تابلوی رنگ و رو رفته منظر شهری
نویسنده : اسدی
داشتن شهر زیبا از حقوق اولیه شهروندان است، شهری که فضا سازی و زیبایی آن متناسب با نیاز و سلیقه شهروندان باشد و حداقل گزینه های زیبایی در آن اجرا شده باشد، به همین دلیل هر سال در شهرداری ها بودجه ای به زیباسازی شهری اختصاص می یابد و اداره ای با همین نام مسئول رسیدگی به زیبا سازی شهری است. با این حال ورودی های شهر بجنورد که پیشانی شهر هستند ویترین زیبا برای جذب مسافران نیستند و شهروندان چند سالی است که شاهد بی توجهی به این بخش از نیاز شهری هستند، با این که امروزه مبلمان و زیباسازی شهری به بخش مهمی از هویت شهری و گفتمان ملی فرهنگ شهرهای مختلف تبدیل شده، اما چند سالی است که مدیران شهری از این موضوع غافل شده اند و نه تنها المان، مبلمان و زیباسازی شهری استان معرف فرهنگ مردم این منطقه نیست بلکه در بین گزینه های زیبایی شناسی هم جایگاهی ندارد.
برای روشن تر شدن کیفیت و کمیت زیباسازی شهری مرکز استان بد نیست از ورودی تهران به بجنورد گشت شهری را آغاز کنید و در خیابان ها سراغ شهر زیبا را بگیرید و در نهایت در جاده بجنورد به مشهد آن را تمام کنید در این گشت شهری این سوال را به یاد داشته باشید که کدام زیبایی قرار است گردشگران را جذب کند و چه نوع مبلمانی قرار است به شهروندان این شهر آرامش و زیبایی بصری ببخشد؟ باید گفت که برای یافتن جواب این سوال ساعت ها باید در شهر بگردید تا شاید گزینه ای برای جوابتان پیدا کنید، واقعیت این است که بجنورد عجیب مورد بی مهری قرار گرفته است. در همین روزنامه سال هاست که اهالی و ساکنان محله ها دغدغه ها، گلایه ها و اعتراض های خود را بیان کرده اند اما اتفاق خاصی نیفتاده است. شاید برخی ها بگویند که بسترهای عمرانی این شهر در اولویت است اما آن ها هم به حال خود رها شده اند یا مانند کشتی به گل نشسته اند، نمونه اش میدان امام رضا(ع) که تغییرات مدیران شهری را بارها دیده، اما هیچ گاه مدیران به خوبی آن را ندیده اند و این گونه است که همچنان در حسرت احداث مانده است و یا معابری که ساخته نشده خراب شده اند و از نگاه مهر آمیز مدیران محروم مانده اند و موارد دیگر که ذکر آن ها در این گزارش نمی گنجد اما واقعیت این است که زیباسازی، المان و مبلمان شهری هم در ردیف فعالیت های عمرانی شهرداری قرار دارد و هم مردم در این باره مطالباتی دارند، خواسته هایی که بیراه نیست.
یکی از شهروندان مرکز استان، با بیان این که مبلمان شهر بجنورد به هیچ عنوان شباهتی به مبلمان شهری ندارد، می گوید: در اصل باید بین طبیعت شهری و مبلمان ترکیبی همگون وجود داشته باشد.
«علوی» با اشاره به این که مبلمان کنونی کم و مناسب با نیاز شهروندان نیست، اظهارمی کند: طراحی های دو، سه سال گذشته بدنیست اما نیاز به کار بیشتر دارد و هنوز تصویر سازی ها و دیوار نویسی ها تا رسیدن به استاندارد فاصله بسیاری دارند.
وی بیان می کند: شهر بجنورد به هیچ عنوان قابل قیاس با شهر مشهد نیست در حالی که گفته می شود قرار است چند خیابان شهر روی تردد خودروها بسته و زمینه برای تردد عابران پیاده فراهم شود اما به این موضوع توجه نمی شود که این خیابان ها جذابیتی برای عبور و مرور ندارند.
وی ادامه می دهد: رنگ در این شهر بسیار کم است و با این که می توان با خلاقیت از کمترین امکانات بیشترین استفاده را کرد اما همه زیبایی شهر را ختم رنگ کردن دیوارها کرده اند.
یکی دیگر از شهروندان هم با بیان این که ورودی شهر بجنورد بسیار نازیباست، می گوید: با این که خراسان شمالی خطه سبز و سرزمین طبیعت بکر است اما از این طبیعت زیبا هیچ اثری در ورودیهای شهر بجنورد وجود ندارد.وی به تبلیغات ناهمگونی که جای زیباسازی را گرفته اشاره و اعلام می کند: شمشاد و فضای سبز اهمیت خاصی در زیبایی شهر دارند اما در بجنورد به آن ها هم توجه نمی شود، بسیاری از ریشه کنده می شوند، اصلاح نمی شوند و به حال خود رها می شوند.
وی با بیان این که در حال حاضر مبلمان های شهری در دیگر کشورها و شهرهای بزرگ تغییر کرده است، ادامه می دهد: مبلمان الکترونیکی شده اند که هم زیبا هستند و هم می توان برای تبلیغات از آن ها استفاده و کسب درآمد کرد.
یک کارشناس جغرافیا گرایش برنامه ریزی شهری می گوید: فلسفه فکری زیبایی شهر از قرن ۱۹ آغاز شد و امروز به مفهوم زیبا نمودن فضای شهر به کار می رود که موجب بازسازی چشم اندازهای عمومی، نقاط عطف بصری و نشانه های شهری، ایجاد تناسب، امنیت و آرامش روانی و هماهنگی بین عناصر مختلف شهری و ارج نهادن به زندگی و ارزش های تمدن می شود.
«صدری» ادامه می دهد: عملیات زیباسازی فرایندی است که به توسعه کیفی فضای شهر و ارتقای کیفیت زندگی شهری می پردازد تا به شکل گیری شهری سالم و انسان مدار منجر شود. شهری زیباست که بر اساس شرایط محیطی و نیازهای انسانی به صورت منطقی و متناسب شکل گرفته باشد؛ شهری که به کیفیت زندگی و روح و روان انسان احترام بگذارد.
وی اعلام می کند: شهر بجنورد از جمله شهرهایی است که از دیرباز زیبایی آن مورد غفلت قرار رفته است و می توان گفت که از نظر معیارهای شهر زیبا این شهر به هیچ عنوان زیبا نیست و این دارای دلایل متعددی است که باید مورد بررسی قرار گیرد زیرا این بخش از شهرسازی از نیازهای شهری و مطالبات شهروندان است.
رئیس کمیسیون عمران، معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر بجنورد می گوید: درباره زیباسازی منظر شهری، مصوبه ای تحت عنوان ضوابط و مقررات ارتقای کیفیت سیما و منظر شهری و کمیته سیما و منظر شهری وجود دارد که شهرداری و اداره کل راه و شهرسازی در آن حضور دارند. «موسوی» با بیان این که عناصر طبیعی و مصنوعی در زیباسازی منظر شهری تاثیرگذار هستند، اظهارمی کند: زیباسازی موضوعی است که با ارائه راهکارهایی نظیر تعریف خدمات ویژه در سازمان نظام مهندسی، به مالکانی که تمایل دارند اجازه می دهد طراحی نمای خارجی ساختمانشان توسط مهندسان این سازمان انجام شود و در این مقوله ادارات دولتی استان می توانند پیشگام باشند. وی با اشاره به این که خراسان شمالی گنجینه فرهنگ هاست، اضافه می کند: از این فرهنگ غنی و رنگارنگ می توان در طراحی بدنه ها، جداره ها و کف سازی فضای شهری استفاده کرد. وی با بیان این که رنگ قرمز برای میراث شهری بجنورد تعریف و قابل استفاده در موارد ذکر شده است، ادامه می دهد: بر اساس ضوابط شهرسازی طرحی به نام طراحی شهری وجود دارد یعنی در طرح های جامع شهری شهرداری می تواند ورود کند و برای یک محدوده و بافت مشخص طراحی شهری داشته باشد.
وی با اشاره به این که مصالح مورد استفاده در شهرسازی باید متناسب با اقلیم باشد، ادامه می دهد: برخی از مصالحی که در شهرسازی مورد استفاده قرار می گیرد با اقلیم استان تناسبی ندارد. بر اساس ضوابط استفاده از نماهای آلومینیوم ممنوع است اما در ساختمان های اداری استان استفاده شده است.
وی از غفلت های شکل گرفته در زیبا سازی منظر شهری هم سخن می گویدو ادامه می دهد: بحث گلکاری و گل آرایی و استفاده نشدن از گل های فصلی و درختان اصیل و مثمر، از نقاط ضعف در این بخش است که مورد نقد ماست و باید به آن ها بیشتری توجه شود.
«موسوی» ادامه می دهد: در بحث مبلمان شهری هم شهر بجنورد دارای کمبودهای گسترده ای در مناطق مختلف است و باید روی این موضوع هم کار شود.وی اعلام می کند: بسیاری از آسیب های منظری که در استان وجود دارد دررابطه با تاسیسات شهری است به گونه ای که عملا بسیاری از تاسیسات شهری استان تعادل بصری فضای شهری را مخدوش کرده است، به طور مثال با این که نمایان بودن تاسیسات شهری در ادارات ممنوع است اما در بام های ادارات شاهد این تاسیسات هستیم.