بازگشایی موزه های تاریخی استان؛شاید نوروز 99
مرتضوی
مجموعه موزه آیینه خانه و عمارت مفخم به خاطر زلزله5.7 ریشتری بیست و سوم اردیبهشت 96 آسیب جدی دید و منجر به تعطیلی 17 ماهه شاخص ترین بنای تاریخی استان شد.
اگرچه بخش موزه مردم شناسی از مهر 97، آن هم در یک طبقه فعالیت خود را آغاز کرده است اما با توجه به نقش این موزه در جذب گردشگر و آمار بالای بازدیدکنندگانی که پیش از این از خود بر جا گذاشته آن هم در استانی که گردشگری دومین اولویت توسعه است، به نظر می رسد اهتمام جدی را برای بازگشایی این بنای تاریخی شاهد نبودیم و وعده های مسئولان برای ساخت موزه ای مدرن با رعایت استانداردهای موجود به منظور جایگزین کردن فضای موزه ها و حتی در نظرگرفتن فضای استیجاری برای انتقال اشیا به خاطر جلوگیری از آسیب جدی و سرایت بیماری به اشیا به بار ننشسته است.
با این وجود باید روی وعده مسئولان مبنی بر راه اندازی این مجموعه تا نوروز 99 حساب باز کرد. اگر چه پیش از این «وحدتی» معاون سابق میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی از طرح انتقال آثار تاریخی به ساختمانی دیگر در کارگروه میراث فرهنگی به واسطه برخوردار نبودن اشیا از شرایط مناسب سخن گفته و مقرر شده بود: در کمیته سامان دهی فضاهای اداری مطرح شود و در صورتی که دستگاه های دولتی فضای خالی داشته باشند، آثار تاریخی منتقل شود. اما «مستوفیان» معاون فعلی میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان به واسطه این که موزه نیازمند برخی استانداردهای فضایی و تجهیزات حفاظت الکترونیک است، موافق فضای استیجاری نیست و بر پیگیری به منظور تامین زمین با همکاری راه و شهرسازی و شهرداری برای ساخت موزه استاندارد به عنوان یکی از محورهای فعالیت میراث تاکید می کند. او معتقد است: مطمئن هستیم مجموعه عمارت مفخم برای موزه طراحی نشده و فعلاً کاربری موزه به آن داده شده است. وی به تلاش های صورت گرفته برای راه اندازی مجموعه موزه عمارت مفخم و آیینه خانه بعد از بازگشایی موزه مردم شناسی با هماهنگی اداره کل موزه های تهران از مهر سال گذشته اشاره می کند و می گوید: پیگیری های مکرر باعث شد 300 میلیون تومان اعتبار ملی و استانی برای مرمت بنا تخصیص یابد. «مستوفیان» به تخصیص 70 میلیون تومانی اعتبار برای طرح مطالعاتی هم اشاره می کند و می افزاید: در نظر داریم در جلسه ای شرح خدمات تهیه طرح مقاوم سازی بررسی شود و در صورت آماده شدن آن از طریق مشاوران، مطالعه طرح و پس از مصوب شدن در شورای فنی استان و تهران عملیات اجرایی آن آغاز شود.
وی ادامه می دهد: اگر با این روند پیش رود، نوروز سال آینده مجموعه موزه های باستان شناسی و اسناد و نسخ خطی استان بازگشایی می شود. وی به تخصیص 150 میلیون تومان اعتبار ملی هم برای تجهیز ویترین و به روز رسانی طرح محتوایی موزه اشاره می کند و می افزاید: اکنون در مقوله اعتبار مشکل خاصی وجود ندارد.
وی درباره اقدامات انجام گرفته به منظور جلوگیری از وارد شدن آسیب جدی به آثاری که به صورت طولانی در مخزن نگهداری می شود، می گوید: مجموعه آثاری که در مخزن وجود دارد به طور مرتب در حال تغییر و جابه جایی و آزمایشگاه حفاظت فعال شده است و مشکلی برای اشیا وجود ندارد.
این در حالی است که پیش از این مسئولان سابق میراث فرهنگی استان به تزریق اعتبار 100 میلیون تومانی برای اجرای طرح مطالعاتی مرمت موزه های استان در قالب اعتبار ملی و استانی خبر داده بودند، اما مشخص نیست این اعتبار چه سرانجامی پیدا کرده است که مسئولان فعلی به منظور اختصاص اعتبار 70 میلیون تومانی برای طرح مطالعاتی اقدام کرده اند.
از سوی دیگر «سویدانلویی» مدیرکل سابق میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از تلاش های صورت گرفته برای ساخت و راه اندازی موزه جدید در استان سخن گفته و اضافه کرده بود: پیگیری های لازم از سازمان برنامه و بودجه و دستگاه هایی که در این زمینه مسئولیت دارند در حال انجام است تا علاوه بر تامین زمین، اعتبارات مورد نظر را برای راه اندازی موزه ای در شأن مرکز استان جذب کنیم. اما طبق گفته معاونت فعلی میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان به نظر می رسد پیگیری و تلاش ها همچنان در مرحله ابتدایی باقی مانده است.