافت فرسوده بیشتر می کند و این معضلات آن زمان که خدای ناکرده حادثه ای رخ دهد بیش از پیش در زندگی مردم اثر خود را نشان می دهد.وی که تمایلی به ذکر نام خود ندارد با اشاره به کاستی ها و کمبودها در بافت های فرسوده که زیر آوار کم توجهی باقی مانده است، می افزاید: وجود مشکلات اقتصادی خود بار سنگین دیگری است که اجازه فرار از شرایط موجود را نمی دهد.وی با این ادعا که دستگاه ها اهالی بافت فرسوده را تنها گذاشته اند، خاطر نشان می کند: مشکلات زیادی در بافت های فرسوده وجود دارد که فقط با کمک مسئولان و متولیان حل خواهد شد و تغییر شرایط کنونی بدون یاری متولیان ممکن نیست.
یکی از شهروندان که خود پیش از این تجربه سکونت در بافت های فرسوده را داشته است، می گوید: ساختار تراکمی بافت های فرسوده بدون رویکرد همگانی امکان توسعه را فراهم نمی آورد.«حاتمی» با اشاره به این که بافت های فرسوده نه تنها با مشکلاتی چون کاستی در استحکام بنا به واسطه قدمت و نبود عرض مناسب معابر و گذرگاه ها دست و پنجه نرم می کنند، بلکه میزبان مشکلات و معضلات و ناهنجاری های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز هستند، تصریح می کند: عدالت شهروندی باید به گونه ای باشد که شهرداری و اعضای شورای اسلامی شهر بافت های فرسوده را بیشتر مورد توجه قرار دهند و برای ساماندهی آن ها برنامه ریزی کنند.وی با اشاره به این که قدمت بناهای مستقر در بافت فرسوده به گونه ای است که در صورت رخداد حادثه استعداد آسیب پذیری جبران ناپذیری را دارند، تصریح می کند: شاید اکنون مسئولان متوجه این امر نباشند اما اگر حادثه ای رخ دهد آن جاست که یقین می کنند که بافت های فرسوده نیازمند ساماندهی فراگیر هستند.
یک شهروند اسفراینی با اشاره به این که تسهیلات حمایتی دوای دردهای بافت فرسوده نخواهد بود، می گوید: حل مشکلات و معضلات بافت های فرسوده آن هم به صورت ریشه ای فقط با مشارکت توام با تعامل مردم با مسئولان و متولیان ممکن خواهد بود.
«حسین زاده» با اشاره به این که شهروندان ساکن بافت فرسوده از طبقه متوسط به پایین و البته آسیب پذیر هستند، خاطر نشان می کند: خانواده های ساکن در بافت های فرسوده توان بهره گیری از تسهیلات بانکی را ندارند و باید به گونه ای دیگر تسهیلات رفاهی برای ارتقای شرایط موجود در راستای عدالت شهروندی برای آنان در نظر گرفته شود.
در همین ارتباط رئیس اداره عمران و بهسازی شهری اداره کل راه و شهرسازی خراسان شمالی هم با اشاره به این که 105 هکتار بافت فرسوده در هسته مرکزی شهر و محله کشتان اسفراین شناسایی شده است، می گوید: متولی اصلی ساماندهی بافت های فرسوده خود مردم هستند. «علی همتی» با تاکید بر این که ساکنان بافت های فرسوده با مشکلاتی در بخش های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی هم روبرو هستند، می افزاید: سطح شرایط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ساکنان بافت های فرسوده از میانگین سایر نقاط شهری پایین تر است.
وی تصریح می کند: اگر چنانچه بیش از 50 درصد واحدهای مسکونی قدیمی با قدمت ساخت 30 ساله یا زیر 100 متر مربع زیربنا باشند یا بیش از نیمی از معابر یک محدوده گذرگاه های کمتر از 6 متر باشند، محدوده بافت فرسوده قلمداد می شود، خاطر نشان می کند: روند نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده به دلیل رکود در روند ساخت و ساز، کند شده است و امیدواریم بتوانیم با حمایت تسهیلاتی با سرعت بیشتری آن را پیش برانیم.
وی با اشاره به این که البته از اعطای تسهیلات حمایتی به ساکنان بافت های فرسوده در اسفراین استقبال چشمگیری نمی شود، می افزاید: تسهیلات یارانه ای 300 میلیون ریالی با مدت بازپرداخت 12 ساله با سود 18 درصد در نظر گرفته شده است که نیمی از سود آن معادل 9 درصد از سوی مالکان واحدهای مسکونی بافت فرسوده و نیمی دیگر از سوی دولت پرداخت خواهد شد که فرصت شایسته ای برای آغاز ساماندهی بافت های فرسوده شهری است.
«علی اکبر منطقی» معاون عمرانی و خدمات شهری شهردار اسفراین هم با اشاره به این که مدیریت شهری بر مبنای رسالت و ماموریت قانونی به وظایف خود در حوزه حمایت از ساکنان بافت های فرسوده عمل خواهد کرد، می گوید: بر اساس ضوابط، قوانین و مقررات در راستای ساماندهی بافت های فرسوده با تکیه بر بازآفرینی، نوسازی و بهسازی آماده حمایت از مالکان و ساکنان بافت های فرسوده خواهیم بود.