سنگ های پیش پای اشتغال معلولان
علی نیا
مادر بعد از اتمام دوران تحصیل فرزندش که دارای معلولیت جسمی و حرکتی است دغدغه هایش بیشتر می شود، زیرا فرزندش به راحتی نمی تواند مشغول به کار شود. با وجود این که چند سالی می شود که به دنبال شغل مناسبی برای او است، اما تاکنون به نتیجه دلخواه نرسیده است.
بارها روزنامه ها و آگهی های استخدام را رصد کرده اما جز ناامیدی چیزی عایدش نشده است. این حکایت برای افرادی که دارای فرزند معلول هستند، بسیار آشناست و با وجود دغدغه نتوانسته اند شغل مناسبی پیدا کنند. طبق آخرین آمار اداره کل بهزیستی خراسان شمالی 19 هزار معلول در استان وجود دارند. یکی از معلولان جسمی و حرکتی که دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد است، می گوید: با وجود این که معلول جسمی و حرکتی هستم، اما هیچ وقت از نیافتن شغل ناامید نشده ام و همیشه به دنبال کار بوده ام تا بتوانم اوقات خود را با آن پر کنم و درآمدی مستقل برای خودم داشته باشم. وی که تمایلی به معرفی خود ندارد، می افزاید: با مشورت با یکی از دوستان به یکی از استان های مجاور رفتم و توانستم شغل مناسبی برای خودم پیدا کنم. وی تصریح می کند: هنوز زیرساخت های لازم برای اشتغال همه معلولان با توجه به شرایطی که دارند فراهم نشده است. پدر یکی از معلولان می گوید: فرزندم مدرک دانشگاهی دارد اما با توجه به شرایطی که دارد نمی تواند در هر جایی مشغول به کار شود.
او از متولیان مربوطه می خواهد تسهیلات اشتغال زایی مناسبی را به این افراد ارائه دهند یا کارگاهی برای معلولان احداث کنند تا افرادی که شرایط و توانایی های لازم را دارند از این طریق وارد بازار کار شوند. یکی از معلولان به سهم ناچیز معلولان در استخدامی های دستگاه های اجرایی اشاره می کند و میگوید: تعداد استخدامی ها زیاد نیست و سهم 3 درصدی دردی از معلولان دوا نکرده است. وی از متولیان مربوطه می خواهد برای معلولان زمینه اشتغال زایی را با ارائه تسهیلات مناسب فراهم کنند.
در همین باره، رئیس آموزش و پرورش استثنایی خراسان شمالی با اشاره به این که قانون 3 درصد استخدام معلولان در نهادهای دولتی وجود دارد، می گوید: با توجه به این که ما هم یکی از نهادهای دولتی هستیم، استخدام معلولان با اداره کل است و وزارت آموزش و پرورش سهمیه این افراد را در استخدامی ها مشخص کرده است.
«متقیان» با اشاره به این که آموزش و پرورش هم کاملاً این سهم را رعایت کرده است، می افزاید: هم اکنون 9 ناشنوا و 2 نابینای مطلق و 4 نفر هم که دچار مشکل جسمی و حرکتی هستند در این مجموعه مشغول به کار هستند. وی با اشاره به این که بیشتر خانواده ها برای اشتغال فرزندانشان به این اداره مراجعه می کنند، بیان می کند: با توجه به آمار و ارقامی که گفته شد، این موضوع رعایت شده و بیش از حد مورد نیاز این افراد در آموزش و پرورش استثنایی در حال فعالیت هستند. وی تصریح می کند: هر نهادی که استخدامی دارد طبق قانون باید 3 درصد سهم معلولان را لحاظ کند.
وی با بیان این که تعداد زیادی از خانواده های معلولان برای اشتغال به این جا مراجعه می کنند، اضافه می کند: تعداد زیادی از افرادی که دانش آموخته شده اند، به کارگیری نشده و با همین وضعیت نیز ازدواج کرده و دچار مشکلاتی شده اند. در همین حال، «قربانی» مدیرکل بهزیستی خراسان شمالی با اشاره به این که پیگیری های لازم برای استخدام معلولان در استان انجام شده است، می گوید: این امر به طور معمول با توجه به استخدامی هایی که تاکنون بوده، رعایت شده، اما آمار استخدامی ها زیاد نبوده است تا بیکاری این افراد برطرف شود.
وی با اشاره به این که 19 هزار معلول در خراسان شمالی وجود دارند، می افزاید: معلولان می توانند از تسهیلات اشتغال زایی استفاده کنند اما باز هم موانعی برای استفاده آنان از این تسهیلات وجود دارد. وی با اشاره به این که حدود 10 میلیارد تومان تسهیلات اشتغال زایی امسال در اختیار ما بود و همگی در اختیار مددجویان قرار گرفت، تصریح می کند: برخی مددجویان زمانی که برای دریافت تسهیلات اشتغال زایی به بانک معرفی می شوند مشکلاتی مانند ضمانت و مدت بازپرداخت سبب می شود آنان از ادامه راه منصرف شوند. وی تاکید می کند: شرایط پرداخت تسهیلات به معلولانی که به دنبال اشتغال زایی هستند باید با مردم عادی تفاوت داشته باشد.
وی بیان می کند: 80 درصد افراد معلولی که می خواهیم به آنان تسهیلات اشتغال زایی بدهیم تنها به دلیل نداشتن ضامن منصرف می شوند. وی بیان می کند: استخدام دولتی با توجه به سهم 3 درصدی جوابگوی حجم تقاضا نیست و باید تدبیر ویژه ای در این خصوص در نظر گرفته شود. با این وجود، «نبی زاده» مدیر صندوق کارآفرینی امید خراسان شمالی می گوید: استفاده از یارانه این نوع متقاضیان و آورده کمتر از افراد عادی برای دریافت تسهیلات از جمله تمهیداتی است که برای این قشر اندیشیده شده است.