علوی
با ورود به خانه غر زدن هایش شروع می شود، می گوید امروز هم باید تکلیف زیادی را انجام دهد. هر روز بعد از آمدن به خانه و اندکی استراحت مشغول انجام تکالیف اش میشود. مادرش می گوید خودش که هیچ، ما را هم درگیر درس و مشق هایش کرده است.
اگرچه چند سالی است مطرح و تاکید شده تکالیفی که دانش آموزان در خانه انجام می دهند باید کم باشد اما همچنان برخی آموزگاران عقیده دارند آن ها باید وقت شان در خانه با تمرین کردن پر شود تا مفهوم درس ها را به خوبی متوجه شوند.این در حالی است که برخی کارشناسان آموزشی و اجتماعی عقیده دارند: تکالیف زیاد و طاقت فرسا نه تنها به بالا بردن نمرات و معدل دانش آموزان کمکی نمی کند بلکه به نگرش در مورد مدرسه، نمرات، اعتماد به نفس و مهارت های اجتماعی آن ها لطمه وارد می کند. در بسیاری از کشورهای پیشرفته، به انجام تکلیف در خانه عقیده ندارند و «قانون ۱۰ دقیقه ای» اجرا می شود. به این معنا که در پایه اول دبستان ۱۰ دقیقه تکلیف شب، در پایه دوم دبستان ۲۰ دقیقه و در نهایت سال آخر دبیرستان ۱۲۰ دقیقه زمان برای انجام تکالیف مناسب است.
تکالیف طاقت فرسا
«تکالیف زیاد علاوه بر دانش آموزان خانواده های آن ها را درگیر می کند و مدام باید در اضطراب درس خواندن فرزندان شان باشند.» بانوی جوان با گفتن این جملات ادامه می دهد: خیلی کم پیش می آید فرزندم تکالیف کمی داشته باشد، در کنار هر درسی که یاد می گیرد گاهی اوقات باید کاردستی بسازد که این کار وقت زیادی را می گیرد و از آن جایی که هنوز کلاس چهارم است و توانایی تهیه کاردستی را ندارد، این کار را به من یا برادر بزرگ ترش محول می کند و گاهی اوقات می بینم تمام وقت بعد از ظهرم برای تهیه کاردستی یا انجام دادن تکالیف دخترم گرفته شده است.یکی دیگر از والدین هم با انتقاد از تکالیف زیادی که در مدرسه دخترش داده می شود، بیان می کند: دخترم در پایه سوم ابتدایی درس می خواند و هر روز ناچار است تکالیف زیادی را انجام دهد و بخشی ازآن ها باید به کمک بزرگ تر انجام شود. به عنوان مثال ما باید برای دخترم سوال طرح کنیم و او پاسخ آن را بنویسد، به او دیکته بگوییم و کاردستی های مد نظر معلم اش را درست کنیم. وی ادامه می دهد: مدرسه دخترم مدتی است روش دیگری را در پیش گرفته، به این صورت که چون تکالیف بچه ها زیاد است، معلم از مادران برخی دانش آموزانی که فرصت بیشتری دارند می خواهد در کلاس درس حضور یابند و به او در دیدن تکالیف بچه ها کمک کنند و هر روز 2 نفر از مادران در کلاس درس دخترم حضور دارند که این خود جای بحث زیادی دارد.«ملکشی» پدر یکی دیگر از دانش آموزان است که پسرش را در ابتدای سال از یک مدرسه به مدرسه دیگری منتقل کرد، او علت این کار را شلوغی کلاس و دادن تکالیف زیاد ذکر می کند و می گوید: شنیده بودم معلم پسرم هر شب تکالیف زیادی می دهد و چون فرزند بزرگ ترم به دلیل همین موضوع دلزده شده بود، به ناچار مدرسه پسرم را عوض کردم. وی بیان می کند: وقتی به بچه ها تکالیف زیادی داده می شود چون ممکن است جواب همه را ندانند از خانواده کمک می گیرند که شیوه آن ها با نحوه تدریس معلم فرق دارد و دچار اختلاف نظر می شوند. در گذشته پسر بزرگم برای انجام تکالیف اش درگیری زیادی با ما داشت و با اعصاب خرد درس می خواندکه دلزده و خسته می شد. وی می افزاید: با توجه به این که دانش آموزان حدود ساعت 13 تا 13:30 تعطیل می شوند، فرصت کمی برای صرف ناهار و استراحت دارند و از همان زمان پسرم شروع به انجام تکالیف اش می کرد و تا ساعت 21 تا 22 درگیر درس بود به طوری که فرصت نمی کرد شام بخورد و زود می خوابید تا برای روز بعد آماده باشد. وی خاطرنشان می کند: در چنین شرایطی او نمی توانست به کلاس های ورزشی مورد علاقه اش برود و مدام ناچار بود در خانه باشد و تکالیف اش را انجام دهد.مادر یک دانش آموز کلاس هشتم هم علاوه بر انتقاد از تکلیف زیاد، از انجام کاردستی و تحقیقات علمی فرزندش گلایه و ذکر می کند: سال گذشته دخترم و دوستانش در جشنواره خوارزمی شرکت کردند که صفر تا 100 این کار را من برای شان انجام دادم و وقت و هزینه زیادی گذاشتم در حالی که این گونه کارها باید در مدرسه انجام شود تا بچه ها مشارکت را یاد بگیرند.
یک کارشناس آموزشی هم دادن تکلیف زیاد را روشی مناسب برای یادگیری دروس نمی داند و اظهارمی کند: دانش آموزان به ویژه آن هایی که در مقاطع پایین تر قرار دارند، اگر استراحت نداشته باشند، نمی توانند درس های شان را به خوبی یاد بگیرند، از حجم مطالب وحشت می کنند، غر می زنند و به اجبار تکالیف شان را انجام می دهند که در چنین شرایطی پدر، مادر، خواهر یا برادر بزرگ تر درگیر می شوند. «حسن پور» ادامه می دهد: تکالیف زیاد باعث می شود دانش آموزان دچار اضطراب شوند. وقتی توانایی درست نوشتن را نداشته باشند بین آن ها و والدین شان درگیری و تنش ایجاد می شود و گاهی والدین برای جلوگیری از ناراحتی فرزندان شان به ویژه آن هایی که تک فرزند هستند، تکالیف را خودشان انجام می دهند که این کار آسیب های زیادی را به دانش آموزان وارد می کند. این کارشناس خاطرنشان می کند: انجام دادن تکلیف به این معناست که معلم به نقاط ضعف و قوت دانش آموزان پی ببرد و آن ها را یاری کند. مسئله ای که اهمیت دارد این است که دانش آموزان اشتباه کردن را بیاموزند، شکست را تجربه کنند و برای کسب موفقیت انگیزه داشته باشند.
رئیس اداره گروه های آموزشی مقطع ابتدایی اداره کل آموزش و پرورش خراسان شمالی اظهارمی کند: تکالیف شب به صورت مهارت محور است. در گذشته به دانش آموزان گفته می شد از روی یک درس یک یا چند مرتبه بنویسند اما اکنون این تکالیف تغییر کرده است. «باقری» ادامه می دهد: اکنون این تکالیف مهارت محور شده است و دانش آموزان باید برخی فعالیت ها را در همان راستا انجام دهند.