ازدواج با طلا
ماجرای مهریه هایی که سر انسان سوت می کشد
نویسنده : اسدی
شیوه زندگی پیامبر اسلام (ص) و امامان و گفتار آن ها به ویژه ازدواج مبارک حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س) که الگوی نکاح هستند، نشان دهنده این است که مسلمانان باید ازدواج را آسان بگیرند.
متاسفانه نگاه بعضی از خانواده ها به امر ازدواج بسیار سخت گیرانه است به نحوی که با گذاشتن شرایط سخت و دشوار انجام این امر را محال می کنند در کنار این خانواده ها هستند افرادی که سبک ازدواج اسلامی را مدنظر قرار داده اند و ازدواج را آسان می گیرند و نمونه بارز ازدواج های آسان و ساده هستند. آنچه می خوانید نمونه ای از ازدواج های پر هزینه و ازدواج های آسان در کنار یکدیگر است.
17 سال پیش پای سفره عقد نشسته است و به ازدواج گران قیمت خود بله گفته است، شاید باورش سخت باشد و در باور هیچ کدام از ما نگنجد که سال ها پیش ازدواجی با این میزان مهریه انجام شده باشد. صاحب دو فرزند 16 و 12 ساله است شاید اگر به پسرانش بگویید که میزان مهریه مادرتان این تعداد سکه طلاست تعجب کنند که در روزگاران گذشته که ازدواج ها آسان تر بوده و حرف از مهریه های بالا کمتر بوده این چنین مهریه ای تعیین شده باشد. حرف از مهریه بالا که به میان می آید ناخودآگاه به یاد مهریه هایی می افتیم که متناسب با سال تولد آن هم میلادی در نظر گرفته می شوند شاید دور از انتظار نباشد اگر از برخی عروس های امروزی بشنوی که مهریه شان 2 هزار سکه بهار آزادی است. اما آنچه از این بانوی 40 ساله می شنویم جای شگفتی دارد، این بانوی بجنوردی که تمایلی به ذکر نام خود در این گزارش ندارد از تعیین میزان مهریه اش این گونه می گوید: ماه ها بود که خانواده همسرم که آن روزها خواستگارم بود، می رفتند و می آمدند و پدرم به آن ها جواب نمی داد، آن روزها هم مثل امروز همه چیز بر محور مد بود و تازه بین جوان ها مد شده بود که مهریه بر اساس سال تولد تعیین شود.
وی ادامه می دهد: آن روزها جوانی بودم که همانند دیگر دوستانم طبق مد پیش می رفتم بر همین اساس هم می خواستم مهریه ام مناسب با سال تولدم باشد، جوان بودم و اصرار به این کار داشتم.وی می افزاید: در جلسه آخری که خواستگارم با خانواده و خویشانش به خانه ما آمدند درباره همه چیز صحبت شد، از مراسم عروسی گرفته تا زمان مناسب برای عقد و چیزهای دیگر، زمان به تعیین مهریه که رسید خانواده ام که می دانستند خواست من چیست برای این که جای چانه زدن هم داشته باشند، میزان مهریه را 10 هزار سکه بهار آزادی تعیین کردند.
وی با لبخندی بر لب عنوان می کند: متوجه نگاه های خانواده داماد به یکدیگر شدم، عموی داماد به او گفت که نمی توانی از عهده این مهریه بر بیایی و توان پرداخت آن را نداری اما داماد گفت که قصدش ازدواج و تشکیل یک خانواده آرام است و این میزان مهریه برایش اهمیت ندارد.
به گفته این بانو، مهریه 10 هزار سکه ای خانوادهاش پذیرفته شد و این گونه شد که الان 10 هزار سکه بهار آزادی در سند ازدواج شان خودنمایی می کند.
وی مهریه را پشتوانه زنان می داند و به این نکته هم اشاره می کند که قوانین حمایتی از حقوق زنان بسیار اندک و ناچیز است و بسیاری از زنان هنگام ازدواج دغدغه های بسیاری دارند و راست می گویند که ازدواج هندوانه ای سر بسته است، با همه شناختی که دو نفر نسبت به هم دارند وقتی زیر یک سقف زندگی می کنند تازه همدیگر را می شناسند و این همیشه شناخت مثبتی نیست؛ گاهی زندگی برای زوجین غیر ممکن می شود و زنان که هیچ پشتوانه مالی ندارند به راحتی رها می شوند، بنابراین فکر می کنم که مهریه باید مبلغ حمایتی خوبی باشد.
به مهریه های بالا، امروزه باید مراسم مجلل و پر زرق و برق را که با نیت چشم و هم چشمی برپا می شود هم افزود که جای جشن های ساده ای را که برای شروع یک زندگی برگزار می شد گرفته است. نکته قابل تامل این است که این جشن ها مختص افراد ثروتمند جامعه نیستند بلکه هستند عروس ها و دامادهایی که توانایی برگزاری یک مهمانی ساده برای شروع زندگی شان را هم ندارند اما برای برگزاری این جشن های گران قیمت، وام های کلان می گیرند و در تمام زندگی مقروض می شوند، «مریم و مهدی» یکی از این زوج ها هستند که برای جا نماندن از قافله مد گرایی و تجمل با همه کم و کاستی های مالی که دارند به گفته خود وام های زیادی گرفته اند تا بتوانند مراسمی آبرومندانه برگزار کنند، 8 میلیون تومان ورودی تالار داده اند و چندین میلیون تومان برای یک شب مراسم هزینه کرده اند. همسر این دختر جوان با بیان این که شغلم آزاد است و مجبورم مبلغ بالایی برای اجاره واحد مسکونی پرداخت کنم، ادامه می دهد: برای این که مراسم عروسی متناسب با خواست خانواده ها برگزار کنیم مجبور شدیم از بانک های مختلف با کلی دوندگی وام بگیریم تا مراسمی در شأن خانواده ها برگزار کنیم.
این روزها اگر با جوانان از ازدواج صحبت کنید، کمتر کسی پیدا می شود که از هزینه های سرسام آور مراسم شروع زندگی مشترک گلایه نکند. یکی از محکم ترین دلایل کاهش آمار ازدواج در جامعه ما، هزینه های غیر عادی بله برون، عقد و عروسی است که اخیراً به طور غیرعادی تغییر کرده است.
در کنار خانواده ها و افرادی که زندگی را سخت می گیرند و ملاک زندگی خوب برایشان مهریه های بالا و هزینه های چشم پر کن است، هستند خانواده هایی که ازدواج را آسان گرفته اند، تعدادشان کم نیست و آمارشان در ازدواج های دانشجویی ثبت شده است و بسیاری هم در محضرهای ازدواج نمونه شده اند و نامشان ثبت شده است. یکی از این زوج ها که به واسطه نوع نگاه دختر به ازدواج زندگی ساده و آسانی را آغاز کرده اند، دختری 29 ساله و مهندس برق است، چند سالی در خارج از کشور زندگی و تحصیل کرده است از خاطره ازدواجش این گونه می گوید: در اولین جلسه حضور همسرم به عنوان خواستگار، همه چیز ختم به خیر شد چون عزمم بر برگزاری ازدواجی ساده بود. با این که همه فکر می کردند من با توجه به تک دختر بودن و زندگی در خانواده ای ثروتمند دختر سخت گیر و مادی گرایی باشم، اما این گونه نبود و مراسم به سادگی برگزار شد.وی با بیان این که یک سکه بهار آزادی مهریه ام است، ادامه می دهد: همسرم از روزهای قبل از ازدواجمان همیشه صحبت می کند. در ایران همکلاسی دانشگاهم بود و می گفت مدت ها قصد بیان موضوع خواستگاری را داشته اما به دلیل ترس از نوع برخورد من هیچ گاه موضوع را مطرح نکرده بود.
روزی به خودش جرئت می دهد و من هم موافقت می کنم که با خانواده اش به خواستگاری بیایند، او همیشه نگران میزان مهریه و هزینه های سنگین بوده ، بنابراین وقتی من مهریه را یک سکه طلا قرار می دهم او بسیار شگفت زده می شود و به گفته خودش از خوشحالی در پوست خود نمی گنجد و با خیال راحت پای سفره عقد می نشیند.
او می گوید: زندگی ام با همه سادگی اش زیباست، نه دغدغه پول دارم و نه فکر اسراف و تجمل گرایی و نه درگیر چشم و هم چشمی ها هستم، با این که بارها از طرف خویشاوندان مورد شماتت قرار گرفته ام اما هیچ گاه به طور جدی به صحبت هایشان اهمیت نداده ام و خدا را شکر زندگی خوبی دارم.
وی درباره دلیل این تصمیمش این گونه می گوید: در بین خانواده و خویشاوندانم گرفتن مهریه بالا و برگزاری مراسم گران قیمت باب شده است اما بسیار دیده ام که هیچ کدام ضامن خوشبختی و زندگی سالم آن ها نشده است، این تصمیم را به یک باره نگرفتم بلکه بسیار درباره آن فکر کردم و الان هم راضی هستم.رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی خراسان شمالی هم دراین باره سخنی دارد؛ او ازدواج آسان را مشروط بر چند نکته مهم می داند و می گوید: هم کفو بودن و تناسب زوجین است که به نوعی ضامن تداوم زندگی است. حجت الاسلام «سالاری» ادامه می دهد: تناسب نداشتن زوجین با یکدیگر و یا همان هم کفو نبودن باعث طلاق می شود بنابراین زوجین باید در میزان فهم، درک، اقتصاد و سواد در حدی باشند که یکدیگر را درک کنند.
وی با بیان این که آنقدر مسائل و هزینه های ازدواج بالا رفته که مفاسدی را در جامعه ایجاد کرده است، ادامه می دهد: ازدواج و نکاح نیاز مطلق است و اگر از مسیر شرعی انجام نشود موجب طغیان می شود، بنابراین پرداختن به ازدواج های آسان واجب عینی است.
وی تشریفات را از دیگر معضلات ازدواج آسان می داند و می افزاید: شاید نزدیک به 27 یا 28 سال است که تشریفات و تجمل گرایی در کشور جا افتاده است، تا قبل از این در سال های 67 تا 70 بحثی به اسم تشریفات وجود نداشت و در همه فیلم ها و برنامه های صدا و سیما زندگی ها ساده و هم سطح با زندگی مردم جامعه بود.وی ادامه می دهد: اما از اوایل دهه 70 تجمل گرایی و تشریفات در تمام کارهای فرهنگی رواج یافت و برنامه ها، فیلم ها و سریال ها به این سمت رفت به نحوی که بسیار با زندگی مردم فاصله داشت و این ها خود به خود مردم را به سمت تشریفات سوق داد.وی به مهریه به عنوان عامل بازدارنده دیگری برای ازدواج آسان نگاه می کند و می گوید: حضرت زهرا(س) و حضرت علی (ع) الگو و شاخص ازدواج هستند زیرا ازدواج بسیار ساده ای داشتند که نتیجه آن عالم گیر شد.