افشره
خراسان شمالی بیش از 800 روستا دارد، 72 درصد وسعت استان شامل مناطق طبیعی و صنایع دستی آن زبانزد خاص و عام است، به دیگر سخن ظرفیت های طبیعی، فرهنگی و قومیتی وجود دارد اما برنامه ای مدون برای بهره جستن از آن ها به درستی وجود ندارد. بوم گردی یکی از گزینه های اقتصادی در این راه است اما خراسان شمالی تنها 7 اقامتگاه بوم گردی دارد که برای ظرفیت های آن کافی نیست.
بدون اغماض یکی از ظرفیت های استان طبیعت بکر و زیبای آن و بهره برداری از آن در گرو داشتن برنامه هایی همچون احداث اقامتگاه های بوم گردی که امروز تعداد آن ها در استان انگشت شمار است و متناسب با ظرفیت های طبیعی استان نیست، این در حالی است که بخش عمده ای از شالوده گردشگری استان های همتراز ما بر بوم گردی بنا شده است.
پایه و اساس توسعه گردشگری استان مستحکم نیست، هنوز این بنا به خوبی برافراشته نشده و برنامه های ساخت این بنا اگر موجود باشد همچنان روی پلان مانده است. این که چرا خراسان شمالی با این همه ظرفیت بالقوه نتوانسته بسترهای محور دوم توسعه استان را پر و بال ببخشد جای تامل دارد. امروز از ستون های مستحکم گردشگری که دیگر مناطق دارای ظرفیت برخوردار هستند برخوردار نیستیم، چرا راه دور برویم همین نزدیکی ها استان های همجوار را که رصد بکنیم وضعیت گردشگری آن ها بسیار مناسب تر از گردشگری استان ماست، حداقل برای توانمندی های خود نسخه ای نوشته اند و از مناطق دیدنی تاریخی و طبیعی خود بهترین استفاده را می کنند و از کنار این استفاده درست هم سود می برند و هر روز پیشرفت می کنند. یک کارشناس جغرافیا با اشاره به اهمیت بوم گردی در توسعه گردشگری استان می گوید: یکـی از عوامـل مـوثر در توسـعه اقتصـادی منـاطق مختلـف توجـه بـه جاذبـه هـای گردشــگری و افــزایش درآمــد و ایجــاد اشــتغال از ایــن راه است.
«ایمانی» با بیان این که موقعیــت جغرافیــایی مناسب، قومیت های مختلف، تمدن کهن، غنای فرهنگی و منابع طبیعی از ظرفیت ها و توانمندی های خراسان شمالی است، اظهارمی کند: برنامه ریزی و مدیریت صحیح می تواند چشم انداز روشنی را در این بخش ترسیم کند.
وی با بیان این که بوم گردی امروزه در تمام جهان و کشور دارای جایگاه اقتصادی ویژه ای است، ادامه می دهد: متاسفانه بوم گردی در استان ما مورد بی توجهی قرار گرفته است، هر چند در سال گذشته چند اقامتگاه بوم گردی برای حضور گردشگران در استان راه اندازی شد اما این تعداد به هیچ عنوان پاسخگوی نیاز این بخش نیست.
وی ادامه می دهد: میلیون ها مسافر در حالی از این استان عبور می کنند که با هیچ کدام از مناطق بکر و دیدنی استان آشنا نشده اند و زیرساختی هم برای اقامت آن ها در مناطق بکر فراهم نشده است.وی با بیان این که به سادگی منابع مالی مهمی از این طریق به هدر می رود، عنوان می کند: جنگل های انبوه و حفاظت شده قورخود در شهرستان مانه و سملقان، پارک ملی سالوک و ساریگل در اسفراین، منطقه حفاظت شده گلیل و سرانی، بیابان های منحصر به فرد جاجرم و پناهگاه حیات وحش میاندشت از جمله مناطق دیدنی است که بی بهره از بازدید مسافران و گردشگران مانده است.
وی استفاده بهینه از این ظرفیت ها را در گرو ایجاد اقامتگاه های بوم گردی مناسب در این مناطق ذکر و عنوان می کند: روستاهای گردشگری و بکر زیادی در استان وجود دارد که توانمندی ایجاد اقامتگاه های بوم گردی را دارد.
وی با بیان این که احداث اقامتگاه به تنهایی کافی نیست، ادامه می دهد: باید برنامه ای برای معرفی این اقامتگاه ها و مناطق دیدنی استان داشته باشیم، می توان گفت که خراسان شمالی نگینی است که مناطق بکر، آبشارهای زیبا، مناطق تاریخی شهری و روستایی و بافت های باارزشی را در دل خود دارد.
بر اساس آمار و اطلاعات موجود 72 درصد از وسعت خراسان شمالی را مناطق بکر و طبیعی تشکیل می دهد، استانی که بیش از 800 روستا با ظرفیت های خاص دارد و هر کدام به نحوی شرایط ایجاد اقامتگاه های بوم گردی را دارند به این ارقام مناطق مهم گردشگری استان، غارهای زیبا و وسعت بیابان های بی همتای استان را هم باید افزود.
در کنار وسعت این توانمندی ها برای توسعه بوم گردی در استان تنها 7 اقامتگاه در استان وجود دارد که به نوعی ناراحت کننده است چرا که در پیک سفرهای تابستانی امسال هم نتوانستیم از نعمت های خدادادی استان استفاده کنیم.
یکی از شهروندان که سابقه بوم گردی و استفاده از اقامتگاه های بوم گردی دارد و از اقامتگاه های استان هم استفاده کرده است، می گوید: نقش اقامتگاه های بوم گردی در جذب گردشگر بسیار حائز اهمیت است.
«بهروز» با بیان این که بدون اقامتگاه های بوم گردی گردش و ماندن در مناطق طبیعی استان به خوبی میسر نیست، ادامه می دهد: متاسفانه به بافت روستاها به خوبی توجه نشده و خانه های سنتی و مورد علاقه گردشگران تخریب شده است و یا اصلا شرایط بهداشتی اقامت را ندارند.
وی اظهارمی کند: حمایت ها از اقامتگاه ها مناسب نیست به نحوی که در گذشته حوادث طبیعی به برخی از این اقامتگاه ها آسیب هایی را وارد کرده است اما مورد حمایت های لازم قرار نگرفته اند.
وی با اشاره به کارکرد مفید و اثر بخش این اقامتگاه ها در رشد بوم گردی استان عنوان می کند: با این که مناطق طبیعی و روستایی زیادی در استان وجود دارد اما امکانات بوم گردی برای همه آن ها فراهم نیست و می توان گفت توجهی به بوم گردی در استان نشده است.
مدیر یکی از اقامتگاه های بوم گردی استان در منطقه راز و جرگلان هم می گوید: راز و جرگلان از جمله مناطق با فرهنگ دیرینه است که جذابیتی خاص برای گردشگران دارد بر همین اساس در ماه های گذشته این اقامتگاه بوم گردی راه اندازی شده است.وی به مشکلات موجود اشاره وعنوان می کند: ایجاد بازارچه و نمایشگاه محلی در اطراف اقامتگاه از برنامه های این اقامتگاه است، با این که وعده هایی به عنوان حمایت داده شده است اما هنوز خبری از حمایت نیست.
وی به نقش اقامتگاه های بوم گردی در شناسایی صنایع دستی بومی و اقتصادی شدن فعالیت روستاییان هم اشاره می کند.
بی توجهی به احداث اقامتگاه های بوم گردی در حالی است که چندین اقامتگاه بوم گردی در استان با مسائلی مواجه هستند، از نامناسب بودن معابر روستاها گرفته تا ناشناس ماندن برخی از آن ها. یکی دیگر از مدیران این اقامتگاه ها از تلاش برای جذب گردشگران سخن می گوید: ایجاد اقامتگاه های بوم گردی در راستای جذب توریست و معرفی ظرفیت های منطقه نقش مهمی در رونق اقتصادی دارد، بنابراین این اقامتگاه برای معرفی دسترنج زنان روستا تلاش می کند تا رونق اقتصادی به روستاها بازگردد.
وی عنوان می کند: وضعیت معابر و کوچه های روستا نامناسب است و فاضلاب اهالی به کوچه هدایت می شود و شرایط نامناسبی را به وجود آورده و چهره ناخوشایندی را از کوچه پس کوچه های روستا ترسیم کرده است که در صورت مدیریت این مقوله، بافت روستایی از عوامل ترغیب حضور گردشگران خواهد بود.
وی تصریح می کند: در این اقامتگاه از گردشگران و مسافران با غذاهای سنتی و بومی و محلی پذیرایی و از بافت های سنتی روستا و طراحی های قدیمی خانه ها بازدید می شود و مبلغ ناچیزی را از توریست دریافت می کنیم تا زمینه حضور گردشگر و توسعه اشتغال و رونق اقتصادی فراهم شود.
روستاییان علاقه مند، طبیعت بکر، فرهنگ غنی، صنایع دستی چشمگیر، گردشگران علاقه مند و تمام گزینه های توجه به احداث اقامتگاه های بوم گردی فراهم است اما از این همه نقاط قوت تنها 7 اقامتگاه نصیب استان شده است که برای این استان کافی نیست.با وجود پی گیری های خبرنگار ما، پاسخ معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی خراسان شمالی دریافت نشد.