قلم زدن در دنیای مجازی؛ فرصت یا تهدید؟
تعداد بازدید : 200
سطرهایی که دیگر خیس نمی شود
نویسنده : مرتضوی
امروز روز توست؛ تویی که این روزها کم تر در دستانمان می چرخی و افکارمان را روی سطرهای کاغذ حک می کنی؛ تویی که این روزها گویی جهان با تو بیگانه است و از تو غافل. با این همه نمی توان از تو گذشت و نامی از تو بر زبان نیاورد؛ از تویی که اگر نباشی هیچ واژه ای به یادگار نخواهد ماند؛ تویی که هنوز قلم به دستان در فضای مجازی برای ثبت اندیشه هایشان سراغی از تو می گیرند و هنوز باور دارند که با تو می شود جهانی نو را به تصویر کشید. حالا درست در روز تو و در دنیایی که سطرهای کاغذ چندان از جوهر ادراک اهالی قلم خیس نمی شود و دنیای مجازی خواب و خیال را از قلم به دستان ربوده است، به سراغ آنهایی رفتیم که باورت دارند؛ همان هایی که دنیای مجازی را فرصتی برای رونق ادبیات می دانند و بر رعایت اصول ادبی در دنیای مجازی تاکید می کنند؛ همان هایی که راز ماندگار شدن در عرصه ادبیات را ثبت اندیشه هایشان در سطرهایی می دانند که با تو حک می شود.
«مهرداد صدقی» در زمره نویسندگانی است که از فضای مجازی برای ارائه آثار خود بهره می گیرد و معتقد است: استفاده از ظرفیت های مجازی به شرطی که به شکل درست از آن بهره گرفته شود، خوب است.
وی اضافه می کند: به نظر می رسد باید برای هر رسانه ای متناسب با آن فضا نوشت و مطلبی که در فضای مجازی منتشر می شود، اگر به این نیت باشد که بعدها در قالب مجموعه منتشر شود، نیارمند بازنگری است و این مقوله باید مورد توجه اهالی قلم باشد.
نویسنده مجموعه «آبنبات پسته ای» بر این باور است که اگر اهالی قلم به این مقوله توجه کنند به طور قطع شاهد آثار با کیفیت خواهیم بود و البته این مسئله بیشتر در مورد داستان صدق می کند.
از نگاه این نویسنده جوان با توجه به این که قلم فرسایی این روزها رشد چشمگیری در فضای مجازی داشته است و نمی توان فعالیت در این حوزه را در رونق ادبیات استان انکار کرد، هر چند جای فعالیت در فضای عادی را نمی گیرد، اما به نوعی کمک به ادبیات استان است.
او البته به کم رنگ شدن تعاملات به واسطه حضور در فضای مجازی هم اشاره می کند و می افزاید: هر چند این فضا بستری است برای نقد اما باید دید که تا چه اندازه نقدها درست و اصولی است.
«صدقی» هر چند تعاملات به شکل حضوری را بسیار اثر گذار در دنیای ادبیات می داند اما از نگاه او نقد مسئله مهم تری است، زیرا مطلبی که مورد استقبال قرار می گیرد به معنای آن نیست که خوب است زیرا در فضای مجازی صرفا دیده شدن مهم است اما عیار مطلب مشخص نیست، بنابراین نباید گول پر بازدید بودن مطالب را خورد.
البته از نگاه نویسنده مجموعه «میرزا رباط» نویسندگان و شاعران باید به سمتی بروند که در گروه های تخصصی آثارشان را ارائه دهند تا شاهد اتفاق های بهتری برای ادبیات از این طریق باشیم.
وی معتقداست: با این همه فضای مجازی فضای خوبی برای تبلیغ، معرفی و ارائه است اما فضای خوبی برای ماندگاری یک اثر نیست و نمی توان عیار یک اثر را در آن مشخص کرد.
او البته در پاسخ به این مطلب که با توجه به فعالیت گسترده اهالی قلم در فضای مجازی به نظر می رسد که فعالیت های ادبی و فرهنگی ما باید به سمت فضای مجازی برود و تعاملات به فضای مجازی محدود شود یا این که اهالی قلم نباید از این مقوله فارغ شوند، می گوید: تا قبل از این که این رسانه جدید بیاید بخشی از کارایی رسانه جدید در رسانه قدیم بوده است و با ورود رسانه جدید می توان با بهره وری بیشتری کار کرد؛ بنابراین نمی توان تنها به فعالیت در فضای مجازی بسنده کرد و فعالیت در دنیای عادی را نادیده گرفت.
«یوسف نژاد» از دیگر فعالان عرصه ادبیات استان که خود سال هاست دستی بر قلم دارد، بهره گیری از فضای مجازی را هم فرصت و هم تهدید می داند و می گوید: هر چند از فضای مجازی می توان هم استفاده مثبت و هم منفی کرد، اما از نگاه من استفاده از فضای مجازی رویکردی مثبت است و با توجه به رونق گرفتن کانال های علمی و ادبی و پرداختن به دیدگاه های بزرگان ادبیات در سال های اخیر فرآیند خوبی را در عرصه ادبیات شاهد هستیم.وی به فعالیت اساتیدی که از فضای مجازی برای ارائه یافته های خود بهره گرفته اند اشاره می کند و می افزاید: با وجود فضای مجازی سریع تر می توان به آن یافته ها دست یافت و از آن ها بهره برد. هر چند ارزیابی این استاد زبان و ادبیات فارسی از کانال های ادبی و فرآیند آن ها در خراسان شمالی مثبت است، اما به اعتقاد او فعالیت چشمگیری را در حوزه ادبیات به شیوه ای که در کشور گروه های تخصصی فعالیت دارند شاهد نیستیم و هنوز تب و تابی که در کشور وجود دارد در حوزه ادبیات استان به چشم نمی خورد.وی ادامه می دهد: در واقع هنوز اهالی قلم استان نتوانسته اند از فضای مجازی که حکم یک رسانه را دارد و می تواند به شکوفایی ادبیات کمک کند بهره بگیرند.
در این میان از نگاه «حسن اسعدی» شاعر کلاسیک و نوسرای استان به واسطه این که تغییر و تحولات اجتماعی منشاء تغییر سبک ها و انواع ادبی است و امروزه نوع جدیدی از زبان، به خصوص زبان فضای مجازی در حال تولد است باید در راستای گسترش فضای مجازی و انتقال فرهنگ، گفتمان، عقلانیت، اخبار و ادبیات راهکارهایی برای پاسداری از زبان فارسی پیشنهاد شود، اظهار می دارد: باید از فضای مجازی به نحو احسن استفاده و افراد را به سوی آموختن و بعد به کاربردن نوع ادبیات هدایت کنیم تا جایی که از فضای مجازی برای درست نویسی، درست گفتن و آشنایی اهل قلم در فضای مجازی با شیوه صحیح نگارش استفاده شود.
البته این استاد زبان و ادبیات فارسی در رابطه با آسیب فعالیت مستمر در فضای مجازی به بدنه ادبیات بدون تعامل می گوید: زمانی که ملتی نتواند در جامعه خود منویات درونی و خواسته های خود را تجلی دهد و خواسته های خود را پی گیری کند درونگرا خواهد شد بنابراین آموزش صحیح دستگاه های فرهنگی و تجهیز آن ها امری مهم و ضروری است در غیر این صورت آسیب های زبانی و رشد اندیشه های منفی و حتی ضربه به اخلاقیات را که از طریق ادبیات به ما منتقل می شود، شاهد خواهیم بود.