نکاتی مهم درباره عینک آفتابی مناسب
گروه سلامت- عینک آفتابی مناسب باید چه مشخصاتی داشته باشد؟ این پرسش برای بسیاری از افرادی که برای خرید عینک آفتابی اقدام می کنند ایجاد شده است. شاید برای شما پیش هم آمده باشد که بعضی از افراد در پیاده رو خیابان ها سراغ شما آمده اند و خرید عینک های آفتابی با قیمت های ارزان تر از مغازه های بازار را پیشنهاد می کنند و از «UV» بودن و کیفیت بالای این عینک ها می گویند در حالی که اطلاع خاصی از صحت گفتار آن ها ندارید؛ یا این که به عینک فروشی ها رفته اید و با قیمت ها و مارک های مختلف آن ها مواجه شده اید و نمی دانید چه نوع عینک آفتابی را با چه مشخصاتی بهتر است خریداری کنید. در این بین باید دانست که استفاده از عینک آفتابی و محافظت چشمهای تان در برابر اشعه ماورای بنفش خورشید، مختص به روزهای آفتابی نیست و در واقع هر روز نیاز است از این عینک استفاده شود.
یک متخصص چشم (افتالمولوژی)، نکاتی مهم را درباره عینک آفتابی مناسب مطرح کرده که توسط روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی علوم پزشکی شهیدبهشتی منعکس شده است و در ادامه آن را مرور می کنیم.
دکتر «محمدعلی جوادی» گفت: عامل ایجاد بینایی، بازگشت نور از اشیا و درک آن توسط مرکز بینایی در مغز است و دیدن توسط امواج مرئی حاصل میشود. همچنین اشعه آفتاب مجموعهای از امواج مرئی و نامرئی است که طول موج های بین 400 تا 700 نانومتر نور مرئی و طول موج های کمتر و بیشتر از این محدوده امواج نامرئی هستند. وی افزود: طول موج نورهای بین 200 تا 400 نانومتر جزو امواج ماورای بنفش تلقی میشوند که به انواع A، B وC تقسیم میشوند. نوع B برای پوست و چشم مضر است و در فصل تابستان تابش بیشتری دارد. مقدار کمی تماس با اشعه ماورای بنفش برای تولید ویتامینD ضروری است ولی تماس طولانی مدت آن برای چشم مضر است. دکتر «جوادی» اضافه کرد: از آن جایی که عینک آفتابی تا 100 درصد اشعه ماورای بنفش را جذب می کند استفاده از عینکهای آفتابی و تا حدی کلاههای لبهدار برای جلوگیری از صدمات امواج ماورای بنفش ضروری است.
به گفته وی، ایجاد ناخنک، ایجاد آبمروارید، صدمه قرنیه به خصوص هنگام اسکی روی برف و آب و صدمه ماکولا که عمدتاً توسط امواج مادون قرمز ایجاد میشوند جزو آسیب هایی هستند که امواج نامرئی به خصوص ماورای بنفش نوع B ایجاد می کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این که عینک آفتابی، نوعی از عینک است که زیادی نور خورشید را جذب و پرتوهای مضر نور خورشید به ویژه اشعه ماورای بنفش را به طور کامل جذب میکند، گفت: میزان نور خورشید در هر محیط، با واحد کاندلا بر متر مربع اندازهگیری میشود. حداقل میزان نـور لازم بـرای دیـد طبیعی، 350 کاندلا بر مترمربع است ولی تا 2 هزار کاندلا بر مترمربع نیز چشم انسان راحت است و احساس خیرگی و خستگی نمیکند. در بسیاری از محیطهای خارج از منزل، میزان نور بسیار بیشتر از این مقدار است؛ برای مثال میزان نور محیط در یک روز آفتابی در زیر آفتاب 4 هزار تا 7 هزار کاندلا بر مترمربع است. بازتابش آفتاب از روی برف، شدتـی در حـدود 15 هزار تا 30 هزار کاندلا بر مترمربع ایجاد می کند. همینطور میزان نور در یک ساحل آفتابی 6 هزار تا 15 هزار، میزان نور بازتابیده از سطح آسفالت 3 هزار تا 9 هزار، میزان نور در سایه درختان 300 تا 600 و در آسمان آبی دور از خورشید هم 300 تا 600 کاندلا بر متر مربع است.
عینکهای آفتابی معمولی (استاندارد)
دکتر «جوادی» ادامه داد: عینکهای آفتابی از نظر نور مرئی دارای دو ویژگی میزان عبور نور و رنگ است. عینکهای آفتابی معمولی (استاندارد) معمولاً 15 تا 25 درصد از نور را عبور میدهند که این میزان برای اکثر فعالیتهای روزمره کافی است. در سایه، میزان نوری که با این عینکها به چشم میرسد حدود 60 کاندلا بر مترمربع است که برای دیدن، همچنان کافی است. البته برای فعالیتهای خاصی که در محیطهای بسیار پرنور انجام میشوند عینکهای تیرهتری لازمند. این فعالیتها عبارتند از ورزشهای زمستانی مانند اسکی و کوهنوردی در برف، به ویژه در ارتفاعات زیاد، پرواز در ارتفاع بالاتر از ابرها و فعالیتهایی که در نور شدید آفتاب تابستان در ساعات طولانی انجام میشوند. برای این گونه محیطها، عینکهایی لازمند که فقط 8 تا 12 درصد نور را از خود عبور دهند و گاهی نیز از عینکهایی استفاده میشود که 3 تا 5 درصد نور را از خود عبور میدهند.
رنگ عینک ها
این فوق تخصص قرنیه خاطرنشان کرد: بهترین رنگ برای عینکهای آفتابی، رنگ خاکستری است که با وجود کم کردن نور، رنگ اشیا و محیط اطراف را برای استفادهکننده عوض نمیکند. عینکهای آفتابی قهوهایرنگ و سبزرنگ نیز استفاده میشوند. عینکهای قهوهای، نور آبی آسمان را کاهش و حساسیت به کنتراست را افزایش میدهند که برای رانندگی طولانی، مطلوب هستند. به طور کلی بهترین رنگ برای عینکهای آفتابی، در وهله اول خاکستری و پس از آن قهوهای است. دکتر «جوادی» مشخصات کلی یک عینک آفتابی خوب را به صورت خلاصه بدین شرح برشمرد:
1- تیرگی عینک آفتابی باید به حدی باشد که شخص در نور آفتاب با آن راحت باشد و دچار حالت خیرگی نشود.
2- وقتی عینکهای آفتابی را در مقابل یک صفحه طرحدار تکان میدهیم نباید صفحه، موجدار، تار و کج و معوج دیده شود.
3- عینکهای آفتابی نباید تشخیص رنگهای اشیا و چراغهای راهنمایی را مختل کند. رنگ خاکستری شیشه عینک از این نظر ارجح است.
4- شیشهها باید در برابر ضربه مقاوم باشد. پلیکربنات از همه موارد مقاومتر است.
5- لازم است شیشههای عینک جاذب پرتوهایUV باشند.
6- قاب عینکهای آفتابی باید بزرگ باشد تا محافظت کافی فراهم شود.
روش تشخیص مناسب بودن تیرگی عینک
به گفته وی، یک روش ساده برای تشخیص مناسب بودن تیرگی عینک این است که وقتی در یک اتاق با نور معمولی با عینک به آینه نگاه میکنیم چشمهای خود را نبینیم. حداکثر میزان عبور نور بین 15 تا 25 درصد مناسب است یعنی عینک باید 75 تا 85 درصد نور را جذب کند یا بازتاب نماید.
شیشه پولاریزان
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: تنها نوع شیشهای که انعکاس شدید نور از برخی سطوح یا نقاط اجسام را کاهش میدهد شیشه پولاریزان است. نور منعکسشده از شیشه عقب خودروها، در صندوق عقب خودروها، سطح آب و سطح بعضی جادهها و امثال آن، در صفحه افقی پولاریزه هستند و این شیشهها که پولاریزان عمودی دارند نور پلاریزه افقی را برطرف می کنند. شیشههای پولاریزان برای انواع مصارف به ویژه رانندگی، ماهیگیری، انواع ورزشهای دریایی و مانند آن کاربرد دارند. وی با بیان این که گرانی زیاد عینک آفتابی ملاک بهتر و باکیفت تر بودن آن نیست، ادامه داد: در صورتی که عینک آفتابی استاندارد نباشد، ممکن است مضر باشد. همچنین اگر میزان جذب اشعه ماورای بنفش کافی نباشد، با ایجاد تیرگی در جلوی چشم باعث گشادشدن مردمک می شود و در نتیجه میزان نور ورودی به چشم را افزایش می دهد.
دکتر «جوادی» یادآور شد: احتمال صدمه چشم اطفال در برابر اشعهUV (ماورای بنفش) بیشتر از بزرگسالان است زیرا عدسی چشم آن ها شفافتر از بالغین و همچنین مردمک آن ها نسبت به بزرگسالان گشادتر است و در نتیجه میزان بیشتری اشعه به چشم آن ها وارد میشود ولی باید مواظب بود عینکهای غیراستاندارد در اختیار آن ها گذاشته نشود.